Betayla ilgili bir yazıdır

Beta,canlı renkleriyle akvaryumları süsleyen  bir balıktır.Bu balığın  bir adı da Siyam balığıdır.Bütün öbür hayvanlar gibi balıklarda belirli zamanlarda,özellikle üreme mevsiminde birbirleriyle dövüşürler.Ama küçük bir balık olan beta öylesine hırçın ve kavgacıdır ki,anayurdu olan Tayland'da özel beta dövüşleri düzenlenir.İki erkek beta aynı kaba konduğunda,içlerinden biri ölünceye kadar kıyasıya dövüşürler.Doğadaki yaşam ortamından alınan bir beta ancak bir saat kadar yaşayabildiği halde,Taylandlılar yüzlerce yıldır melezledikleri betalar arasında 10 saat dövüşebilen şampiyonlar yetiştirmişlerdir.Bu beta dövüşlerinde,tıpkı horoz dövüşlerinde olduğu gibi,izleyiciler hangi balığın yeneceği konusunda bahse tutuşurlar.Kavgacılıkları dışında çarpıcı renkleri ve güzel görünümleriyle dikkati çeken betalar,dünyanın hemen her yerinde akvaryum meraklılarının en sevdiği balıklardandır.Doğada yalnızca kahverengi yada yeşilimsi renkte olan bu balıkların çaprazlamayla üretilmiş örneklerinde erkekler mavi,kırmızı,yeşil ve eflatun renkleriyle göz alır.Yüzgeçleri de doğadaki örneklerinden daha geniş ve gösterişidir.Üstelik akvaryum için üretilmiş betaların erkekleri doğadaki kadar hırçın ve kavgacı değildir;geneli iki erkeği aynı akvaryuma koymak gerektiğinde aralarını bir cam bölmeyle ayırmak gerekir.Bir tatlısu balığı olan betanın doğal yaşama alanı gölcükler,akaçlama kanalları ve akarsuların durgun kesimleridir.Anofel denen sıtma sivrisineği de bu durgun sularda ürediği için,sivrisineğin larvalarıyla beslenen beta,sıtma savaşının doğal yardımcılarından sayılır.Betanın yaşadığı durgun sularda hem oksijen az olduğundan,hem de solungaçları öbür balıklarınki gibi sudan oksijeni almaya pek elverişli olmadığından,hayvanın solungaçlarının üstünde özel bir solunum organı vardır.Bu yüzden betalar arasıra su yüzüne çıkar ve ağızlarını havayla doldurarak,bu organ aracılığıyla havanın oksijenini solurlar.Betaların üreme davranışı da çok ilginçtir.Yumurtaların ve yumurtadan çıkan yavruların bakımını,öbür balıklardaki gibi dişi değil erkek üstlenir.Üreme mevsimi geldiğinde,erkek beta su yüzeyine hava üfleyerek kabarcıklar oluşturur.Sonra vücudundan sümüksü bir sıvı salgılıyarak kabarcıkları bu maddeyle kaplar.Böylece birbirine sıkıca yapışan kabarcıklar su üzerinde sal gibi yüzen bir küme oluşturur.Dişi balık yumurtalarını bu kabarcıkların arasına brakır ve erkek beta,kümeden ayrılıp düşen yumurtaları ağzıyla yakalayıp yeniden yerine yerleştirir.Yavrular yumurtadan çıkıncaya kadar bu köpükten yuvayı özenle korur,gerektiğinde onarır ve başka balıkları hatta dişisini bile yumurtalara yaklaştırmaz.Yumurtadan çıkan yavruları,kendilerine bakabilecek duruma gelinceye kadar koruyup gözetmek gene erkeğin görevidir.