Derleme - Planarya Ve Nematod Hakkında

Hobi ile ilgilendiğim süre içerisinde başıma ilk defa gelen bu olay ile alakalı iki üç aylık araştırma sonucunda sorunu nedenleri ile birlikte kalıcı olarak çözdüm. Bu süreçte yaptığım araştırmalar neticesinde edindiğim birikimi , oluşturduğum kendi notlarımı derli toplu bir kaynak olması açısından hobici bakış açısı ile aktarmak ve paylaşmak istedim. Bilimsel nitelikli makalelerden faydalanırken, yol haritamı konudan muzdarip diğer üyelerin sorunlarını da kendimce yorumlayarak oluşturduğum konunun içeriğinde ,söz konusu canlıların ,beslenme,çoğalma ,zararları ve kurtulma methotları da tarafımca irdelenmesi ve bazı metodların denemesini içerimektedir. Bu irdeleme sırasında gördüğüm en büyük genel problem benzer canlıların ilk başta benimde yaptığım gibi hobiciler tarafından karıştırılması bazen de yanlış teşhis ve tedavi uygulanmasıdır.Konu bu karışıklığa son vermeye ön ayak olma ve bilgi kirliliğini ortadan bir miktarda olsa kaldırma amacı gütmektedir.

Akvaryum.com için hazırlanan bu derleme de kendilerinden teker teker izin alma fırsatım olmadığı için konularını ve fikirlerini eklediğim şahısların , yaptığım alıntıların , tamamımın sorumluluğunu alıp herhangi bir rahatsızlık durumunda derhal düzeltip düzenleyeceğimi , aynı şekilde bu derlemenin kaynak göstermek kaydıyla değiştirme ve düzenleme yapılmadan tarafımdan izin alınmaksızın paylaşılabileceğini ve konu ile geçmişte ilgisi olan üyeleri konuya etiketlediğimi özellikle belirtirim.

[K]1.Planarya Nedir Ve Neden Akvaryumlarımızda Var Olur?[/K]
[B] 1.1 Planarya Beslenme
1.2 Planarya Da Üreme ve Beslenme
1.3 Planarya Zararları.
1.4 Planaryadan Kurtulma Yöntemleri.
1.5 Planarya İle İlgili Bilimsel Makaleler Ve Forumdan Çözülmüş konular.[/B]

[K]2.Nemetod nedir?[/K]
[B] 2.1 Nemetod Beslenme ve üreme
2.2 Nemetod zararları
2.3 Nemetodtan kurtulma yöntemleri.
2.4 Nemetod ile ilgili makale ve çözümlenmiş konular.
[/B]



[K]1. Planarya Nedir Ve Neden Akvaryumlarımızda Var Olur?[/K]
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/196004/091120171632421.jpg[/IMG]

[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/196004/091120171633521.jpg[/IMG]
Kaynak :
• Arees, E. A. (1986). Absence of light response in eyeless planaria: Physiology & Behavior Vol 36(3) 1986, 445-449.


Birçok türü olan planarya ( turbellaria)yassı solucan lar sınıfındandır. Genelde forumdaki hobicilerin karşılaştığı türleri yukarıdaki alıntı resimlerde göre bilirsiniz. Çoğunluğu etçil olan bu canlılar tatlı ve tuzlu sularda yaşayabilirken yüksek nemli ortamlarda da hayatlarını sürdüre bilmekteler.Su dışında yaşadıklarını tecrübe ettiğini Merve Okkaya kendi konusunda tecrübe ettiğini kısaca paylaşmıştır , eğer kendileri de isterse tecrübeleri ile alakalı detaylı katılımlarını bekliyorum.

Kafa ve vücut yapıları türlere göre değişebilmekte. Yaptığım araştırmalar neticesinde, hobici gözü ile planaryayı benzer diğer canlılardan en basit şekilde ayırabilmenin yolunu hareket şekillerinde vücut yapılarında buldum. Peki nasıl hareket ediyorlar ?
Kesinlikle yüzme kabiliyetleri yok. Sil ile hareket etmelekteler. Hareket şekilleri genelde ‘’S ‘’ harfini andırmakta. Büyüdükçe daha doğrusal hareketler yapsalarda oluşumlarının ilk özellikle de ikinci evrensinde ‘’ s’’ şeklinde kıvrılarak ilerliyorlar.
Siller ve kampçılılılar ile daha detaylı ve öz bilgiye linkten ulaşabilirsiniz.

[URL]http://www.biyolojidefteri.com/index.php/sentrozom-sil-ve-kamci[/URL]

Vikipedi den edindiğim bilgilere göre ve çoğumuzun bu şekilde kabul ettiği yaşama alanlarına göre üç sınıfa ayrılmaktalar.
Maricola ; tuzlu su.
Paludicola ; tatlı su.
Terricola ; karasal.
Ancak bu yaşam alanının az önce bahsettiğim hususlardan kaynaklı olarak keskin olmadığı ıspatlanınca sınıflandırma sonraları değiştirilmiştir. Sayfanın en altına eklediğim kaynaklarda türleri ile alakalı daha geniş bilgi mevcut.

Flogenetik sınıflandırma ve tüm türler için vikipedideki taslağa göz atabilirsiniz. Özellikle konunun daha uzun görünmemesi için eklemiyorum.

[URL]https://en.wikipedia.org/wiki/Tricladida#cite_ref-Sluys09_1-1[/URL]

Vikipedi de gördüğünüz şemadaki planarioidea ve diğer alt türleri bizim akvaryum ortamında yoğun karşılatığımız türler yine en alttaki kaynaklarda detay mevcut.
Hareket şekilleri ise yine diğer benzer canlılardan farklı olarak ‘’s’’ harfi şeklinde.Aşağıdaki videoda net olarak görebilirsiniz. Akvaryum ortamında bir santimetreden fazla boya rahatlıkla ulaşabiliyorlar .

[URL]https://www.youtube.com/watch?v=Xod7LLHBHb4[/URL]

Hayatta kalabilmek için olağan üstü yöntemleri var. Mesela beslenemediklerinde küçülüyorlar. Bu sebeple açlığa oldukça dayanıklılar.

Akvaryumlarımızda neden ve nasıl var oldukları ile ilgili cevaplar da genelde standartlaşmış durumda.
Kötü su koşulları , beslenme ortamı sağlayacak yem artıkları gibi.Ben kendi akvaryumumda yaprak ekledikten sonra benzer canlıların var olduklarına eminim. Ama bu sorun yaprak kaynaklı olduğunu göstermez .
Bu tip canlıların akvaryuma dışarıdan eklenen dekor materyali , çeşme suyu veya bitki köklerinden geldiği gibi düşünceler var. Akvaryumda çoğalmaları konusunda görüşlerin hepsinin ortak noktası da yanlış ve fazla yemleme.
([URL]http://www.who.int/water_sanitation_health/dwq/phe_whs_nematodes_fact_sheet.pdf[/URL])

O halde , etçil olan bu canlının bulunduğu akvaryumda rahatlıkla fazladan proteğin ağırlıklı yemleme yapıldığını söyleyebiliriz. Sorunun çözümü konusunda buna daha detaylı değineceğim.

[B] 2.1 Planarya Beslenme Ve Üreme.[/B]

Söylediğim gibi , bunlar etçil canlılar. Ancak hayvansal ve bitkisel proteğin içeren yemleri de hiç çekinmeden yediklerine gözlemlediğim başka akvaryumlarda şahidim.

Aşağıdaki videoda mikroskop altında yetişkin planaryayı beslenirken izleyebilirsiniz.

[URL]https://www.youtube.com/watch?v=Xod7LLHBHb4[/URL]

[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/196004/091120171638231.jpg[/IMG]

Resimde gördüğünüz gibi sindirim sistemleri anüs ,ağız ve sindirim boşluğu olmak üzere üç kısımdan oluşmakta. Sindirim boşluğu yassı solucanlar da emilimi sağlayabilme amacı ile vücut içerisine yoğun şekilde dallanmış şekildedir. İnstestinal branch ismini de bu yüzden almaktadır.
Tek bir açığı bulunan sindirim sisteminde sindirim boşluklarında hücre içi ve hücre dışı sindirim yapılırken , anüs aynı zamanda ağız görevi görmekte. Yutak ise anüs ün hemen arkasında bulunmakta.

Boşaltım ise diğer yassı solucanlardaki gibi , alev hücreleri sayesinde ile gerçekleşmekte. Alev hücreleri silerlin hareketi ile vücuttaki fazla sıvıyı boşaltım kanalına ilerlemesini sağlarken, amonyak ve karbondioksit i de deriden difüsyon yolu ile atılmakta. Biyodoc.com sitesinden alınan resimde daha ayrıntılı görebilirsiniz.

[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/196004/091120171642551.jpg[/IMG]

[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/196004/091120171643171.jpg[/IMG]

Eşeyli ve eşeysiz üreyebiliyorlar. Eşeysiz üremeyi bazı omurgasızlar gibi rejenerasyon ile yapmaktalar.
Aşağıdaki videoda rejenerasyon örneğini izleyebilirsiniz. Bu durumda planaryadan mekanik temizleme ile kurtulamayacağını anlamış oluyoruz.
Konu yazdıkça uzuyor ,elimden geldiğince dağıtmadan kısa tutmaya çalışıyorum bu sebeple eşeyli ve eşeysiz üremeleri için daha fazla yazmak yerine özellikle aşağıdaki kaynağı öneriyorum,ilgileneler inceleyebilir. Bununla alakalı sayfanın en altındaki genel kaynaklarda da bilgi bulunmaktadır.

[URL]http://www.cell.com/current-biology/pdf/S0960-9822(04)00681-5.pdf[/URL]

[B]Planarya zararları. [/B]

Aslında en büyük zararı hobicinin psikolojisine gibi görünüyor. İnsanlar bu ve benzer canlılardan kurtulmak için sistemlerini baştan kurmayı hatta balıklarını kaybetme riskini bile göze alabiliyor.

Sevenleri karizmatik bulanlarıda varmış bu canlının Sercan İnal mesela. : )

[URL] https://www.akvaryum.com/Forum/mesaja_git.asp?PID=1984060[/URL]

Araştırmaya buradan başlanmalı aslında, kendisinin sempatik ve pozitif yorumu oldukça moral verici olmuştu bana. : )

[U]Konu içerisinde bilgi verici mesajlar bulunması sebebi ile eklenmiştir. [/U] Okunmasını tavsiye ediyorum.
Konuya başından beri sorunmuş gibi yaklaştım yazımda da bunu yansıttım. Ama şunu da düşünmek gerekiyor , planarya gerçekten ciddi bir sorun mudur yoksa sadece akvaryum da bazı şeylerin ters gittiğini mi gösterir?

Balıklara doğrudan bir zararı olduğu ile alakalı herhangi bir kayıt yok. Ancak su kimyasına ciddi zararlı olduğu iddiaları mevcuttur.
Amonyak oranına doğrudan olan etkileri ,balık yükü biraz fazla olan bir tankta ölümcül etkileri ni kaçınılmaz kılacaktır. Ama akvaryumda genel kurallara uyuluyorsa planarianın bu etkisi göz ardı edilebilmekte.
Balıklara fiziksel bir zararları yok dediğim gibi ancak karidesler için bilhassa yavruları için doğrudan ölümcüller.
Ulvi Özuğur da planarya ile alakalı olarak yanlış teşhis ve tedavi hakkında uyarmak amacı ile açtığı konudan alınan videoda karides e saldıran planaryayı görebilirsiniz.

[URL]https://youtu.be/E6gqqIVMqMg[/URL]

Konunun tamamı nı incelemenizi tavsiye ederim. [URL](https://www.akvaryum.com/Forum/planarya_saldirisi_ve_hakkinda_bilinmesi_gerekenler_k887386.asp?PID=5398426)[/URL]


[B]1.4 Planaryadan Kurtulma Yöntemleri[/B]

Konuyu okumadan direk sonuca odaklanarak yanlış teşhis ve tedavi uygulamalarında sorumluluk kabul etmediğimi bildiririm. Her şeyden önce kurtulmak istediğimiz canlının gerçekten planarya olduğuna ve kurtulmak istediğimize emin olmamız gerekmekte. Sonrasında bu canlıyı iyi tanımamız gerekmekte.

Önerilen birçok yöntem var. Birincisi yemlemeyi azaltmak su değişimlerini sıklaştırmak tabanda artık yem bırakmamak. Ama bu ancak önlem olabilir. Planarya aylarca avlanmadan hayatta kalabilir beslenme bölümünde söylediğim gibi üreme ve büyüme faaliyetlerini durdursalar da boyları küçülerek yaşamaya devam ediyorlar. Siz sorun büyük ölçüde çözüldü sansanız da bir süre sonra en ufak bir açığınız da hızla tekrar üreyeceklerdir.

Mekanik temizlik ile uzaklaştırmak ise bir o kadar verimsiz olacaktır. Cam temizleyici ile silerken parçaladığımız canlıların sayısı haliyle yükselecektir. Ancak aç kaldıklarında küçülmelerini de düşünürsek bu sayede akvaryumda küçük ve az sayıda kalmalarını sağlayabiliriz belki ama bunu da çözüm sayamayız. Ama bu tarz yorumların özüne indiğimizde bunlardan çıkarım yapabiliriz.

[U]Diğer ilaçsız kurtulma yöntemi de planarya tuzağı :[/U]

[URL]https://www.youtube.com/watch?v=b4HExaxiRVU[/URL]

Benzer diğer canlılar için de uygulanaibilir olan bu yöntem pet şişe deney tüpü cam kavanoz gibi mataryel lerden kendimiz yaparak ta uygulayabiliyoruz. Tuzağın içerisine bir parça et koyup içerisine girmesi bekleniyor, tuzağın içerisinde birikenler atılarak , nüfusları kontrol altında tutulmaya çalışılıyor.
Aşağıdaki video da hydra ve planarya yı aynı akvaryumda görebilirsiniz. Hem tuzağın yapılışı hemde bu iki türün yakın çekimlerini izleyebilirsiniz.

[URL]https://youtu.be/uiSljx0tz6o[/URL]

Bir karides akvaryumunda tamam ama kısmen agresif , biraz iri ve dekor değişikliğinden hoşlanmayan türler ile ilgileniyorsanız yine işlevsiz kalabilecektir. Meraklı bir Oscar tuzak sistemini yerden yere vurarak tamamen işlevsiz kılabilir.

Benim sorunum um nemetod olduğunu anladıktan sonra bu konuyu açmaya karar verdim.Karıştırmamın sebebi forumdaki yaklaşık yüz adet benzer başlıklı konuda onlarca defa nemetodların kendinden emin yorumlarla planarya olarak tanımlanmasıydı. Çözümsüz kalan ve başarısızlıkla sonuçlanan konuların büyük çoğunluğunun sebebi de yanlış tanı.

[U]Diğer ilaçsız mücadele yöntemi[/U] doğal düşmanlarını akvaryumda kullanmak. Tuzlu suda anemon, tatlı suda ise Beta ve canlı doğuran türleri bunları hiç ıskalamadan afiyetle sindirebiliyorlar. Balığa da bilinen bir zararına ulaşamadım. Ama bu benzer şekildeki parazitler veya nemetodlar için değil sadece planarya için geçerlidir.Tuzlu su akvaryumlarında anemon un planaryayı yem olarak yediğini ( Exedra) Celal beyin konusunda dile getirmiştir.
İlaçlı tedavide ise yukarıda paylaştığım konuların bazılarında da bulunan en etkili yöntemlerden birisi Andazol şuruptur.

[URL]https://www.akvaryum.com/Forum/mesaja_git.asp?PID=3159689[/URL]

Özcan Özkan tarafından önerilen doz:
Kırk litreye bir çay kaşığı. Yerli ve yabancı birçok internet kökenli kaynakta bu ve buna yakın dozajlar kullanılmakta akvaryumun türüne göre dozajda küçük oynamalar yapılabiliyor.
Aşağıdaki konuda andozol şurup kullanımı ile ilgili daha detaylı bir paylaşım yapılmış:

[URL]https://www.akvaryum.com/Forum/no_hydra_no_planaria_ferbandazol_icin_andazol_surup_onerisi_k551138.asp[/URL]
Diğer ilaç ise Genchem No Planaria.

Sayın Zafer Ayaz kendi açtığı konuda ilacın kullanımı ile alakalı kendi tecrübelerini paylaşmış.

[URL]https://www.akvaryum.com/Forum/genchem_no_planaria_k904455.asp[/URL]

Ancak tedaviyi hydra için uygulayan Armağan bey(imbellis ) tankında yan etkisini tecrübe etmiş ve biyolojik döngüyü ciddi sarsmış ve bir balığını maalesef kaybetmiş. Eğer kendisi tecrübesiz bir hobici olsaydı muhtemel durumu toparlayamayıp daha büyük kayıplar yaşayabilirdi. Bu yüzden uygulayacak arkadaşların çok dikkat etmesi dikkat etmesi gerekmekte.

Benim planaryadan kurtulmak için önerim şudur , hangi ilacı kullanırsanız kullanın öncelikle akvaryumun tam olarak oturmuş olması gerekmekte. Su değerleriniz ideal seviyede balıklarınızın bağışıklığı da en üst seviyede olmalı. Bu aşamada sabırlı olmak, paniklememek gerekiyor.
Sonrasında ilk başta ezber olarak eleştirdiğim önerilerdeki gibi canlının nufusunu kontrol altına alıp yaşama ve gelişme şartlarını en zor şekle getirdikten sonra en düşük dozajlarda uygulama yapılmalı.
Bu konuya olabildiğince sabırla yaklaşılmalı yeter ki planarya olduğundan emin olalım. Kurtulmak kolay.
Kaynaklar:

- Newmark, P. A., & Alvarado, A. S. (2002). Not your father’s planarian: a classic model enters the era of functional genomics. Nature Reviews Genetics, 3, 210-219.

-[URL]http://planaria.neuro.utah.edu/publications/Current%20BIology.pdf[/URL]

- [URL]http://planaria.neuro.utah.edu/publications/Current%20BIology.pdf[/URL]

Çözülmüş konular:
https://www.akvaryum.com/Forum/no_planaria_uygulamasi_k819803.asp
https://www.akvaryum.com/Forum/planarya_nasil_yokedilir_k557834_sn1.asp
Çözümsüz kalan konular:
http://www.akvaryum.com/Forum/bu_garip_kurtcuk_nedir_vekiraz_karideslerime_zarari_olur_mu_k632143.asp
https://www.akvaryum.com/forum/akvaryum_tabanindaki_solucan_k875972.asp
http://www.akvaryum.com/FORUM/camlardaki_yabanci_madde_k835627.asp


[K]2.Nemetod Nedir?[/K]

Yuvarlak solucan , ipliksi solucan , yada nematode, omurgasız canlılar sınıfındadır. İsminden anlaşıldığı üzere planarya türlerinden farklı olarak yassı değil yuvarlak , bilateral vücut yapısına sahiptirler.
25000 tanımlanmış türü vardır ve tahmini 1milyon'un üzeirinde türü olduğu varsayılmaktadır. İşin içine girildiğinde hobici olarak pek çıkmak mümkün değil gibi gözükmekte.
Kısaca , serbest yaşayan , parazitik yaşayan ,hayvan parazitleri ,insan parazitleri , karasal nematodlar olarak guruplandırılmaktadır.
Akvaryumda yoğun sayıda görülen birçok tür büyük çoğunlukla serbest yaşayan türlerden olduğunu söyleyebilirim.
Zira balıklardan birinin ara konak olma durumunda akvaryum serbest ortamında çok çok az sayıda görüleceklerdir. Öyle kabul ediyor ve yazıya ona göre devam ediyorum.
Solunum dolaşım sistemleri yok ve en gelişmiş sistemleri boşaltım ve üreme sistemleridir.

[URL]https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/C_elegans_male.svg/220px-C_elegans_male.svg.png[/URL]

Beslenme şekilleri türlerine göre değişiyor, karasal ve sucul alanlar da bitki kökleri ile beslnebiliyorlar.
Aşağıdaki video özet niteliğinde.

[VID]https://www.youtube.com/watch?v=ZrogAKO3dhI[/VID]


Diğer parazitik yaşayan canlılar akvaryum ve karasal canlıların sindirim sistemlerine yerleşebildikleri gibi serbest yaşayanlar da organik atıklar ile beslenebiliyorlar.

Üreme konusu na gelince ; yuvarlak solucanlarda yassılar gibi eşeysiz üreyebiliyorlar. Ancak çoğunlukla döllemsiz(partenogenetik ) dişinin dişi yumurta bırakması şeklinde olmaktadır.
Bu durumda erkeğe çevre şartlarını iyileştirmek ve daha sağlıklı yumurtaların var olması görevi düşmekte.

[B]2.2 Nemetod zararları Ve Kurtulma Yöntemleri[/B]

Canlıyı bir miktar tanıdık ve zararlarına gelince kişiden kişiye değiştiğini görebiliriz. Ancak direk zararsızdır demeyi doğru bulmuyorum.

Sayın Onur Uygun bir nematode başlıklı bir konuda şöyle demiştir.
Alıntı:
'' [U]Yararı doğrudan akvaryum üzerinde araştırılmış mıdır bilmiyorum, yalnız ekoloji ve doğrudan nematodların beslenmesi üzerine yapılan araştırmalar var. Bunlar arasında nematodların algler ve tekhücreliler ile beslenmesinden bahsediyor. Ayrıca kimi nematodların doğada bitki ve hayvan artıklarının parçalanmasını hızlandırması gibi faydalar da var. Tabii bunlar muhtemelen tek faydaları değildir, ayrıca zararlı olanlardan da bahsetmedim bir de o konuya girince çıkılmaz. Çok geniş bir konu ve ben çok derinlemesine araştırmadım, zaten derinlemesine girince çıkılacak gibi de değil. ''
Ne olursa olsun tüm nematodlara zararlı muamelesi yapmak ile tüm bakterilere zararlı muamelesi yapmak arasında bir fark göremiyorum. İlla yararlı olmalarını beklemiyorum fakat illa hepsinin kökten zararlı ilan edilmesine de karşıyım. [/U]

Bitki köklerine yerleşmiş bir nematode bitkili akvaryumunuzu bitirebilir. Balıklardan birini ara konak haline getirmiş bir nematode balığınızı öldürebilir. Ki bu bildiğimiz iç parazittir. Buna zararsız diyemiyorum.
Yine aynı konuda ( Nedir Bu Beyaz Kurtlar ?- Nematod sorunu ve çözümü )
Cafer bey ,parazitik yaşam dögüsü üzerine güzel bir açıklama yapmıştır.( [URL=https://www.akvaryum.com/Forum/mesaja_git.asp?PID=5333153]link[/URL])

Fakat bitkisiz bir Amerikan akvaryumunda serbest dolaşan nematode türleri için çokta endişelenmeye gerek yoktur diye düşünüyorum. Planaryada dediğim en büyük zarar hobicinin psikolojisine oluyor genelde. Fakat su kalitesi çok yüksek tutulmalı , iyi filtrasyonu olan oturmuş bir akvaryumda bile bu canlılar başlayan ve yine bunlar ile biten çok yüksek olamamak kaydı ile amonyak sorunu yaşamıştım. Eğer bu canlılardan kurtulmak yerine nufuslarını kontrol altına almak tercih ediliyorsa kesinlikle düzenli su ölçümleri yapılarak su kalitesi en üst seviyede tutulmalı dır.

Diyelimki bunu bir sorun kabul ettik ve çözmek istiyoruz ,aceleci davranıp ilaca sarılmamak gerek forumda gördüğüm sonucu canlı ölümü ile sonuçlanan konuların tamamı bu parazit kabul edilen canlılardan değil , ilaç uygulamasından kaynaklamaktadır.

Yine planaryada olduğu gibi birkaç hafta gözlem ile birlikte nematodların yaşam koşullarını en düşük seviyeye çekerken balığın bağışıklılığını en üst seviyede tutmaya özen gösterilmesini öneriyorum.

''Planariatrap'' boyutları itibariyle namatode’a uyarlanıp kullanılabilir ancak balık türüne göre başarısız olunabiliyor.
Yemlemeyi azaltmak , su kalitesini yükseltmek net kesin kalıcı çözüm olmuyor.
İlaçlı tedavi için ; Levamisole içeren ilaçlar başarılı olmakla beraber , sistem iyi oturmadıysa veya dozaj doğru verilmediyse nadiren canlı kaybı yaşanabiliyor.
Bir de Rafet Ali bey’in yine aynı konudaki yazısından , kendi tedavi yönteminden alıntı yapmak istiyorum.

[QUOTE]Metranidazol bir antibiyotik ve aksatmadan ve her uygulamdan önce %30 su değiştirerek en az 3 gün kullanmak lazım. Diğer ilaçlar ise parazit öldürücü ve ne yazık ki parazitleri öldürse de kist halindeki larvalara dokunamıyor bu nedenle ilk uygulamadan 3-4 gün sonra bir doz daha, sonra işi garantilemek için 3-4 gün sonra bir doz daha uygulamak gerkeiyor.

Balıklarda; yabancı forumlarda wasting denilen, karının içeri çöküp, yemden kesilip, beyaz dışkı çıkarma sorunu oluyor. Özellikle cüce cichlid, tanganyika gibi daha narin türlerde sık görünüyor. Bu sorun genellikle ya bakteri-protoza ya da parazit nedeniyle oluyor. Bu işin doğrusu balığın beyaz dışkısına mikroskop altında bakıp parazitin yumurtasını tanıyabilmek. Ben mikroskopum olmasına ve bu alanda az da olsa deneyimli olmama rağmen bakıp ayırtedemedim. Bu yüzden ilk gün yeme toz levimizole, 2. 3. ve 4. günler yeme metranidazol, 5. gün de tekrar levimizole uygulayarak "dewoming" denilen parait ve bakteriden arındırma işlemini uyguluyorum. Bu yöntem ile 50'den fazla balığı besledim 1 adet balığı kaybettim.
[/QUOTE]



Tüm bunlardan bir çıkarım yaparak sorunun kaynağını tam teşhis etmek mümkün olamayabiliyor.

Çözüm için , Sayın Koray Balcı’nın iç parazit tedavisinde dediği gibi ;
geniş specktrum a sahip bir tedavi programı düzenleyerek , tedaviye amprik şekilde başlamak en mantıklısı olacaktır. :)

Buna göre Rafet bey’in yöntemi gibi metrodinazol antibiyotikli , levamisole etken maddeli ilaçlar ile birlikte başlanmalarak , ilerleyen dönemlerde sonuçların gözlemnie göre specktrumlar’ın daraltılmasını öneriyorum.
En önemlisi de larva ve yumurta ihtimaline karşı , uygulamanın diğer parazit tedavilerinde olduğu gibi iki seans halinde yapılması. Aksi başarısız olacaktır.[URL= https://www.akvaryum.com/Forum/1_ton__yirtici_dunya_karmasi_2_arowanatimsah_k908736_sn4.asp](link)[/URL]

Örneğin ;
1.2.3.4.5. günler ilaçlı uygulama ve su değişimi 6.7.8.9. gün ilaçsız gözlem ardından tekrar 5 -6 günlük ilaç uygulaması gibi.
Dozajlama yı flagyl ,cipro ve sitraks veya paraks ilaçlarına göre 150-200 litreye birer tablet ortalama öneriyorum. Yalnız bu dozaj forumda uygulanan, başarılı olmuş tedavilerden örnek alınan ortalama değerlerdir. Akvaryum türüne parazit’in var olan popülasyonuna balıkların hassaslığına döngünün göre değişecektir.


Konu kendi notlarım üzeirnden derlenmiştir. Üzerine en kısa sürede copepod ve benzer diğer canlılar ile ilgili bilgi, düzenlenip eklenecektir.

Bizler hobiciyiz , yanlılabiliriz. Kimse yanlış örnek oluşturmak istemez, konu içerisinde eksik , yanlış görülen her türlü düzeltmeye ve yönlendirmeye açık olduğumu bildirim.
Saygılarımla.






[EDIT]Ibrahim90,2020-08-04 00:14:52[/EDIT]

Merhaba ,
Çok güzel bir derleme olmuş, bu sorunlardan muzdarip olan kişiler için müthiş bir kaynak olacaktır. Emeğinize sağlık.

Nasıl bir şanstır ki siz konuyu açmadan birkaç saat önce akvaryumlarımdan birinde baş gösteren hidra problemi için tekrar Genchem no planaria kullanmaya başladım. Özellikle canlı Artemia veriyorsanız ve fazla kaçıyorsa hidralar ortaya çıkıyor. Yazın ilk kez kullandığımda dozu çok kaçırdığım için sistem çöktü, balıklar rakının içinde yüzüyor gibiydi. Bu sefer dozu gerekenden çok daha az verdim , hacim 120 litre, yazın kullandığım akvaryumlar 50 60 litre idi. Etkili olmuşa benziyor, hidralar büyük oranda büzüşmüş. Bir saat kadar önce az bir doz daha verdim, bakalım akşam işten gelene kadar yok olacaklar mı? Gelişmeleri paylaşırım.[EDIT]imbellis,2017-11-10 13:25:07[/EDIT]

Öncelikle elinize sağlık demek isterim. Akabinde kendi tecrübemi paylaşmak istiyorum.

Discus besleyen ve üreten birçok hobici bilir ki bu planarya zamanlı zamansız tanklarımızda camlardan yukarıya doğru tırmanmak suretiyle ortaya çıkmaktadır [:)]

Planarya bende genelde aşırı yemleme yaptığımda meydana geliyor, ve balıklara bir zararı olmuyor. Gidermek için iç camları tamamen sünger ile silip %90 lık su değişimi sonrası tamamı yok oluyor. Her hangi bir kimyasal kullanmaya gerek yok fakat dediğim gibi, %90 oranında su değişimi şart. Eğer kalan olur ise ertesi gün bir su değişimi daha yapınca net olarak gidiyor. Yavruların olduğu tanklarda da gördüm bunları, hatta bazı yavruların camlardan bunları höpürdettiğini de gördüm. Ama zararını hiç görmedim.

İbrahim yine döktürmüşsün maşallah tek nefeste aralıksız bir şekilde okudum emeğine sağlık hepsi bir yerde toplanmış çok faydalı bir derleme olmuş.[:)]

[QUOTE=imbellis][/QUOTE]
Teşekkür ederim.
O sistemi çöken akvaryumu hatırlıyorum bahsetmiştim yazıda, şimdiki dozaj daha temkinli mantıklı olmuş sanki , umarım zararsız kayıpsız bir iyileşme süreci olur bekliyorum gelişmeleri.[:)]


[QUOTE=celalabay] [/QUOTE]

Değerli tecrübeleriniz ve katkınız için teşekkür ederim. Planarya'nın yüksek ve ani su değişimlerine dayanamadığını , kulaktan dolma duymuştum ama net doğrudan bir tecrübe duymamıştım hiç. Planarya konusunda ilaç kullanımına gerek olmadığı konusunda size katılıyorum. Sadece karides yavruları için risk taşıyor. Yüzme kabiliyetleri olmadığı için , balıklara bir zararı olabileceğini sanmıyorum. Kayda geçmiş bir zararına da rastlamadım hiç.

[QUOTE=balıkçı1905][/QUOTE]

Sağ ol Furkan.[:)] Bir fikir verebildi isem ne mutlu. Bunlar kendi notlarım şeklide bilgisayarda duruyordu. Bu tip sorunlar ı yoğun olarak görünce forumda, en azından okuyan için , yönlendirici olur daha hızlı ulaşılmasını sağlar diye de düşünerek paylaşma ihtiyacı hissettim.
Bu arada senin garip canlıların fotoğrafı varsa görmek isterim. En son konuştuğumuzda , ilaç kullanma niyetin yoktu, biraz da yarım kaldı o konu.
Yazıda bahsettim ama ilaç kullanmayacaksan su ölçümlerine ve su değişimlerine dikkat etmeni tavsiye ederim.
Bir de yem programı merak ediyorum tam olarak nasıl yemliyorsun şu anda ?
[EDIT]Ibrahim90,2017-11-10 15:55:37[/EDIT]

Planarya veya nematod akvaryumda serbest dolaşırlar ve yüksek besin ortamında ciddi şekilde üreyerek hobicilerin canını sıkarlar. Bunun dışında hayvana yada insana parazit oluşturacak canlı değillerdir. Bazı yazılarda karides yavruları için zararlı olduğunu okudum ama karidesler hakkında bilgi sahibi değilim o yüzden bu konuda bilgisi olan arkadaşlar daha iyi açıklayacaklardır. Andazol vb paraziter ilaçlar omurgasız canlılar üzerinde felç edici etkilere sahiptir. Salyangozlarınıza da zararı vardır. Ayrıca balıklarınıza toksik olan bu ilaçlar doz aşımında zehirleyebilir hatta ölümle bile sonuçlanabilir. Bu tarz ilaçları İç parazit olduğunu düşündüğünüz balıklarınız için kullanınız. Zararı olmayan planarya ve nematodlar için balıklarınızı ve akvaryum floranızı riske atmayınız. Sudaki serbest dolaşan besinleri akvaryumunuzdan uzaklaştırırsanız sorun zaten kendiliğinden çözülecektir. iyi bir dış filtre ve daha sık dip çekimi ve su değişimi yapın. Güçlü bir dış filtre içine mikronluk partikülleri yakalayan ince gözenekli sünger, sera crystal clear ve aktif kömür gibi materyalleri tavsiye ederim.

Merhaba Devran bey , katılım , katkı için teşekkürler.
Yalnız fikirleriniz bir miktar eksik olması sebebi ile tamamına katılamadığımı söylemek istiyorum.
Planaryalar ve nematode katagorsinde tanımlanan canlıları aynı kefeye koymak yanlış olacaktır. Keza birbirinden büyük ölçüde farklı canlılar.
Öyle ki nematode sınıfındaki 25000 tanımlanmış türü olan canlılar, yazıda bahsettiğim üzere sadece akvaryumda serbest dolaşan türlerden oluşmuyorlar.
Parazitik , karasal , marin ve serbest dolaşan türleri vardır. Bunlar 'ın bazıları insan ve diğer memelilerde bazıları balıklarda bazılarıda su da serbest olarak yaşamlarını sürdürürler. Yani insan sindirim sitemine yerleşen bazı iç parazitler de , balıklarda metronidazol tedavisi uyguladığımız iç parazit olarak adlandırdığımız bir çok tür de nematode sınıfındadır.

Andazol ve kabukçullar konusunda haklısınız buna değinmeyi unutmuşum ancak , salyangoz sever bir hobici zaten bunun farkında olacaktır. Balıklar üzerinde olumsuz etkilerini Armağan bey tecrübe etmiş ve yazıda ben paylaştım. Bunun olmaması için ne yapılması gerektiğini de kendi fikrimce ekledim.
İç parazit tedavisi başka bir şeydir. Andazol un iç parazit tedavisinde kullanılmasını ilkkez duydum.
Dip çekimi ve filtre medyaları da yine aslında farklı bir konu ama 150 -200 litre arasında 1200L/h katileti medya kullanılmış bir filtreye ve iyi bir biyolojik döngüye sahip akvaryumda var olmuşlardır. İnce gözenekli sünger içerisinde larvalar üremeye, gelişmeye devam edecektir. Bu pek çözüm sayılmaz.
Yazı içerisinde planaryaların karideslere saldırılarını içeren bir video var tekrar tekrar paylaşıp kalabalıklaştırmayayım. İlgilenirseniz okuyabilirsiniz.
Saygılar.[:)]

[QUOTE=Baytarbune][/QUOTE][EDIT]Ibrahim90,2017-11-10 16:51:18[/EDIT]

[QUOTE=Ibrahim90]Merhaba Devran bey , katılım , katkı için teşekkürler.
Yalnız fikirleriniz bir miktar eksik olması sebebi ile tamamına katılamadığımı söylemek istiyorum.
Planaryalar ve nematode katagorsinde tanımlanan canlıları aynı kefeye koymak yanlış olacaktır. Keza birbirinden büyük ölçüde farklı canlılar.
Öyle ki nematode sınıfındaki 25000 tanımlanmış türü olan canlılar, yazıda bahsettiğim üzere sadece akvaryumda serbest dolaşan türlerden oluşmuyorlar.
Parazitik , karasal , marin ve serbest dolaşan türleri vardır. Bunlar 'ın bazıları insan ve diğer memelilerde bazıları balıklarda bazılarıda su da serbest olarak yaşamlarını sürdürürler. Yani insan sindirim sitemine yerleşen bazı iç parazitler de , balıklarda metronidazol tedavisi uyguladığımız iç parazit olarak adlandırdığımız bir çok tür de nematode sınıfındadır.
Andazol ve kabukçullar konusunda haklısınız buna değinmeyi unutmuşum ancak , salyangoz sever bir hobici zaten bunun farkında olacaktır. Balıklar üzerinde olumsuz etkilerini Armağan bey tecrübe etmiş ve yazıda ben paylaştım. Bunun olmaması için ne yapılması gerektiğini de kendi fikrimce ekledim.
İç parazit tedavisi başka bir şeydir. Andazol un iç parazit tedavisinde kullanılmasını ilkkez duydum.
Dip çekimi ve filtre medyaları da yine aslında farklı bir konu ama 150 -200 litre arasında 1200L/h katileti medya kullanılmış bir filtreye ve iyi bir biyolojik döngüye sahip akvaryumda var olmuşlardır. İnce gözenekli sünger içerisinde larvalar üremeye, gelişmeye devam edecektir. Bu pek çözüm sayılmaz.
Yazı içerisinde planaryaların karideslere saldırılarını içeren bir video var tekrar tekrar paylaşıp kalabalıklaştırmayayım. İlgilenirseniz okuyabilirsiniz.
Saygılar.[:)]

[/QUOTE] Karides yavrularına saldırdıklarını biliyorum. Ama tecrübe etmediğim bir bilgiyi paylaşmak istemediğim için bu konuda bilgili olan arkadaşlara bıraktım. İlaçlar konusunda ise bir karmaşa yaratılmış. Metranidazol amibia gibi protozoon ve bazı bakteriler üzerinde etkili bir ilaçtır. Nematodlara etki etmez. Nematodlar solucandır. Ve hepsi parazit değillerdir. Parazit olanlar bağırsaklardan akciğerlere kadar bir çok organda parazitlenirler. Hayvanınızın dışkısında yada anüsünde uzanan parazitleri farkederseniz iç parazit için hayvana ilaç içirin. Ancak planarya ve suda yaşayan nematodlar sudaki besinleri tüketirler. Bunlar su nematodudur. Dediğiniz gibi birçok nematod türü var ve hepsi parazit değillerdir. Nematodlar arasındaki Ayrımı yapabildiğimi sanıyorum. Andazol ilacın etkeni albendezoldür ve bu ilaç parazit olsun yada olmasın bütün omurgasız canlılara ve nematodların hepsine birden etki eder. Biz bu etken maddeyi hayvanlarda iç parazit enfeksiyonlarında kullanırız. Kaldıki andazol insanlar için iç parazit enfeksiyonunda üretilmiş bir ilaçtır. İllaki bunlardan kimyasal ile kurtulmak istiyorum diyen varsa balıkları ayrı bir akvaryuma alıp ilacı uygulasınlar. İlaç sizin balıklarınızı öldürmemiş olması bendeki türleri öldürmeyeceği anlamına gelmez. Balıklar için üretilmemiş ilaç önerilerinden kaçınalım canlılarımızın hayatını riske atmayalım. Bu arada ben veteriner hekimim eğitim aldım balıklara karşı özel bir ilgi ve alakam var bana güvenmenizi isterim tüm içtenliğimle söylüyorum çok riskli [EDIT]Baytarbune,2017-11-10 20:39:04[/EDIT]

Devran bey, riskin farkındayım ve görüyorum.Yalnız herhangi bir ilaçlı müdahele taraftarı da değilim.
Karides tankında planarya ile mücadele için mecburen ana tank kullanılmalı,maalesef başka yolu yok keşke olsa.
Su da serbest yaşayan yuvarlak solucanlar için de yine yazıda bahsettiğim gibi kurtulmak istemek veya istememeyi hobicinin tercihine bırakmıştım. Ama karantina uygulanabilir balık ayrılalibilir. Her zaman bu imkana sahip olunamayabilir 1000 litrelik bir akvaryumda bu imkanı sağlamak oldukça güç olacaktır.Yazı içerisinde bunları ve riskleri özellikle vurguladım ve başarısız olunan kayıp yaşanan konuları paylaştım.Yeterli olduğunu düşünüyorum.
Katkı için tekrar teşekkür ederim, memnun oldum.[:)]

[QUOTE=Baytarbune] [/QUOTE][EDIT]Ibrahim90,2017-11-10 21:03:52[/EDIT]

Günaydın İbrahim ,

İlaç kullanmayacağım.Akşama su değişimi yapacağım eğer yakalayabilirsem foto atacağım sana ama çok dikkatli bakınca gözüküyor inşallah yakalayabilirim.Akşama dekor yapmayıda düşünüyorum çok eski dereden bulduğum taşlar vardı kaynatıp kullanmıştım. Akşama yine tuzlu suda kaynatıp kullanacağım :) Yemleme konusuna gelince çalıştığım için sabah ve akşam yemliyorum ama son bir haftadır akşamları bazen yemlemiyorum sudaki canlılar üremesin diye çünkü yemlerin çoğunu solungaçlardan attıkları için muhtemelen kalan artıklardan oluşuyor o canlılar.Aslında leopar vatoz var ama yinede illa kalıyordur. Sbahları Sera granumeat ve hikari renklendirici veriyorum akşamlarıda gammarus ve renklendirici veriyorum hala kuru yem veriyorum.Bu sabah tiger dışkısında beyaz bir dışkı gördüm galiba hastalandı.Diğerlerinin dışkısı kırmızı renkli ve büyük tiger bugün ince ve beyaz çıkardı.Akşama sarımsak suyuna batırıp yem vereceğim.

Merhaba ,
Hidra sorununu 2. Doz Genchem no planaria ile beraber çözdüm , ancak yine az da olsa bakteri kültüründe bir çöküş yaşadım. Yaptığım su değişimleri ve bakteri kültürü takviyesi ile beraber durumu toparladım. Bu ilacı kullanacak olanlar dikkatli olmalı. Yine de hidralar üstünde oldukça etkili, hepsi öldü. Eğer tekrar ortaya çıkarlarsa tek dozda halletmeye çalışacağım .

[QUOTE=imbellis][/QUOTE]

Merhaba,[:)] tam olarak uyguladığınız doz ve akvaryum'un hacmi ne kadardı ?

[QUOTE=balıkçı1905].[/QUOTE]

Su değerlerini ölçme şansın var mı ? zararsızdır bir şey olmaz gibi birçok yorum var ama , bunların olduğu akvaryumda amonyak sorunu olabiliyor. Öyle ise su kalitesi dolayısı ile sindirim sorunu yaşıyor olabilirler. Yemlerini kesme boşver yesin hayvanlar gelişimleri eksik kalmasın. Su değişimini sıklaştır bence.

Akvaryum 80x40x40 ölçülerinde yaklaşık 110 lt su alıyor dekorla beraber . Her bir doz yarım çay kaşığından biraz az ölçüde oldu.

İbrahim 1 haftadır azalttım valla korkudan yemi :) 1 ayda çok faz la geliştiler fazla yemliyordum çünkü yem yere düşmüyor hiç zaten akvaryumu kirletmiyor.Akşama %40 değiştireceğim suyu inşallah keyfi yerine gelir :) Su değerlerini ölçmek için ekipmanım yok malesef