Acarlar Longozu Ve Acarlar Longozu Biyotopu
Gönderim Zamanı: 19 Nisan 2016 01:09
Geçtiğimiz pazar günü Acarlar Longozunda ailecek bir gezinti yaptık. Bu gezintiden evvel longoz hakkında ufak bir araştırma yaptım. Bu araştırma sonucunda elde ettiğim bilgilerden faydalanarak hazırladığım derlemeyi ve gezide çektiğim fotoğrafları sizlerle paylaşmak istiyorum. Ayrıca longozdan deneme amaçlı milli istilacı türümüz gambusya, kıyıdan toplayabildiğim bi kaç bitki ve longoz suyu ile ufak bir "Acarlar longozu biyotopu" kurdum. Daha fazla uzatmadan konuya geçeyim:
[B]LONGOZ (SUBASAR ORMANI) NEDİR?[/B]
Longoz, denize doğru akan derelerin getirdiği kumların birikerek kıyıda set oluşturması ve dere ağzını kapatması sonucu akarsuyun biriktiği yerde oluşan bir özel ekosistemdir. Yalnızca belirli ağaç (örneğin, dişbudak, kızılağaç, vs), bitki (örneğin, göl soğanı, su menekşesi, vs) ve kuş (örneğin, kara leylek, balıkçıl, vs) türleri bu yaşam ortamını tercih ederler.
Bu ekosistemin devamlılığı için en temel koşul, bol suyun devamlı var olmasıdır. Su, getirdiği kil ve organik materyal ile bu sahaların topraklarını mineral ve organik materyal yönünden zenginleştirir. Bu sucul ormanlar yağmur ormanları gibi gürdür. Bununla birlikte, yağmur ormanları gibi sadece yağışa ve hava nemine değil, daha çok 'taban suyu'na bağımlıdır. Bu özellikleri ile tropikal bölgelerin 'mangrove' ormanlarına benzer.
Longoz ormanları nadir rastlanan ekosistemlerdir. Türkiye'de İğneada (Kırklareli), Acarlar (Sakarya) ve Sarıkum'daki (Sinop) longoz ormanlarının yanı sıra, Kızılırmak Deltası'nda da (Samsun) longoz niteliğine sahip ormanların çok küçük kalıntıları kalmıştır.
Bunların dışında yeterli büyüklük ve kapalılığa sahip alüvyal-subasar orman kalmamıştır. Bu nedenle elimizde kalan son longoz ormanlarının varlıklarını sürdürmeleri çok önemlidir.
[B]ACARLAR LONGOZU[/B]
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/acar_1.jpg[/IMG]
Adapazarı’na 60 km uzaklıktadır. Karasu ilçesine 6 km dir. Denizköy , Taşlıgeçit ve Camitepe köyleri ile sınırdır. Denizden 2 km içerde Doğu-Batı uzanımlı yaklaşık 7.5 km, kuzey-güney istikameti 0.9 km dir. Sahil uzunluğu 12 km dir. Dışbudak, kızılağaç ve söğüt türlerinden oluşan longoz ormanı (su basar ormanı) vardır. Göçmen ve birçok yerli kuş türünün konaklama ve barınma yeridir. Saha 1. derece doğal sit alanı ve Yaban hayatı geliştirme sahası olarak koruma altındadır. Ayrıca saha GEF 2 (Biyolojik Çeşitlilik ve Doğal Kaynakları Koruma) projesi dahilinde İğne ada longozunda yürütülen projenin yaygınlaştırma alanı olarak kabul edilmiştir.
Sahanın 1576 Ha.lık kısmı Genel Müdürlükçe 1976 yılında sülün ve su kuşlarını korumak maksadıyla “Yaban Hayatı Koruma Sahası” olarak ilan edilmiştir. 2004 yılı başında saha sınırları yeniden gözden geçirilmiş, 2517 hektar olarak yeniden sınırları düzenlenerek Yaban hayatı geliştirme sahası olarak tescil edilmiştir. Yayın, kızılkanat, sazan gibi balık türleri mevcuttur. Ayrıca tavşan, tilki, yaban domuzu, gelincik, doğan ve sincap faunayı zenginleştirmektedir. Kuş tespit çalışması edinilen bilgilere göre Acarlar Gölü yaban Hayatı Koruma Sahasında 235 farklı kuş türünün yaşadığı tespit edilmiştir.
2009 yılı başında Ulusal Sulak alan Komisyonunun onayıyla sahanın Sulak Alan Yönetim planı yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
[B]ACARLAR LONGOZU ÖNEMİ[/B]
Acarlar Longozu 41°05’38’’-41°08’08’’kuzey enlemleri ve 30°32’44’’-30°26’05’’ doğu boylamları arasında Sakarya İli, Karasu ve Kaynarca ilçe sınırları içersinde yer almaktadır. Acarlar Longozu sahip olduğu doğal kaynakların özelliğinden dolayı;
- 1998 yılında I.derece Doğal Sit Alanı olarak koruma altına alınmıştır.
Çalışma alanının önemi;
Ülkemiz ve dünyada nadir olarak rastlanan subasar orman ekosistemi nedeniyle I.derece Doğal Sit Alanı,
Dünyadaki göçmen kuşların kullandığı önemli ana göç yollarından birisi de Acarlar’dan geçmektedir.
Bu sahada tespit edilen 180 kuş türünün büyük bir bölümü, Dünya Doğal Hayatı Koruma Birliği (IUCN)’nin kategorisine göre nesli tehlike altında olan türler oluşturmaktadır.
Acarlar Longozu, nesli tehlike altında olan kuş türlerinin sürdürülebilirliği açısından üreme ve konaklama alanını oluşturmaktadır.
[B]EKOSİSTEM TİPLERİ ve ÖZELLİKLERİ [/B]
Acarlar gölü ve yakın çevresinin ekolojik özellikleri ve insan kullanımlarına dayanarak ayırt edilebilmiş belli başlı ekosistemler:
Tarımsal topluluklar,
Sucul ekosistem
Kumul ekosistem,
Subasar (longoz) orman ekosistemi,
Orman ekosistemi’dir.
Ancak bununla birlikte hemen Karadeniz’in kıyısında yer alması ve insan faaliyetleri nedeniyle denizel ekosistem ile kurutma kanalları, yol-yerleşme ve kurutma çalışmaları nedeniyle bozulmuş longoz alanlarından da söz etmek mümkündür.
[B]FAUNA ve FLORA ÖZELLİKLERİ[/B]
[B]FAUNA:[/B]
[B]Böcek Türleri:[/B] Proje kapsamında yapılan arazi çalışmalarında 61 tür tespit edilmiştir. Tespit edilen türlerin takımlara göre dağılımları; Odonata 10, Neuroptera 6, Orthoptera 5, Mantodea 1, Dermaptera 1, Heteroptera 3, Lepidoptera 20, Diptera 3, Coleoptera 14 ve Hymenoptera 2 türdür.
Yapılan arazi çalışmaları ve elde edilen sonuçlara göre proje alanının böcek faunası açısından çok ilginç olmadığı genellikle hem Avrupa’da hem de ülkemizde görülen türlerden oluştuğu anlaşılmaktadır.
[B]Memeli Türleri:[/B] Proje alanında yapılan çalışmalarla ilgili literatür taramaları sonucunda Araştırma bölgesinde bulunan memelilerden 5 ordo, 8 familyaya ait 9 tür tespit edilmiştir. Bunlar: Kirpi, yabani tavşan, tilki, çakal, yaban domuzu, avrupa sincabı, su sıçanı, gelincik, orman faresi.
Daha detaylı ve günümüz teknolojileri kullanılarak yapılacak çalışmalarla bu tür sayısının 9 dan daha fazla olacağı tahmin edilmektedir.
[B]Amfibi (Sürüngen) Türler:[/B] Bu kayıtlara göre Acarlar Longozun’dan Amphibia’ya ait 4 tür tespit edilmiştir. Proje alanından yılanlara ait 5, Kertenkelelere ait 5 ve kaplumbağalara ait 1 türün kaydına rastlanmıştır. Bu türler genellikle geniş yayılışlı türler olarak bilinmektedir.
[B]Kuş Türleri:[/B] Yapılan çalışmalar sonunda Acarlar Gölünden 13 takıma ait 180 kuş türü tespit edilmiştir. Alanda saptanan kuş türü sayısı Türkiye ornitofaunasına kayıtlı kuş türlerinin yaklaşık % 43’ini oluşturmaktadır. Saptanan 180 kuş türünden 100 tanesi (yaklaşık % 52) Non-Passeres (ötücü olmayan); 93 tanesi ise (yaklaşık % 48) Passeres (ötücü kuşlar) grubuna aittir. Bu durum alandaki habitat çeşitliliğinin ve kalitesinin her iki kuş grubu için de elverişli olduğunu göstermektedir.
Avrupa Kırmızı Liste (E.R.L.) kriterlerine göre nesli tehlike altında olan ve ve/veya tehlike altına girebilecek statüde olan 3 kuş türü vardır. Bunlar; Akkuyruk, kızılgerdan kaz ve şah kartaldır.
[B]Balık Türleri:[/B] Longoz ve Okçu dere de yapılmış çalışmalara göre Cyprinus carpio, Scardinius erythrophthalmus, Esox lusius, Silurus triostegus, Anguilla anguilla, Mugil cephalus 6 tür kaydedilmiştir. Balık türü çeşitliliği bakımından Longoz alanı daha fazla tür ihtiva etmekte olup, bunu Okçu dere takip etmektedir.
*Bu türlere bir de milli istilacı türümüz olan Gambusyayı eklemeden geçemeyeceğim. Longozun kıyısından açığına hemen hemen her yerinde sürüler halinde bu istilacı türe rastlamak mümkün. Zaten su yüzeyine yakın yüzdüğü için çıplak gözle rahatlıkla görebiliyorsunuz ve bir kepçe vasıtası ile yakalamanız çok kolay.
[B]FLORA[/B]
Bu zamana kadar yapılan literatür taraması ve Acarlar Longozu ve çevresindeki arazi çalışmaları ile 59 familyanın 265 cinsine ait 469 tür tespit edilmiştir. Bu türlerin 3’ü endemiktir.
Acarlar Longozu ve çevresindeki yapılan araştırmalar sonucunda alanda 467 taksonun 3’ü endemik olup endemizm oranı % 1,21 ‘dir. Ayrıca alanda küresel ölçekte tehdit altında olan 4 takson tespit edilmiştir. Bunlar; Centaurea kilaea, Silene sangaria, Verbascum degenii ve Galanthus plicatus ssp. byzantinus taksonlarıdır. Bunlardan Galanthus plicatus ssp. byzantinus taksonu dışındakiler endemiktir. Ayrıca yine alandan toplanan Trapa natans ve Cydamen coum taksonları endemik olmayıp Avrupa ölçeğinde tehlike altındaki türlerdir. Bunlar haricindeki Jurinea kilaea, Leucojum aestivum, Nymphoides peltata ,Pancratium maritimum, Romulea columnae ssp. columnae ve Trifolium suffocatum taksonları endemik olmayıp ulusal ölçekte nadir olan türlerdir.
[B]ÇEVRE SORUNLARI[/B]
[B]Halkın Göl Hakkındaki Bilinçsiz Düşüncesi:[/B] Yöre halkı ile yapılan görüşmelerde genellikle sahanın göl olmadığı ile ilgili yorumlara rastlanmaktadır. Sahanın bataklıktan başka bir şey olmadığını ve en kısa sürede kurutulup tarım arazisi olarak kendilerine dönmesi beklemektedirler.
[B]Tarım Alanı:[/B] Acarlar gölünün çok sayıda köyle sınırı olması ve göle girişin birçok kesimden yapılabilmesi göl alanının korunması üzerindeki en büyük engellerdendir. Bugün baktığımızda sahanın büyük bir kesiminin tarım arazisi olarak kullanıldığı görülmektedir.
[B]Aşırı gübre ve kimyasal ilaçların kullanılması:[/B] Ekonomik gelir düzeyi yüksek olmayan köylü zirai ilaçlamayı çok fazla uygulayamasa da, toprakta zaman zaman oluşan kurtlar için ilaçlama yapılmaktadır. Her ne kadar azda kullanılsa, bu ilaçlar çeşitli yollarla göle karışmaktadır.
[B]Göl Soğanı Ticareti:[/B] Acarlar gölünde doğal bir yetişme ortamı bulunan ve halkın göl soğanı adı verdiği latince karşılığı Leucojum aestivum olan bir soğan türü bulunmaktadır. Nemli çayırlık ve bataklık alanları yetişme ortamı olarak kabul eden bu bitki türü, ülkemizde Samsun, Beyşehir gölü çevresi ve Trakya’da yetişmektedir. Bu açıdan Bulgaristan’a yakın oluşundan Acarlar gölü ve yakın çevresi, bu sulak alan bitkisinin ihracatı için son dönemde tercih edilmektedir.
Ayrıca yurt dışına süs bitkisi olarak da gönderilmektedir. Acarlar gölünün havzasında dikkat çeken ve önemli boyutlara ulaşan çevre sorunu, arazi açmak ve yakacak temini için kaçak ağaç kesimlerinin yapılıyor olmasıdır.
[B]Bilinçsiz Ağaç Kesimi:[/B] Göl alanı çevresinde ağaç kesimi, kurutma ve kumul istilası gibi beşeri ve doğal etkenlere bağlı olarak gölden kazanılan alanlar mısır tarlalarına, fındıklık ve kavaklıklara dönüştürülmüştür.
[B]Civardaki Tavuk Çiftlikleri: [/B]Göl çevresinde yer alan tavuk çiftlikleri atıklarının göle ulaşması sulak alanın kirlenmesine neden olmaktadır. Çünkü bu çiftliklerin arıtma tesisleri bulunmamaktadır. Gölle bir bağlantısı olmadığından herhangi bir tehlike arz etmemektedir. Tavuk çiftliklerin asıl yoğun olduğu alan ise Kaynarca ilçesidir. Büyükyanık, Turnalı ve Birlik köylerinde toplam 77 tane tavuk çiftliği bulunmaktadır. Bunların yarıdan azı göle yakın kesimlerde yer almaktadır. Av yasaklarına ve mevsimlerine uyulmadan yapılan kaçak ve aşırı avlanma, kuluçka dönemlerinde kuş yumurtalarının toplanması da ekosistemin önemli üyeleri olan yaban kuşlarının barınma ve üreme faaliyetlerini olumsuz yönde etkilemektedir.
[B]Kumul Etkisi: [/B]Sahayı kuzey kenarı boyunca sınırlayan kumul alanları ise insanın müdahalesiyle aktifleşmekte, kuzey sektörlü hâkim rüzgârların etkisinde güneye yani göl alanına doğru hareketi sulak alanı ve bitki türlerini kurutma tehlikesini taşımaktadır.
[B]Aşırı Yerleşimin Etkisi: [/B]Göl havzası içinde bulunan köy yerleşmelerinden kaynaklanan evsel atık sular, fosseptik çukurlarından, ahır ve ağıllardan sızan pis sular, yüzeysel ya da yer altı suları yoluyla göle karışmaktadır. Bunun yanı sıra, su toplama havzası Kaynarca ilçe merkezine kadar uzanan Kaynarca (Yırtmaç) deresi de kendisine deşarj edilen benzeri kirlilik yüklerini göle getirmektedir.
[B]Su Kirliliği:[/B] Acarlar gölünde karşı karşıya kalınan diğer bir felaket ise su kirliliğidir. Bu özellikle bir gidegenle bağlı olduğu Sakarya nehrinden, şiddetli taşkın zamanlarında su kaçışları olduğu bilinmektedir.
[B]GEZİDE ÇEKTİĞİM FOTOĞRAFLAR:[/B]
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_111206.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_110221.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_112617.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_134202.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_111217.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_155147.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_155207.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_110321.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_110708.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_111133.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_111126.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_111648.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_111653.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_111813.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_112640.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_112732.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_112737.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_154935.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_153957.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_154203.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_160346.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_155545.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_111217.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_111325.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/1_20160417_155147.jpg[/IMG]
[B]20 litrelik tankımda kurduğum minik "Acarlar longozu" biyotopu:[/B]
Öncelikle şunu söylemeliyim ki sadece deneme amaçlı bir kurulum oldu bu. Türkiye sucul arazileri ile alakalı biyotop çalışması hep yapmak istemişimdir. Ancak sadece kıyıdan materyal toplayabilmem, imkanlarımın kısıtlı olması ve suyla fazla haşır-neşir olmak istemememden dolayı çok çok ufak çaplı amatörce bir çalışma oldu. Suyun ulaşamadığım pek çok noktasında bol miktarda tilki kuyruğu ve su bitkileri vardı. Ayrıca bol miktarda su mercimeği, su menekşesi ve yarı-sucul türler de vardı. Yukarıda bir kısmının fotoğrafını da çektim. Zemin daha çok balçık kıvamındaydı ancak bazı bölümlerinde dere kumu da vardı. O yüzden zeminde balçık yerine elimdeki dere kumunu kullandım. Su içerisinde envai çeşit su böcekleri vardı ve biraz kaşındırdı beni. O yüzden suya çok fazla elimi sokmak istemedim açıkçası [:$]
Tankın faunasını 10-15 adet Gambusya, bikaç minik su böceği ve bikaç siyah su salyangozu oluşturuyor. Florası ise iki kök göl soğanı, su üzerinde amazon frogbitine çok benzeyen [:?] su üstü bitkileri, bikaç araya karışmış su mercimeği ve bi kaç parça yosundan oluşuyor. Suyun yarısından fazlası doğrudan longozun suyu kalan kısmını musluktan tamamladım. Filtrasyonu ufak bir pipo filtre ile sağlıyorum. Yeni bir kurulum olduğu için su bulanık, gelişmeleri konunun devamında sizlerle paylaşacağım. Sözü yeterince uzattıktan sonra tankın fotoğraflarına geçiyorum [^_^]:
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160418_215127.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160418_215332.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160418_215315.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160418_215244.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160418_215229.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160418_215154.jpg[/IMG]
Son söz olarak mutlaka gidip görmenizi tavsiye ederim. Özellikle yaz aylarında yunuslar ile göl içinde gezinti yapmak mümkün.
Cennetten bir parça olan bu yeri, bu nadide güzelliği gelecek nesillerin de görebilmesi dileğiyle...[EDIT]mcmert,2016-04-19 01:12:43[/EDIT]
[B]LONGOZ (SUBASAR ORMANI) NEDİR?[/B]
Longoz, denize doğru akan derelerin getirdiği kumların birikerek kıyıda set oluşturması ve dere ağzını kapatması sonucu akarsuyun biriktiği yerde oluşan bir özel ekosistemdir. Yalnızca belirli ağaç (örneğin, dişbudak, kızılağaç, vs), bitki (örneğin, göl soğanı, su menekşesi, vs) ve kuş (örneğin, kara leylek, balıkçıl, vs) türleri bu yaşam ortamını tercih ederler.
Bu ekosistemin devamlılığı için en temel koşul, bol suyun devamlı var olmasıdır. Su, getirdiği kil ve organik materyal ile bu sahaların topraklarını mineral ve organik materyal yönünden zenginleştirir. Bu sucul ormanlar yağmur ormanları gibi gürdür. Bununla birlikte, yağmur ormanları gibi sadece yağışa ve hava nemine değil, daha çok 'taban suyu'na bağımlıdır. Bu özellikleri ile tropikal bölgelerin 'mangrove' ormanlarına benzer.
Longoz ormanları nadir rastlanan ekosistemlerdir. Türkiye'de İğneada (Kırklareli), Acarlar (Sakarya) ve Sarıkum'daki (Sinop) longoz ormanlarının yanı sıra, Kızılırmak Deltası'nda da (Samsun) longoz niteliğine sahip ormanların çok küçük kalıntıları kalmıştır.
Bunların dışında yeterli büyüklük ve kapalılığa sahip alüvyal-subasar orman kalmamıştır. Bu nedenle elimizde kalan son longoz ormanlarının varlıklarını sürdürmeleri çok önemlidir.
[B]ACARLAR LONGOZU[/B]
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/acar_1.jpg[/IMG]
Adapazarı’na 60 km uzaklıktadır. Karasu ilçesine 6 km dir. Denizköy , Taşlıgeçit ve Camitepe köyleri ile sınırdır. Denizden 2 km içerde Doğu-Batı uzanımlı yaklaşık 7.5 km, kuzey-güney istikameti 0.9 km dir. Sahil uzunluğu 12 km dir. Dışbudak, kızılağaç ve söğüt türlerinden oluşan longoz ormanı (su basar ormanı) vardır. Göçmen ve birçok yerli kuş türünün konaklama ve barınma yeridir. Saha 1. derece doğal sit alanı ve Yaban hayatı geliştirme sahası olarak koruma altındadır. Ayrıca saha GEF 2 (Biyolojik Çeşitlilik ve Doğal Kaynakları Koruma) projesi dahilinde İğne ada longozunda yürütülen projenin yaygınlaştırma alanı olarak kabul edilmiştir.
Sahanın 1576 Ha.lık kısmı Genel Müdürlükçe 1976 yılında sülün ve su kuşlarını korumak maksadıyla “Yaban Hayatı Koruma Sahası” olarak ilan edilmiştir. 2004 yılı başında saha sınırları yeniden gözden geçirilmiş, 2517 hektar olarak yeniden sınırları düzenlenerek Yaban hayatı geliştirme sahası olarak tescil edilmiştir. Yayın, kızılkanat, sazan gibi balık türleri mevcuttur. Ayrıca tavşan, tilki, yaban domuzu, gelincik, doğan ve sincap faunayı zenginleştirmektedir. Kuş tespit çalışması edinilen bilgilere göre Acarlar Gölü yaban Hayatı Koruma Sahasında 235 farklı kuş türünün yaşadığı tespit edilmiştir.
2009 yılı başında Ulusal Sulak alan Komisyonunun onayıyla sahanın Sulak Alan Yönetim planı yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
[B]ACARLAR LONGOZU ÖNEMİ[/B]
Acarlar Longozu 41°05’38’’-41°08’08’’kuzey enlemleri ve 30°32’44’’-30°26’05’’ doğu boylamları arasında Sakarya İli, Karasu ve Kaynarca ilçe sınırları içersinde yer almaktadır. Acarlar Longozu sahip olduğu doğal kaynakların özelliğinden dolayı;
- 1998 yılında I.derece Doğal Sit Alanı olarak koruma altına alınmıştır.
Çalışma alanının önemi;
Ülkemiz ve dünyada nadir olarak rastlanan subasar orman ekosistemi nedeniyle I.derece Doğal Sit Alanı,
Dünyadaki göçmen kuşların kullandığı önemli ana göç yollarından birisi de Acarlar’dan geçmektedir.
Bu sahada tespit edilen 180 kuş türünün büyük bir bölümü, Dünya Doğal Hayatı Koruma Birliği (IUCN)’nin kategorisine göre nesli tehlike altında olan türler oluşturmaktadır.
Acarlar Longozu, nesli tehlike altında olan kuş türlerinin sürdürülebilirliği açısından üreme ve konaklama alanını oluşturmaktadır.
[B]EKOSİSTEM TİPLERİ ve ÖZELLİKLERİ [/B]
Acarlar gölü ve yakın çevresinin ekolojik özellikleri ve insan kullanımlarına dayanarak ayırt edilebilmiş belli başlı ekosistemler:
Tarımsal topluluklar,
Sucul ekosistem
Kumul ekosistem,
Subasar (longoz) orman ekosistemi,
Orman ekosistemi’dir.
Ancak bununla birlikte hemen Karadeniz’in kıyısında yer alması ve insan faaliyetleri nedeniyle denizel ekosistem ile kurutma kanalları, yol-yerleşme ve kurutma çalışmaları nedeniyle bozulmuş longoz alanlarından da söz etmek mümkündür.
[B]FAUNA ve FLORA ÖZELLİKLERİ[/B]
[B]FAUNA:[/B]
[B]Böcek Türleri:[/B] Proje kapsamında yapılan arazi çalışmalarında 61 tür tespit edilmiştir. Tespit edilen türlerin takımlara göre dağılımları; Odonata 10, Neuroptera 6, Orthoptera 5, Mantodea 1, Dermaptera 1, Heteroptera 3, Lepidoptera 20, Diptera 3, Coleoptera 14 ve Hymenoptera 2 türdür.
Yapılan arazi çalışmaları ve elde edilen sonuçlara göre proje alanının böcek faunası açısından çok ilginç olmadığı genellikle hem Avrupa’da hem de ülkemizde görülen türlerden oluştuğu anlaşılmaktadır.
[B]Memeli Türleri:[/B] Proje alanında yapılan çalışmalarla ilgili literatür taramaları sonucunda Araştırma bölgesinde bulunan memelilerden 5 ordo, 8 familyaya ait 9 tür tespit edilmiştir. Bunlar: Kirpi, yabani tavşan, tilki, çakal, yaban domuzu, avrupa sincabı, su sıçanı, gelincik, orman faresi.
Daha detaylı ve günümüz teknolojileri kullanılarak yapılacak çalışmalarla bu tür sayısının 9 dan daha fazla olacağı tahmin edilmektedir.
[B]Amfibi (Sürüngen) Türler:[/B] Bu kayıtlara göre Acarlar Longozun’dan Amphibia’ya ait 4 tür tespit edilmiştir. Proje alanından yılanlara ait 5, Kertenkelelere ait 5 ve kaplumbağalara ait 1 türün kaydına rastlanmıştır. Bu türler genellikle geniş yayılışlı türler olarak bilinmektedir.
[B]Kuş Türleri:[/B] Yapılan çalışmalar sonunda Acarlar Gölünden 13 takıma ait 180 kuş türü tespit edilmiştir. Alanda saptanan kuş türü sayısı Türkiye ornitofaunasına kayıtlı kuş türlerinin yaklaşık % 43’ini oluşturmaktadır. Saptanan 180 kuş türünden 100 tanesi (yaklaşık % 52) Non-Passeres (ötücü olmayan); 93 tanesi ise (yaklaşık % 48) Passeres (ötücü kuşlar) grubuna aittir. Bu durum alandaki habitat çeşitliliğinin ve kalitesinin her iki kuş grubu için de elverişli olduğunu göstermektedir.
Avrupa Kırmızı Liste (E.R.L.) kriterlerine göre nesli tehlike altında olan ve ve/veya tehlike altına girebilecek statüde olan 3 kuş türü vardır. Bunlar; Akkuyruk, kızılgerdan kaz ve şah kartaldır.
[B]Balık Türleri:[/B] Longoz ve Okçu dere de yapılmış çalışmalara göre Cyprinus carpio, Scardinius erythrophthalmus, Esox lusius, Silurus triostegus, Anguilla anguilla, Mugil cephalus 6 tür kaydedilmiştir. Balık türü çeşitliliği bakımından Longoz alanı daha fazla tür ihtiva etmekte olup, bunu Okçu dere takip etmektedir.
*Bu türlere bir de milli istilacı türümüz olan Gambusyayı eklemeden geçemeyeceğim. Longozun kıyısından açığına hemen hemen her yerinde sürüler halinde bu istilacı türe rastlamak mümkün. Zaten su yüzeyine yakın yüzdüğü için çıplak gözle rahatlıkla görebiliyorsunuz ve bir kepçe vasıtası ile yakalamanız çok kolay.
[B]FLORA[/B]
Bu zamana kadar yapılan literatür taraması ve Acarlar Longozu ve çevresindeki arazi çalışmaları ile 59 familyanın 265 cinsine ait 469 tür tespit edilmiştir. Bu türlerin 3’ü endemiktir.
Acarlar Longozu ve çevresindeki yapılan araştırmalar sonucunda alanda 467 taksonun 3’ü endemik olup endemizm oranı % 1,21 ‘dir. Ayrıca alanda küresel ölçekte tehdit altında olan 4 takson tespit edilmiştir. Bunlar; Centaurea kilaea, Silene sangaria, Verbascum degenii ve Galanthus plicatus ssp. byzantinus taksonlarıdır. Bunlardan Galanthus plicatus ssp. byzantinus taksonu dışındakiler endemiktir. Ayrıca yine alandan toplanan Trapa natans ve Cydamen coum taksonları endemik olmayıp Avrupa ölçeğinde tehlike altındaki türlerdir. Bunlar haricindeki Jurinea kilaea, Leucojum aestivum, Nymphoides peltata ,Pancratium maritimum, Romulea columnae ssp. columnae ve Trifolium suffocatum taksonları endemik olmayıp ulusal ölçekte nadir olan türlerdir.
[B]ÇEVRE SORUNLARI[/B]
[B]Halkın Göl Hakkındaki Bilinçsiz Düşüncesi:[/B] Yöre halkı ile yapılan görüşmelerde genellikle sahanın göl olmadığı ile ilgili yorumlara rastlanmaktadır. Sahanın bataklıktan başka bir şey olmadığını ve en kısa sürede kurutulup tarım arazisi olarak kendilerine dönmesi beklemektedirler.
[B]Tarım Alanı:[/B] Acarlar gölünün çok sayıda köyle sınırı olması ve göle girişin birçok kesimden yapılabilmesi göl alanının korunması üzerindeki en büyük engellerdendir. Bugün baktığımızda sahanın büyük bir kesiminin tarım arazisi olarak kullanıldığı görülmektedir.
[B]Aşırı gübre ve kimyasal ilaçların kullanılması:[/B] Ekonomik gelir düzeyi yüksek olmayan köylü zirai ilaçlamayı çok fazla uygulayamasa da, toprakta zaman zaman oluşan kurtlar için ilaçlama yapılmaktadır. Her ne kadar azda kullanılsa, bu ilaçlar çeşitli yollarla göle karışmaktadır.
[B]Göl Soğanı Ticareti:[/B] Acarlar gölünde doğal bir yetişme ortamı bulunan ve halkın göl soğanı adı verdiği latince karşılığı Leucojum aestivum olan bir soğan türü bulunmaktadır. Nemli çayırlık ve bataklık alanları yetişme ortamı olarak kabul eden bu bitki türü, ülkemizde Samsun, Beyşehir gölü çevresi ve Trakya’da yetişmektedir. Bu açıdan Bulgaristan’a yakın oluşundan Acarlar gölü ve yakın çevresi, bu sulak alan bitkisinin ihracatı için son dönemde tercih edilmektedir.
Ayrıca yurt dışına süs bitkisi olarak da gönderilmektedir. Acarlar gölünün havzasında dikkat çeken ve önemli boyutlara ulaşan çevre sorunu, arazi açmak ve yakacak temini için kaçak ağaç kesimlerinin yapılıyor olmasıdır.
[B]Bilinçsiz Ağaç Kesimi:[/B] Göl alanı çevresinde ağaç kesimi, kurutma ve kumul istilası gibi beşeri ve doğal etkenlere bağlı olarak gölden kazanılan alanlar mısır tarlalarına, fındıklık ve kavaklıklara dönüştürülmüştür.
[B]Civardaki Tavuk Çiftlikleri: [/B]Göl çevresinde yer alan tavuk çiftlikleri atıklarının göle ulaşması sulak alanın kirlenmesine neden olmaktadır. Çünkü bu çiftliklerin arıtma tesisleri bulunmamaktadır. Gölle bir bağlantısı olmadığından herhangi bir tehlike arz etmemektedir. Tavuk çiftliklerin asıl yoğun olduğu alan ise Kaynarca ilçesidir. Büyükyanık, Turnalı ve Birlik köylerinde toplam 77 tane tavuk çiftliği bulunmaktadır. Bunların yarıdan azı göle yakın kesimlerde yer almaktadır. Av yasaklarına ve mevsimlerine uyulmadan yapılan kaçak ve aşırı avlanma, kuluçka dönemlerinde kuş yumurtalarının toplanması da ekosistemin önemli üyeleri olan yaban kuşlarının barınma ve üreme faaliyetlerini olumsuz yönde etkilemektedir.
[B]Kumul Etkisi: [/B]Sahayı kuzey kenarı boyunca sınırlayan kumul alanları ise insanın müdahalesiyle aktifleşmekte, kuzey sektörlü hâkim rüzgârların etkisinde güneye yani göl alanına doğru hareketi sulak alanı ve bitki türlerini kurutma tehlikesini taşımaktadır.
[B]Aşırı Yerleşimin Etkisi: [/B]Göl havzası içinde bulunan köy yerleşmelerinden kaynaklanan evsel atık sular, fosseptik çukurlarından, ahır ve ağıllardan sızan pis sular, yüzeysel ya da yer altı suları yoluyla göle karışmaktadır. Bunun yanı sıra, su toplama havzası Kaynarca ilçe merkezine kadar uzanan Kaynarca (Yırtmaç) deresi de kendisine deşarj edilen benzeri kirlilik yüklerini göle getirmektedir.
[B]Su Kirliliği:[/B] Acarlar gölünde karşı karşıya kalınan diğer bir felaket ise su kirliliğidir. Bu özellikle bir gidegenle bağlı olduğu Sakarya nehrinden, şiddetli taşkın zamanlarında su kaçışları olduğu bilinmektedir.
[B]GEZİDE ÇEKTİĞİM FOTOĞRAFLAR:[/B]
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_111206.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_110221.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_112617.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_134202.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_111217.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_155147.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_155207.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_110321.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_110708.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_111133.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_111126.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_111648.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_111653.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_111813.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_112640.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_112732.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_112737.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_154935.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_153957.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_154203.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_160346.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_155545.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_111217.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160417_111325.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/1_20160417_155147.jpg[/IMG]
[B]20 litrelik tankımda kurduğum minik "Acarlar longozu" biyotopu:[/B]
Öncelikle şunu söylemeliyim ki sadece deneme amaçlı bir kurulum oldu bu. Türkiye sucul arazileri ile alakalı biyotop çalışması hep yapmak istemişimdir. Ancak sadece kıyıdan materyal toplayabilmem, imkanlarımın kısıtlı olması ve suyla fazla haşır-neşir olmak istemememden dolayı çok çok ufak çaplı amatörce bir çalışma oldu. Suyun ulaşamadığım pek çok noktasında bol miktarda tilki kuyruğu ve su bitkileri vardı. Ayrıca bol miktarda su mercimeği, su menekşesi ve yarı-sucul türler de vardı. Yukarıda bir kısmının fotoğrafını da çektim. Zemin daha çok balçık kıvamındaydı ancak bazı bölümlerinde dere kumu da vardı. O yüzden zeminde balçık yerine elimdeki dere kumunu kullandım. Su içerisinde envai çeşit su böcekleri vardı ve biraz kaşındırdı beni. O yüzden suya çok fazla elimi sokmak istemedim açıkçası [:$]
Tankın faunasını 10-15 adet Gambusya, bikaç minik su böceği ve bikaç siyah su salyangozu oluşturuyor. Florası ise iki kök göl soğanı, su üzerinde amazon frogbitine çok benzeyen [:?] su üstü bitkileri, bikaç araya karışmış su mercimeği ve bi kaç parça yosundan oluşuyor. Suyun yarısından fazlası doğrudan longozun suyu kalan kısmını musluktan tamamladım. Filtrasyonu ufak bir pipo filtre ile sağlıyorum. Yeni bir kurulum olduğu için su bulanık, gelişmeleri konunun devamında sizlerle paylaşacağım. Sözü yeterince uzattıktan sonra tankın fotoğraflarına geçiyorum [^_^]:
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160418_215127.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160418_215332.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160418_215315.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160418_215244.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160418_215229.jpg[/IMG][IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/140929/20160418_215154.jpg[/IMG]
Son söz olarak mutlaka gidip görmenizi tavsiye ederim. Özellikle yaz aylarında yunuslar ile göl içinde gezinti yapmak mümkün.
Cennetten bir parça olan bu yeri, bu nadide güzelliği gelecek nesillerin de görebilmesi dileğiyle...[EDIT]mcmert,2016-04-19 01:12:43[/EDIT]
Beğenenler: [T]176810,Kromatit[/T][T]173796,themrt[/T][T]182879,MaxKrone[/T][T]81103,Kınayu[/T][T]180135,Gorgon[/T][T]30414,DOLPİN[/T][T]65502,ulaşım[/T][T]124857,erulusoy[/T][T]12039,onuR[/T][T]119483,Eldurmaz[/T][T]148998,osmank.[/T][T]173650,fatoyano[/T][T]179361,erdemoguz[/T]
Teşekkür Edenler: [T]182879,MaxKrone[/T][T]180135,Gorgon[/T][T]30414,DOLPİN[/T][T]173796,themrt[/T][T]119483,Eldurmaz[/T][T]148998,osmank.[/T]
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir
