Cüce Vatozlarla İlgili Herşey...

GENEL BİLGİLER…-1

Tür Adı: Ancistrus dolichopterus
Familyası: Loricariidae
Habitat: Amazon Nehri, Güney Amerika Rio Negro Havzası

Maksimum büyüklük: Erkeler 12-13 cm, dişiler 8-9 cm.
Su Sertliği: 8-12

Su Özellikleri: Sıcaklık 23-27ºC, pH 5,7– 7,8.
Davranış Özellikleri: Barışçıl
Beslenme: Omnivor(hem bitkisel, hem etçil)

Minimum Tank Hacmi: 100 litre

YAŞAM ALANLARI…

Yaşama alanları Amazon ormanlarındaki Amazon nehri olan gerçek isimleri Ancistrus Dolichopterus olan bu canlılar son zamanlarda hemen hemen herkesin tankında bulunan birer tür olmaya başlamışlardır. Ancistrus Dolichopterus diğer bilinen adıyla cüce vatozların bu denli hobiciler tarafından görmüş olduğu ilginin bir nedeni, diğer vatozlara göre akvaryum ortamında üretilebilmeleri ve ebeveynlerinden babanın yavrulara uzun bir süre sahip çıkmasının yanı sıra, diğer vatozlara göre iyi birer yosun yiyici olmaları ve diğer vatoz türlerine göre daha estetik balık olmalarıdır.

TANK BOYUTU…  

Her şeyden önce tabi ki hemen hemen bütün balık türleri için geçerli olan büyük akvaryum kuralı burda da geçerlidir. Unutmayınız ki 50 litrelik bir tankta baktığınız cüce vatoz yavrularınız ile 150 litrelik bir tankta baktığınız yavrularınız arasında muazzam bir fark olacaktır. Tank büyüklüğü yavrunun boylanmasında , gelişmesinde çok etkilidir.

BESLENME…

Beslenme konusunda kesinlikle unutulmaması gereken en önemli nokta yeni çıkmış yavruların karınlarındaki sarı kesecik tamamen kaybolmayana kadar kesinlikle yem verilmemesidir. Aksi takdirde yavrular ölecektir.

Halkın ağzında vatozlar çöpçüdür, pislik yerler, dışkı yerler gibi tabirler kullanılmakta fakat bunların hiçbir doğruluk payı yoktur! Eğer elinizde ancistrus türlerinden her hangi birisi var ise zaten bunu anlarsınız. Akvaryumlardaki temizledikleri camlardan çok, dışkılarıyla akvaryumları bir hayli kirletmekteler. Ancistrus dolichopteruslar birer omniwordur.Bunların asıl besinleri bitkisel ağırlıklı olmakla birlikte, protein ağırlıklı yemlerle beslenmelerine destekte verilebilir.Yem olarak spriluna içerikli dibe batan dip yemlerinden kullanabilirsiniz.

Habitatlarında taş, kaya veya dipte oluşan yosunlar veya çok küçük canlılarla beslenirler.

Hepimiz ağırlıklı olarak vatozlarımıza bitkisel yemler veririz. Bunun yanında Sera Granül gibi protein değeri bitkisel yemlere oranla daha fazla olan yemlerden kullanmanız da büyümede oldukça etkili bir faktördür. Zaten bitkisel ve protein ağırlıklı yemler hemen hemen bütün balık türleri tarafından sevilerek tüketilmektedir. Bitkisel ağırlıklı yemler ile  protein ağırlıklı yemleri iyice ufalayıp karıştırdıktan sonra balıklarınıza verdiğiniz zaman bir müddet sonra gözle görülür bir boy farkı olacağını göreceksiniz. Salatalık kabuğunu soyup özelliklede içindeki çekirdekli kısmı çay kaşığı vb. gibi paslanmaz materyallerle suya gömerseniz ( herhangi bir materyale tutturmadığınız takdirde salatalığın çekirdekli kısmı suya batmayacaktır ) balıklarınızın bunu afiyetle tükettiklerini göreceksiniz. Aynı şekilde bezelye tanecikleri de işinize yarayacaktır. Burada dikkat edilmesi gereken nokta salatalığın veya bezelyenin suda en fazla 3 saatten fazla  bırakılmamasıdır. Aksi takdirde suyunuz zehirlenebilir ve sonuç çok üzücü olabilir. Diğer bir tavsiyem ise küçük kaya parçacıklarını su dolu bir kaba koyun ve daha sonra bu kabı güneşte birkaç gün bekletin. Kaya yosun tutmaya başladıktan sonra onu akvaryumunuza koyun. Göreceksiniz yavrularınız kayayı istila edeceklerdir. Bu yöntemi tatile gittiğinizde vatozlarınız aç kalmasın diye de uygulayabilirsiniz. Pratik bir tatil yemi yani. Sera WellsChips. Bu yeme dayanamıyorlar. Gerçekten çok severek tükettikleri bu yem gelişmelerinde çok etkili. Balık sayınıza göre bu yemden kullanırsanız ( mesela 5 tane vatozunuz varsa 2-3 tane vermenizi tavsiye ederim ) faydasını göreceksiniz. Yemi attıktan sonra ışıkları kapatıp yarım saat sonra geldiğinizde yemlerden eser kalmadığını göreceksiniz. Bu yemi mutlaka alıp vatozlarınıza 2-3 günde bir verin. Bu saydığım yöntemlerden bezelye dışında olanlarının hepsini denedim. Bezelyeyi de deneyen arkadaşlarım olumlu yönde sonuç aldıklarını kaydettiler. En kısa zamanda kendimde deneyeceğim. Canlı yem olarak herkesin bildiği Artemia’yı tavsiye ederim. Canlı yemlerin hemen hemen bütün balık türlerinin büyümesinde etkili olduğu çoğu akvarist tarafından zaten bilinmektedir. Vatozlarda da böyledir. Kesinlikle tavsiye ederim. Haftada bir balıklarınıza verin. Mutlaka faydasını göreceksiniz.  Cüce vatozların beslenmeleriyle ilgili söyleyebileceklerim şimdilik bunlar. Saydığım yöntemlerden ister birini ister hepsini denerseniz kendi gözlerinizle olumlu yönde sonuçlar aldığınızı göreceksiniz.

SU DEĞİŞİMİ…

Vatoz türlerinin hemen hemen hepsi çok narin yapılıdır. Hele de yavrular. Yavrularınız yumurtadan çıktıktan sonra en az  1 ay kesinlikle su değişimi yapmayın ( buharlaşarak düşen su seviyesini tamamlayabilirsiniz o da dinlenmiş su ekleme şartıyla.) Çünkü su değişimlerinden oldukça fazla etkileniyorlar. Sonuç ne yazık ki ölüm oluyor. Su değişimi sebebiyle vatozları ölen arkadaşlarım var. 1. ayın sonunda su değişimi %10 luk bir oranla yapılmalıdır. 2. ayın sonunda %20 , 3. ayın sonunda ise % 30 oranında bir su değişimi yapın. Su değişim  oranları balıkların ani su değişiminden etkilenmelerini minimuma indirmek için verilmiştir. Sonrada rutin olarak tank boyutunuza göre aylık % 20 veya % 30 oranında su değişimi yavrularınız için faydalı olacaktır.

CİNSİYET AYIRIMI…

Dişi-erkek diye cinsiyet ayırmanın birkaç yöntemini paylaşayım. Cüce vatoz yavruları en az 9 aylık ( bu süreç bakım şartlarına göre uzayıp kısalabiliyor) bir süreç sonunda öğrenilebilir. Erkekteki en belirgin fark üst dudağının üzerinde bıyıklarının olmasıdır. Bu bıyıklar sık yapıdadır ve yukarıya ya da ileriye doğru uzamaktadırlar. Baş kısımlarında da  boynuzlar mevcuttur. Ama boynuzlar bazı dişi vatozlarda da olmaktadır. O yüzden boynuzlar sizi yanıltmasın. Dişiler erkeklere oranla daha da şiş görünürler. Üstten baktığınızda karın yana doğru yayılmıştır. Dişi fazla uzamaz ve boy olarak erkekten daha kısadır.

Albino vatoz türlerinde dişilerin karnında bir de kırmızı ve turuncu karışımı bir renk vardır. Bunlar yumurtadır. Tabi damızlık albino türlerde böyledir. Yavrularda henüz yumurta olmadığı için böyle bir durum söz konusu değildir. Dolayısı ile damızlık Albino türlerde cinsiyet ayırımı daha da kolaydır.

Üstteki Erkek Ve Alttaki de Dişi Vatozdur.

Erkek bir Ancistrus Dolichopterus

Gold Cüce Vatoz ( Erkek )

ÜRETİM TANKI HAZIRLAMAK…

Cüce vatozların yeni bir tanka alışma süreleri en az 1 aydır. Bakım koşulları ( su değişimi , dip çekimi, akvaryumun dekoru vs. vs. ) bu sürenin uzayıp kısalmasında oldukça etkilidir.

Üretim tankı sakin olmalıdır. Fazla kalabalık bir ortamda da vatoz üretebilirsiniz ama bu oldukça zor ve sabır gerektirecek bir olaydır. Erkeğin yumurtaları havalandırırken diğer akvaryum sakinleri tarafından rahatsız edilmesi yumurtaların çoğunun çıkmayacağı anlamına gelir. Elbette en sağlıklı üretim tankı içinde cüce vatozdan başka canlı bulunmayan bir tanktır. Çünkü çıkan yavrular veya testideki erkek başka canlılar tarafından rahatsız edilemeyeceği için yavruları havalandırmada oldukça başarılı olacaktır. Bu başarının sonucunda da bol bol sağlıklı yavrularınız olacaktır. Üretim tankının içinde birden fazla deniz kabuğu veya testinin bulunması dişinin yumurta dökme sürecinin uzamasına neden olacaktır. Sebebi dişinin hangi yuvanın yumurta dökmesi için güvenli olduğuna uzun bir süre karar verememesidir. Kısaca özetleyecek olursam sade, içinde vatoz dışında canlı olmayan ( yanlış anlaşılmasın daha iyi verim alabilmeniz için başka canlı olmaması daha iyi diyorum. Yoksa içinde vatoz dışında başka canlılar da bulunan akvaryumlardaki vatozların da üredikleri görülmüştür.), içinde en fazla bir adet testi vb. bulunan, dikkatle vurgulamak istiyorum en az 100 lt’lik bir tankta ( daha küçük boyutlardaki tanklarda da yavru alınmıştır. Ben en verimli şekilde yavru almak isteyenlere alternatif yöntem olarak söylüyorum ) cüce vatoz üretebilirsiniz.

Burada maalesef akvarist arkadaşlarımızın sabırsızlıkları sonucu yavru alma olayları daha da zorlaşıyor. Akvaryumun dizanıyla kesinlikle oynamayın. 3-5 ay bekledikten sonra hala balığımdan yavru alamadım demeyin. Biraz sabırlı olun eninde sonunda balık uygun ortamı bulunca yumurtlayacaktır. Yine tekrarlıyorum sabır sabır sabır… Sonu selamet olacaktır emin olun.

ÜREME…

Cüce vatozlarda üreme o kadar zor değildir.Tek dikkat edilecek husus aynı tankta maksimum 2 erkeğin bulunması gerektiğidir.Erkekler arasında tankta ne kadar çok dişi olursa olsun yine kavga çıkar. Her erkek başına 2 yada 3 dişi olmasıyla beraber tek tür bakılmalarının da rahatlığıyla kolaylıkla yavru alınabilmektedir.Dişilerin yumurtlaması için dar girişli, içi geniş bir yuva uygun olacaktır (testi deniz kabuğu vb.).  Erkek dişilerin yumurtlamasından sonra yavruların tüm bakımını üstlenmektedir, dişi ise bir daha yavrularına hiçbir şekilde bakmamaktadır.Yavrular ortalama 1 hafta içerisinde yumurtadan çıkıp cama yapışır hale gelmekteler.Baba yumurtlanan yuvanın içinde yavruların tüm ihtiyaçlarını giderir ve balıkların gelişimini dışarıda bakılan babanın dışladığı yada yuva dışında unutulan yumurtalara nazaran daha da hızlandırır. Ayrıca baba yumurtalara oksijen ulaşması için gün boyu onları yüzgeçleriyle havalandırır ve yumurtaların bulunduğu cisme hiçbir canlıyı yaklaştırmaz. Yavrular yuvadan çıkma boylarına geldiklerinde baba hala bırakmıyorsa yuvanın içinden yavruları, siz yuvanın içindeki yavruları bir yavruluğa vs başka bir şeye boşaltabilirsiniz yada hiç dokunmayıp kendilerinin çıkmasını bekleyebilirsiniz. Yeni doğmuş yavruların ortalama 1-2cm olmaları için yaklaşık 1 ay geçmesi gerekmektedir...Anne ve babadan yavruları ayırmazsanız yavruların gelişimi bayağı bir hızlanır.Anne yada baba veya diğer damızlık vatozlar yavrulara hiçbir şekilde zarar vermezler.Aile içerisinde büyüyüp yetişebilirler…

Dikkat edilecek hususlardan birisi erkeklerin dişilere oranla daha büyük olmalarıdır ki dişileri yumurtlatabilmek için küpe onları baskı ile sokabilmelidir.Eğer erkek dişiden boy olarak küçük ve orantısızsa çiftleşme olmayabilir.Balıklarınızdan dişilerin karın kısımlarını her geçen gün takip edin..Dişinizin karın kısmında şişkinlik ve anüs kısmında kızarıklık var ise balığınız yumurtlayacaktır.Bundan sonra tüm iş erkeğinize kalıyor..Erkek vatoz  dişi balığı kendi sahiplendiği küpün, deniz kabuğu vs. dar girişli geniş hazneli bir cismin içerisine zorla sokup yumurtalarını aldıktan sonra dişinin yavrularla tüm bağı kesilir.. Geri kalan her şeyi baba üstlenmektedir.

Yumurtaları Bekleyen Erkek...

Erkek Yumurtaları Havalandırırken...

Gelişim Periyodu.

YAVRULARDA EN SIK GÖRÜLEN HASTALIK…

Yavruların en büyük korkulu belası olan hastalık su ısısının ve değerlerinin oynanması sonucu oluşan beyaz benektir. Yetişkinler bu hastalığa karşı yavrulardan bir nebze daha dayanıklılardır ancak bu hastalık cüce vatozlara bulaşırsa korkmak gerekir. Beyaz benekten korunmak için elinizden geleni yapmak bazen çare olmamakta.Suyun ısısını 2-3 derece arttırıp, metilen mavisi kullanmak tek çözüm oluyor ancak balıkların kurtulup, ölmemeleri ise tamamen mucize işi.

GENEL BİLGİLER…-2

Cüce vatozlar belirli bir boya geldikten sonra gelişimlerini tamamladıkları için yavru akvaryumlarında kesinlikle bir problem çıkarmamaktadırlar ( yavruları yeme, vb.). Küçük yapıları itibarıyla parazit vb. balıklara zararlı olabilecek canlıları diğer büyük vatoz türlerine göre daha az taşımaktadırlar. Bu yüzden diğer büyük vatoz türlerinden daha da güvenilirdirler . Diğer büyük vatoz türlerine oranla çok daha çalışkandırlar. Akvaryumuda yosun problemi olan akvaristler için birebir çözüm kaynağıdır. En sevmediğim yönü akvaryumu kirletmeleridir. Her canlı kirletir ama bunlar biraz daha fazla kirletiyorlar. Ne yapalım gülü seven dikenine katlanır.

Not : Bilgilerin bir kısmı alıntıdır.

Resimlerin tamamı alıntıdır…

Umarım siz değerli akvaristlere faydam olmuştur. Aklınıza takılan yer olursa veya sormak istediğiniz bir şey olursa seve seve cevaplarım…

Saygılarımla…

Elinize saglık gerçekten çok harika bir çalışma olmuş paylaştığınız için çok teşekkürler. Sağlıklı balıklar