El Gubreleme Metodu Ve Alg Olusumuyla İlgili Kafa

Soz konusu yazi Tom Barr`a ait (10-21-2008). Estimative Index yonteminin populerliginin artisiyla birlikte
beraberinde getirdigi bazi sikintilari aciklamak uzere maddelendirilmis. Bunun yaninda
diger dogru bilinen yanlislarda ele alinmis. Bu olarak bahsettiklerimiz Estimative Index
methodudur.

Tom Barr`in agzindan.

1. Bu metod siki bir bicimde uygulanmak uzere tasarlanmadi.
2. Bu sadece basit bir konsept, test kitleri olmadan sinirsiz besin vermemizi sagliyor.
3. Besinleri sinirlandirmamamiz bitkiler icin optimum seviyede bitki gelistirmemizi ve besin
eksikligi problemlerinin uzerini cizmemizi sagliyor. (Yani bitkilerin besin eksikligi cekmesi kismini kafamizdan atmamiza yariyor.)
4. Cogu sucul bitkinin besin eksikligi sebebi kesin olarak bilinmiyor. Bu durumu test etmek yuksek seviyede teste gerek duyuyor ve balik yemleri, zemin gibi durumlar bu konuda rol oynuyor. (Yani test etmesi cok kolay bir durum degil, bunun yaninda diger faktorlerde onemli CO2 yetersizliginde bir bitki sararabilirken, ayni bitki NO3 yada FE eksikligindede sararabiliyor. Bu gibi zorluklardan dolayi amac besinleri fazlaca verip kafamizdan bu besin eksikligi problemini cikarmak.)
5. Eger yavas buyuyen bitkileriniz var yada dusuk isiginiz varsa o zaman guvenli varsayimlar yapabilirsiniz, az miktarda gubreleme yapmak gibi. (1. madde) (Yani tankinizda yavas buyuyen dolayisiyla daha az besin tuketen bitkiler varsa buna gore daha az gubreleme yapmakta ozgursunuz bunun yaninda dusuk isik kullaniyorsaniz tuketim daha az olacagi icin gene daha az gubreleme yapabilirsiniz. Yani madde 1deki gibi bu yontem kesin ve kati kurallari olan bir yontem degil.)
6. Balik ve bitkilerin bulundugu akvaryumlarda algleri sinirlandiramazsiniz. Istediginizi tartisin, ama hangi turde besinlerin ve degerlerinin algleri sinirlandiracagini arastirmalisiniz. Balik atiklari, curuyen bitkiler alglerin beslenmesi icin ihtiyaci olandan fazladir. (Yani curuyen bitkiler ve baliklarin olusturugu amonyaktan bahsediyor.)
7. Alglerle ilgili problemlerinin 90-95%`i yanlis CO2 kullanimindan kaynaklidir.
8. Alglerle ilgili problemlerin 90-95%`i yanlis CO2 kullanimiyla baglantilidir.
Bunu tekrarlamak icin iyi bir neden var, cunku insanlarin gubreleme methodunun alglere sebep oldugunu unutmalari ve suclamayi birakmalari gerekiyor. (Yani kardesim CO2 parametresi herzaman bir problem diyor, bu en cok sorun yaratan problem diyor, her alg gordugunuzde gubreler alg yapar demekten vaz gecin diyor. Adam ayni maddeyi iki kere bu yuzden yaziyor. Cunku bikmis.)
9. Dikkatli sekilde CO2 olcmek kolay degildir. Degisiklik gosterir, sirkulasyondan buyuk olcude etkilenir, 30-45 dakika icinde yogunluk 10X degisebilir. Diger besin maddeleri bu hizla degismez, diger besin maddeleri icinde kritik degildir. Boyle bir durumda algler avantajli olur ve tankiniza yerlesirler. Herseyden %110 emin olmadan once dikkatli olun, oncelikle diger herseyi birakin ve CO2 seviyenizi yavasca ayarlayin (yukseltin). Hic bir zaman aceleci davranmayin ve sabirsiz olmayin. (Yani alglerle karsilastiginizda diger herseyi unutup once CO2 seviyenize yogunlasin, arttirin ve arttirin bunu yaparken yavas yavas ve gunlere bolerek yapin. Aceleci olmayin, tankin durumunu gozlemleyin, canlilari gozlemleyin diyor.)
10. Dusuk isik kullanmak genelde CO2 icin diger tum metodlardan iyidir. (Bitkiler Isik gucu kadar CO2 ihtiyaci duyar. Ayni zamanda tuketilen CO2 de bu hizda yerine koyulmalidir. Yani dusuk isik kullanmak CO2 seviyemizi yeterli yada kolay olarak ayarlamak icin en iyi yontemdir.)
11. EI besin eksikligi durumunu ortadan kaldirir (Yani bu konuyu kafamizdan atmamizi saglar). Tanklarina sinirsiz besin ekleselerde bazi insanlar sorun yasarlar. EI sadece besin maddeleriyle ilgili degildir. Eger yetersiz fosfat (PO4) sebebi ile CO2 alimi kisitlanmisa, CO2 talebi buyuk oranda artar (bitkinin). Burum dusunulerek CO2 seviyesi arttirilmazsa akvarist yanlis bir sekilde alglerin sebebinin fosfat (PO4) oldugunu dusunur. Eger CO2 testlerle dogru sekilde kontrol edilir alg/bitki problemleri meydana gelmez. Bu tarz mantiksal hatalar yanlis varsayimlara yada sonuclara yol acar.
12. Mumkun olduguca mantikli tahminler yapin. (Estimative Index, icerik tahmin etme yontemi oldugu icin mumkun oldugunca mantikli tahminlerde bulunun.)
13. Istiyorsan test et. Bazilari akvaryumlarini hissetmek icin bunu yapar, daha sonra hedef araliklarda olup olmadiklarini test etmez. (Yani basta test ederler, sonra bakalar hep ayni seyler sonra test etmeyide birakirlar gibi.) Bunu yapmak sizin seciminizdir (test) degip degmeyecegine siz karar verirsiniz. Test yapamazsiniz diye bir kural yok. Gecmiste su degisimleriyle birlikte test yapmanizi onerdim. Bununla birlikte testleri dogru yapmak akvaristlerin ozelligi degildir. (Gülmüş burada)
Ucuz test kitleri dusuk cozunurluge sahip (yani tahmin araliklari dusuk 5mg/l den 10mg/l ye atliyor skalalar.) Dogru sonuclari almak icin once kalibre etmek gerekiyor. Ustelik 10,000$ lik laboratuar test ekipmanlari bile dogru sonucu bilmemiz icin onceden kalibre ediliyor. (Adamin test kitlerine karsi olan tutumu bu yuzden, ben lab. da 10,000$ lik testki kullanmadan once bile bunu kalibre ediyorum ki dogru sonucu okuyayim diyor. Sen nasil oluyorda 20liralik test kitinden kalkip dogru sonucu okuyabiliyorsun da ona gore hareket etme konusunda kendini şartliyorsun diyor.)
14. EI ticari birsey degildir (kisa kestim). Diger methodlari kucumsemez. Sonuclar test edilebilir, bu konsept PMDD den geliyor ve icinde matematikte var ben sadece bir kac grafik cizdim. (PMDD 1996da Paul Sears ve Kevin Conlin tarafindan hobicilere sunulan farkli bir gubreleme methodu / Poor Man`s Dupla Drops)
15. EI su katmanina ozel bir gubrelemedir, ancak sudaki besinler zeminede ulasir ve kokler tarafindan da kullanilabilir.
16. (Burada oranlardan bahsediyor tam duzgun ceviri yapamadim. Anlatilmak istenen ciftciler icin bu oranlarin onemi, ciftciler bu oranlarla hareket ederse ornegin nitrat orani X fosfat orani Y X:Y seklinde gibi. O zaman ciftciler fazla gubre kullanimini engelleyebilecegi icin bu durumdan kar elde edebilirler. Ama biz akvaristler icin ayni problem yok, cunku cok kucuk tanklarimiz ve cok kucuk giderlerimiz var gubreleme ilgili. Ayrica bir tarladaki gibi tek bir cesit bitki yetistirmedigimiz icinde bu oranlari her bir bitki icin ayarlama sansimiz yok o yuzden oranlarin onemli olmadigindan bahsediliyor. Yani biri size tankta nitrat fosfat orani 10:1 olacak diyorsa bunun uzerine durup kafanizi karistirmayin. Bu oranlar bizler icin bi anlam ifade etmiyor. Bu sekilde daha aciklayici oldu sanirim.)
17. (Bu kisimda Redfield Ratio`dan bahsediyor. Fakat bu degerlerin tuzlu su icin oldugunu hatirlatip tatli suyun kendine ozel bambaska bir dongusu oldugunu soyluyor. Yani redfiled ratio bizle ilgili degil. Forumda bunla ilgili Tevfik beyin bir paylasimi var gecmisten.)

18. Besin seviyelerini, üst sınırları engelleme. Genel olarak, bu ozmotik koşullardan, temelde çok fazla tuzdan kaynaklanmaktadır. Hoagland'ın çözümü çok zengin ve sınırlayıcı olmayan bir besleyici çözümdür. EI sadece benzer bir fikir ancak su bitkileri için alt sınırda sınırlayıcı aralıkların üstünde ancak neredeyse zengin değil.
Hidroponik ve Hoaglands çözümü, destek için çok uzun bir test / araştırma geçmişi içeriyor.

19. Dusuk isik=daha az besin talebi/alimi/ihtiyaci. Cogunuz CO2 kaynakli sorunlar yasiyorsunuz. Dusuk isik kullanarak hedef olan stabil CO2 miktarini saglamak yuksek isiktan daha kolay. Isigi sinirlandirarak yosun kontrolu, stabilite, CO2 sorunlari/besin maddeleri, buyume hizi kontrolu, daha az elektrik kullanimi, isiyi azaltma, organik atiklarin azalmasi saglanabilir. (Limitlendirme islemini, CO2 ve Gublreme ile yapmak yerine isik ile yaparsaniz tum sorunlarin onune daha kolay gecebilirsiniz bunu demek istiyor. Low-tech tanklarda dusuk isik kullanilmasindaki mantik gibi yani. Daha dusuk isik daha az co2 gereksinimi, daha az besin gereksinimi, daha yavas buyume.)

20. CO2 duzgun sekilde saglanmadigi surece ne EI nede diger yontemler size yardimci olamaz. PO4`u (fosfat) ciddi bicimde sinirlanmak CO2 talebini azaltabilir ancak bunu yapmak/yapmaya devam etmek zor olabilir. Tum buyumenin basladigi yerden baslayin (sinirlandirmaya) yani isiktan... (CO2 alimini PO4 ile sinirlandiracaginiza isik ile yani herseyin basladigi noktayla bunu yapin diyor.)

Gordunuz mu?
CO2 hakkinda bir suru konusma, gubreleme ile ilgili cok az sey var...

21. Bu bir endeks, herhangi bir endeks gercegi basitlestirir, dolayisisyla borsa, ekonomik tahmin veya tur cesitliligi gibi dogal sinirlamalari vardir. Karmasik verileri tek bir dizine sikistirmaya yonelik herhangi bir girisim bilgi kaybina yol acacaktir. Bu yuzden Tom`un bitki buyumesi icin harika sihirli iksiri gibi sevimsiz birsey demeyi degil Estimative Index olarak deginmeyi tercih ettim. EI sadece isiga gore mumkun olan en ust siniri kullandi. (EI yonteminde onerilen rakamlar yuksek isik altinda bitkilerin besin alim hizlari izlenerek belirlendi.)

Cogu hobici sadece iyi bitki gelisimi ister alg sorunlari istemez.
Kendilerini dogrulamak icin nadiren test yaparlar. (Bu kisimda yanlis anlamadiysam EI kullananlarin nadiren tahminlerini ve tecrubelerini dogrulamak adina test yapmalarindan bahsediyor. Farkli bir konu oldugunu dusunen varsa iletsin lutfen.)
Bunu yapmanin en iyi yolu, algsiz bitkilerin iyi gelistigi bir tanki alin. Birseylerle oynayin, bunu yapmak en iyi kontrolu saglar ama kesinlikler birseyler olabilecegini soylemez. (Yani kendinizde deneyerek gorun.)

Kaynak: [URL]http://www.barrreport.com/forum/barr-report/estimative-index/5053-confusion-about-ei-and-other-myths[/URL][EDIT]mrah,2016-12-16 04:25:31[/EDIT]

Teşekkürler. Uğraşmış çevirmişsiniz. Bazı terimler birebir çevrildiği için anlamları tam oturmuyor olsa da emek vermişsiniz, elinize sağlık.

Bir düzeltme yapayım izninizle. EL metodu yazmışsınız devamlı. O kısaltma EI (Estimative Index in baş harfleri) şeklinde olacak.
Saygılarımla.

[QUOTE=nedimkocaman]Arkadaşlar sizler BİTKİ HOBİCİLERİ arkadaşlarım için belki bir nebze faydası olur diye düşündüğüm bir makaleyi türkçeye çevirip onurunuza sunuyorum. Daha iyi bitkili tanklar için.

Bu yazida adamlar bitkili akvaryumda oluşan alg oluşumundan co2 yi sorumlu tutuyor.Bu EL metoduna gore adamlar her gun gybre veriyor ve sadece belli gubreleri degil fosfat ve nitratda veriyor.bizim algimizda olusan fosfat alg olusturur algisini kafamizdan atmamimizi istiyor.bol bol vubre verin alg olusmaz merak etmeyin diyor.illa akvaryumunuzdaki alg den birseyi sorumlu tutacaksaniz once co2 yi duzenli olmasi gerektigi gibi fazla veya az mi veriyorumu sorgulamanizi sonra aydinlatmayi yuksek tutmanin dengeyi saglama acisindan bizlere daha zor oldugunu hatirlatiyor.

ALG İLE İLGİLİ KAFAMIZDA DELİ SORULAR

EL gubreleme metodu ve diğer efsanelerle ilgili Kafa karışıklığı

Bu metod son zamanlarda oldukça populer ve bu konuyla ilgili sızlanmalarda artacak.
1- Kesinlikle tam olarak uygulandığı ve gecmisinin oldugu anlamına gelmez.
2- Çok basit bir yöntem, sınır koymadan besin vermek ve test yapmak zorunda olmamak.
3- Sınır koymadan yaptığımız gubreleme bitkilere gerekli besinleri ihtiyaçları olduğu kadar almasını sağlar ve küçük arkadaşlarımız eksik noktalarını kapatırlar bu sayede.
4-Tam olarak çoğu bitkinin hangi besinlere ihtiyacı olduğu tam olarak bilinmiyor. Bunu yapabilmek için yüksek derecede test balık yemleri ve artıklarını değerlendirmek gerekir.
5- Eğer bitkilerinizde düşük gelişim, düşük ışık varsa o zaman güvenli tahminler yürütüp düşük gübre verme gibi yolları deneyebilirsin. (1. maddeye bakınız.)
6-Balık veya bitkili akvaryumlarımızda Algler sadece gubre kaynaklı değildir. Nasıl isterseniz oyle tartısın bu konuyu fakat bunu araştırıp hangi çeşit besinlerin algleri sınırlandırdığını görmelisiniz. Algler balık yemi artıklarından,bitki çürüklerinden vb. şeylerden üreyebilecek kadar yeterli besinleri alamazlar.
7- Algler ile ilgili konuların %90-%95'i Co2 yi yanlış veya fazla kullanımdan kaynaklıdır.
8- Algler ile ilgili konuların %90-%95'i Co2 yi yanlış veya fazla kullanımdan kaynaklıdır.Bunu tekrarlamakta fayda görüyorum çünkü arkadaşlar bunu unutacaklar veya alglerden gubrelerı sorumlu tutacaklar.( Bu söylediğim sadece EL gubreleme metodu için sınırlı değildir, her diğer gubreleme metodları aynı şeylere sahiptir.)
9- Co2 yi ölçmek ne hiç de kolay değildir. Co2 seviyesi değişkendir, Co2 sirkulasyondan etkilenebilir ve 30-45 dakika içinde 10 kat değişebilir. Hiç bir başka besin bu oranı bu şekilde değiştiremez ve başka hiç bir şey diğer diğer besinlere bu derece zararlı olamaz. Algler bu düzensizlik ve dalgalanmadan faydalanır ve akvaryuma yerleşirler.
Herşeyden %110 pozitif olarak emin olmadan önce ilk olarak herşeyi kafandan çıkar sonra co2 konusunda sabırsız olma,acele etme ve sakince git ve co2 yi yavaşça ayarla.
10- Co2 kullanımında düşük Işık her zaman yüksek Işıkdan daha iyidir.
Bu co2 ihtiyacını düşürür,eğer yüksek ışık kullanıyorsan, ışık gücünü düşürmeyi düşün ve herhangi bir sorunla karşılaşırsan ışığı ayarla.
11- EL gübreleme metodu gubre eksikliklerini kafamızdan çıkarır atar.(gübre eksikliği diye birşey yok diyor.) Birçokları gübreleri sınırlandırmamasına rağmen hala sorunları var. EL gübreleme metodu sadece gubreyle ilgili değildir.Akvaryumda yeterli PO4 olmadığı için Co2 ihtiyacı sınırlıdır. Fakat verilen Co2 tank içinde kullanılmadığı için çok fazla gelir. Akvaryumda fazla miktarda bulunan co2 Alglere sebebiyet verir ve buda akvaristlere alg ve bitkilerin durumundan gübreyi ve Po4 ü suçlama şansı verir. Fakat ikincil bir sebep vardır. Eğer Co2 test ile sınırlandırılsaydı, bitkiler bu hale gelmeyecek ve algler oluşmayacaktı. Bu tür mantıksal hata/lar yanlış sonuçlara ve varsayımlara sebebiyet vermektedir.
12- Yapabildiğiniz kadar sağlıklı tahmin ve varsayımlarda bulunun.
13- Eğer EL gübreleme metoduyla birlikte test kullanmak istiyorsanız test kitleri kullanabilirsiniz.Bazıları akvaryumunun değerlerini görüp daha iyi hissedebilmek için test etmeyi seçiyor ve bir süre sonra bırakıyor.(Değerlerin istedikleri değerler olduğunu görünce) Test kullanıp kullanmamak veya bırakmak size kalmış.
Test kitleri kullanamazsınız diye birşey yok. Ben eskiden su değişimleriyle birlikte test ettim.(1996-1997 su değeri parametreleri için bakınız.) Fakat, testleri doğru yapmak akvaristlerin çokça yaptığı birsey değildir. Bu yüzden kullanacağımız testleri test etmeden önce kalibre etmemiz gereklidir. Doğru ölçtüğünü bildiğimiz 10.000$ lık test kitleri bile kalibre edilir.
14- EL gübreleme metodu yeni bir dil, anlayış veya ticari bir şey değildir. Tamamen güven bazlı bir şeyde değildir. Diğer metodları karalamak veya yeni bir çığır açmak için de hazırlanmamıştır. Sonuçlar test edilebilir. PMDD gubreleme metodundan gelen düşünce de test edilebilir aynı şekilde. Ben sadece bir kaç grafik yarattım.
15- EL gubreleme metodu suda yetişen bitkiler için yaratılmış ve koklerin daha rahat besinleri tüketebilmesini sağlayan bir metoddur.
16- Oranlar: Bu konuda büyük araştırmaları olan iki araştırmacı Epstein ve Bloom ile gubrelerı sınırlandırma veya sınırlandırmadan kullanma üzerinde tartışılmıştır.Tartırşma 100000 hectar lık bir arazisi ola bir çiftçi gübreyi sınırlandırarak her yıl belki 10.000$ daha az harcamış olacaktır.Fakat bizler birer akvarist olarak çok küçük tanklarda ve miktarlarda bitki yetiştirdiğimiz için bize bir külfeti olmayacaktır. Çünkü, akvaryumda yetiştirdiğimiz her bir bitkinin farklı ihtiyaçları farklı büyüme oranları vardır.Bu yüzden düşünün her bitki farklı besin ihtiyacı vardır ve farklı büyüme oranlarına sahiptirler.
17-Hydroponic ve Hoagland 'in gubre sınırlandırmama ile ilgili uzun süren test tarihi ve araştırma geçmişi vardır.
18- Az ışık= az gubre ihtiyacı. Bitkilerim büyüyecek diye çok yol gidersiniz co2 veya gubre mıktarınız ne olursa olsun. Birçoğu co2 temelli sorunlar yaşıyor.Bu yuzden daha düşük ışık kullanmak co2 seviyesini ayarlamayı daha kolay hale getirir. Alg kontrolu için co2 kaynaklı sorunları dusurmek için,daha düşük elektrik harcamak için,sıcaklığı düşürmek için, ve başka bir çok sorunla uğraşmamak gubreyı azaltmak yerine ışığı veya aydınlatmayı düşürmek daha mantıklıdır.
19- Eğer co2 düzgün şekilde ve oranda verilmezse sadece EL metodu değil hiçbir metod size yardım edemez. Po4 seviyesini düşürmek veya kullanmamak bitkilerin co2 ihtiyacını azaltır.
Görüyorsunuz ki konuşmamızın çoğu Co2 ile ilgili Gübre ile ilgili değil..........

Eğer birgün birçok akvaristin yaptığı gibi sizde co2 oranlarını kaçırırsanız ve alglere boğulursanız ilk olarak gideceğiniz kapı co2 dir sonra ışıkdır.Kesinlikle gubrenin algle doğrudan ilgisi yoktur.Bu uzun zamandır kafa karışıklığına sebep olan ve suçlanan şey olmuştur.

Çogu hobici güzel saglıklı bitkiler ve alg sorunu istemez.
Birçok hobici hatta %90'ı değerleri resmetmek için test metodu kullanmaz.
Eğer neyi yanlış yaptığınızı görmek istiyorsanız boş algsiz bir tank alın ve yanlışları deneyerek görün ve sonucu daha rahat görme imkanı tanıyın kendınıze.Yanlışları görmenın en ıyı yolu budur.
TOM BARR [/QUOTE]
Nedim bey çeviri için uğraşıp bizimle paylaştığınız için teşekkür ederim.
Çeviri biraz ağır olmuş. Ama genelini anladım. Yanlız 7 ve 8 .maddeleri anlayamadım.Bildiğim kadarıyla CO2 dalgalanması ve düşüklüğü alge neden olur. Besin yetersizliği yokken (Eİ uyguluyorken) CO2 fazla olursa alg niçin oluşsun. Makalenin ilerleyen kısımlarında CO2 düşüklüğüne ,dalgalanmasına veya CO2 var ama besin eksikliğine değiniliyor.Bu bilinen birşeydi. Acaba çeviride bir hata mı var. Çünkü 7 ve 8 maddeler ile çelişiyor.Çok yumuşak sularda alg oluşur mu demek isteniyor.

Ei metodu kullanirken co2 fazlaligindan bahsetmemis sanirim.orda anlatmak istedigi diger pmdd metodu kullanirken yani daha az gubreleme yaptigimiz icin veya po4 vermedigimiz icin bitkilerin co2 yi tuketemeyip fazla co2 nin alge sebebiyet vermesinden bahsediyor.bildigim kadariyla cevaplamaya calisiyorum kusurum varsa affedin.bu metodu bende yeni uygulamaya basladim yani bnde yeni ogrendim bu konuyu aslinda.bu konuda emrah hocam daha bilgili onunda en kisa zamanda konuya giris yapmasini bekliyoruz.

[QUOTE=nedimkocaman]Ei metodu kullanirken co2 fazlaligindan bahsetmemis sanirim.orda anlatmak istedigi diger pmdd metodu kullanirken yani daha az gubreleme yaptigimiz icin veya po4 vermedigimiz icin bitkilerin co2 yi tuketemeyip fazla co2 nin alge sebebiyet vermesinden bahsediyor.bildigim kadariyla cevaplamaya calisiyorum kusurum varsa affedin.bu metodu bende yeni uygulamaya basladim yani bnde yeni ogrendim bu konuyu aslinda.bu konuda emrah hocam daha bilgili onunda en kisa zamanda konuya giris yapmasini bekliyoruz.[/QUOTE]
Burda aslında yeterli PO4 vermediğimiz için bitkinin adaptasyonunu ve gelişimini bozmuş oluyoruz.Başka deyişle PO4 yoksa bitki carbon kaynağını sudan alıp kullanmaz. CO2 zamanla birikir.Burdaki sorunun CO2 yüksekliği olduğunu söylememiz doğru olmaz. PO4 eksikliği CO2 fazlalığına neden olmuştur.Yosun oluşmasını asıl nedeni PO4 azalmasıdır

NOT: İsterseniz orginal makaleyi paylaşırsanız sorunu düzeltebiliriz

7 ve 8. maddelerin yanlış çevrilmediğinden emin misiniz?
C02 nin fazla kullanılması??? İçinde canlı olan bir tankta ne kadar fazla co2 verebilirsiniz????

Oncelikle paylasim icin tesekkurler.

Makalenin orjinali.
[URL]http://www.barrreport.com/forum/barr-report/estimative-index/5053-confusion-about-ei-and-other-myths[/URL]

7 ve 8. maddeler hatali/yanlis/uygunsuz kullanim nedeniyle olmasi gerek.

`veya` kismi dogaclama gelmis sanirim. :)

Bu çeviri olmamış.Çeviride çok ciddi hatallar var.Gramer hatası yanında anlam hatalarıda var. Bu yazıyı düzeltin yada silin İnsanlara yanlış bilgi vermiş olursunuz[:(]

14 maddeyi cevirdim bi 6 madde kadar kaldi yarin kismetse tamamlayip eklerim. [:iyi:]

Eski bir konu ama bakmak isteyenler olabilir
[URL]https://www.akvaryum.com/forum/icerik_tahmin_yontemi_k312445.asp[/URL]

Soz konusu yazi Tom Barr`a ait (10-21-2008). Estimative Index yonteminin populerliginin artisiyla birlikte
beraberinde getirdigi bazi sikintilari aciklamak uzere maddelendirilmis. Bunun yaninda
diger dogru bilinen yanlislarda ele alinmis. Bu olarak bahsettiklerimiz Estimative Index
methodudur.

Tom Barr`in agzindan.

1. Bu metod siki bir bicimde uygulanmak uzere tasarlanmadi.
2. Bu sadece basit bir konsept, test kitleri olmadan sinirsiz besin vermemizi sagliyor.
3. Besinleri sinirlandirmamamiz bitkiler icin optimum seviyede bitki gelistirmemizi ve besin
eksikligi problemlerinin uzerini cizmemizi sagliyor. (Yani bitkilerin besin eksikligi cekmesi kismini kafamizdan atmamiza yariyor.)
4. Cogu sucul bitkinin besin eksikligi sebebi kesin olarak bilinmiyor. Bu durumu test etmek yuksek seviyede teste gerek duyuyor ve balik yemleri, zemin gibi durumlar bu konuda rol oynuyor. (Yani test etmesi cok kolay bir durum degil, bunun yaninda diger faktorlerde onemli CO2 yetersizliginde bir bitki sararabilirken, ayni bitki NO3 yada FE eksikligindede sararabiliyor. Bu gibi zorluklardan dolayi amac besinleri fazlaca verip kafamizdan bu besin eksikligi problemini cikarmak.)
5. Eger yavas buyuyen bitkileriniz var yada dusuk isiginiz varsa o zaman guvenli varsayimlar yapabilirsiniz, az miktarda gubreleme yapmak gibi. (1. madde) (Yani tankinizda yavas buyuyen dolayisiyla daha az besin tuketen bitkiler varsa buna gore daha az gubreleme yapmakta ozgursunuz bunun yaninda dusuk isik kullaniyorsaniz tuketim daha az olacagi icin gene daha az gubreleme yapabilirsiniz. Yani madde 1deki gibi bu yontem kesin ve kati kurallari olan bir yontem degil.)
6. Balik ve bitkilerin bulundugu akvaryumlarda algleri sinirlandiramazsiniz. Istediginizi tartisin, ama hangi turde besinlerin ve degerlerinin algleri sinirlandiracagini arastirmalisiniz. Balik atiklari, curuyen bitkiler alglerin beslenmesi icin ihtiyaci olandan fazladir. (Yani curuyen bitkiler ve baliklarin olusturugu amonyaktan bahsediyor.)
7. Alglerle ilgili problemlerinin 90-95%`i yanlis CO2 kullanimindan kaynaklidir.
8. Alglerle ilgili problemlerin 90-95%`i yanlis CO2 kullanimiyla baglantilidir.
Bunu tekrarlamak icin iyi bir neden var, cunku insanlarin gubreleme methodunun alglere sebep oldugunu unutmalari ve suclamayi birakmalari gerekiyor. (Yani kardesim CO2 parametresi herzaman bir problem diyor, bu en cok sorun yaratan problem diyor, her alg gordugunuzde gubreler alg yapar demekten vaz gecin diyor. Adam ayni maddeyi iki kere bu yuzden yaziyor. Cunku bikmis.)
9. Dikkatli sekilde CO2 olcmek kolay degildir. Degisiklik gosterir, sirkulasyondan buyuk olcude etkilenir, 30-45 dakika icinde yogunluk 10X degisebilir. Diger besin maddeleri bu hizla degismez, diger besin maddeleri icinde kritik degildir. Boyle bir durumda algler avantajli olur ve tankiniza yerlesirler. Herseyden %110 emin olmadan once dikkatli olun, oncelikle diger herseyi birakin ve CO2 seviyenizi yavasca ayarlayin (yukseltin). Hic bir zaman aceleci davranmayin ve sabirsiz olmayin. (Yani alglerle karsilastiginizda diger herseyi unutup once CO2 seviyenize yogunlasin, arttirin ve arttirin bunu yaparken yavas yavas ve gunlere bolerek yapin. Aceleci olmayin, tankin durumunu gozlemleyin, canlilari gozlemleyin diyor.)
10. Dusuk isik kullanmak genelde CO2 icin diger tum metodlardan iyidir. (Bitkiler Isik gucu kadar CO2 ihtiyaci duyar. Ayni zamanda tuketilen CO2 de bu hizda yerine koyulmalidir. Yani dusuk isik kullanmak CO2 seviyemizi yeterli yada kolay olarak ayarlamak icin en iyi yontemdir.)
11. EI besin eksikligi durumunu ortadan kaldirir (Yani bu konuyu kafamizdan atmamizi saglar). Tanklarina sinirsiz besin ekleselerde bazi insanlar sorun yasarlar. EI sadece besin maddeleriyle ilgili degildir. Eger yetersiz fosfat (PO4) sebebi ile CO2 alimi kisitlanmisa, CO2 talebi buyuk oranda artar (bitkinin). Burum dusunulerek CO2 seviyesi arttirilmazsa akvarist yanlis bir sekilde alglerin sebebinin fosfat (PO4) oldugunu dusunur. Eger CO2 testlerle dogru sekilde kontrol edilir alg/bitki problemleri meydana gelmez. Bu tarz mantiksal hatalar yanlis varsayimlara yada sonuclara yol acar.
12. Mumkun olduguca mantikli tahminler yapin. (Estimative Index, icerik tahmin etme yontemi oldugu icin mumkun oldugunca mantikli tahminlerde bulunun.)
13. Istiyorsan test et. Bazilari akvaryumlarini hissetmek icin bunu yapar, daha sonra hedef araliklarda olup olmadiklarini test etmez. (Yani basta test ederler, sonra bakalar hep ayni seyler sonra test etmeyide birakirlar gibi.) Bunu yapmak sizin seciminizdir (test) degip degmeyecegine siz karar verirsiniz. Test yapamazsiniz diye bir kural yok. Gecmiste su degisimleriyle birlikte test yapmanizi onerdim. Bununla birlikte testleri dogru yapmak akvaristlerin ozelligi degildir. (Gülmüş burada)
Ucuz test kitleri dusuk cozunurluge sahip (yani tahmin araliklari dusuk 5mg/l den 10mg/l ye atliyor skalalar.) Dogru sonuclari almak icin once kalibre etmek gerekiyor. Ustelik 10,000$ lik laboratuar test ekipmanlari bile dogru sonucu bilmemiz icin onceden kalibre ediliyor. (Adamin test kitlerine karsi olan tutumu bu yuzden, ben lab. da 10,000$ lik testki kullanmadan once bile bunu kalibre ediyorum ki dogru sonucu okuyayim diyor. Sen nasil oluyorda 20liralik test kitinden kalkip dogru sonucu okuyabiliyorsun da ona gore hareket etme konusunda kendini şartliyorsun diyor.)
14. EI ticari birsey degildir (kisa kestim). Diger methodlari kucumsemez. Sonuclar test edilebilir, bu konsept PMDD den geliyor ve icinde matematikte var ben sadece bir kac grafik cizdim. (PMDD 1996da Paul Sears ve Kevin Conlin tarafindan hobicilere sunulan farkli bir gubreleme methodu / Poor Man`s Dupla Drops)
15. EI su katmanina ozel bir gubrelemedir, ancak sudaki besinler zeminede ulasir ve kokler tarafindan da kullanilabilir.
16. (Burada oranlardan bahsediyor tam duzgun ceviri yapamadim. Anlatilmak istenen ciftciler icin bu oranlarin onemi, ciftciler bu oranlarla hareket ederse ornegin nitrat orani X fosfat orani Y X:Y seklinde gibi. O zaman ciftciler fazla gubre kullanimini engelleyebilecegi icin bu durumdan kar elde edebilirler. Ama biz akvaristler icin ayni problem yok, cunku cok kucuk tanklarimiz ve cok kucuk giderlerimiz var gubreleme ilgili. Ayrica bir tarladaki gibi tek bir cesit bitki yetistirmedigimiz icinde bu oranlari her bir bitki icin ayarlama sansimiz yok o yuzden oranlarin onemli olmadigindan bahsediliyor. Yani biri size tankta nitrat fosfat orani 10:1 olacak diyorsa bunun uzerine durup kafanizi karistirmayin. Bu oranlar bizler icin bi anlam ifade etmiyor. Bu sekilde daha aciklayici oldu sanirim.)
17. (Bu kisimda Redfield Ratio`dan bahsediyor. Fakat bu degerlerin tuzlu su icin oldugunu hatirlatip tatli suyun kendine ozel bambaska bir dongusu oldugunu soyluyor. Yani redfiled ratio bizle ilgili degil. Forumda bunla ilgili Tevfik beyin bir paylasimi var gecmisten.)

18. Besin seviyelerini, üst sınırları engelleme. Genel olarak, bu ozmotik koşullardan, temelde çok fazla tuzdan kaynaklanmaktadır. Hoagland'ın çözümü çok zengin ve sınırlayıcı olmayan bir besleyici çözümdür. EI sadece benzer bir fikir ancak su bitkileri için alt sınırda sınırlayıcı aralıkların üstünde ancak neredeyse zengin değil.
Hidroponik ve Hoaglands çözümü, destek için çok uzun bir test / araştırma geçmişi içeriyor.

19. Dusuk isik = daha az besin talebi/alimi/ihtiyaci. Cogunuz CO2 kaynakli sorunlar yasiyorsunuz. Dusuk isik kullanarak hedef olan stabil CO2 miktarini saglamak yuksek isiktan daha kolay. Isigi sinirlandirarak yosun kontrolu, stabilite, CO2 sorunlari/besin maddeleri, buyume hizi kontrolu, daha az elektrik kullanimi, isiyi azaltma, organik atiklarin azalmasi saglanabilir. (Limitlendirme islemini, CO2 ve Gublreme ile yapmak yerine isik ile yaparsaniz tum sorunlarin onune daha kolay gecebilirsiniz bunu demek istiyor. Low-tech tanklarda dusuk isik kullanilmasindaki mantik gibi yani. Daha dusuk isik daha az co2 gereksinimi, daha az besin gereksinimi, daha yavas buyume.)

20. CO2 duzgun sekilde saglanmadigi surece ne EI nede diger yontemler size yardimci olamaz. PO4`u (fosfat) ciddi bicimde sinirlanmak CO2 talebini azaltabilir ancak bunu yapmak/yapmaya devam etmek zor olabilir. Tum buyumenin basladigi yerden baslayin (sinirlandirmaya) yani isiktan... (CO2 alimini PO4 ile sinirlandiracaginiza isik ile yani herseyin basladigi noktayla bunu yapin diyor.)

Gordunuz mu?
CO2 hakkinda bir suru konusma, gubreleme ile ilgili cok az sey var...

21. Bu bir endeks, herhangi bir endeks gercegi basitlestirir, dolayisisyla borsa, ekonomik tahmin veya tur cesitliligi gibi dogal sinirlamalari vardir. Karmasik verileri tek bir dizine sikistirmaya yonelik herhangi bir girisim bilgi kaybina yol acacaktir. Bu yuzden Tom`un bitki buyumesi icin harika sihirli iksiri gibi sevimsiz birsey demeyi degil Estimative Index olarak deginmeyi tercih ettim. EI sadece isiga gore mumkun olan en ust siniri kullandi. (EI yonteminde onerilen rakamlar yuksek isik altinda bitkilerin besin alim hizlari izlenerek belirlendi.)

Cogu hobici sadece iyi bitki gelisimi ister alg sorunlari istemez.
Kendilerini dogrulamak icin nadiren test yaparlar. (Bu kisimda yanlis anlamadiysam EI kullananlarin nadiren tahminlerini ve tecrubelerini dogrulamak adina test yapmalarindan bahsediyor. Farkli bir konu oldugunu dusunen varsa iletsin lutfen.)
Bunu yapmanin en iyi yolu, algsiz bitkilerin iyi gelistigi bir tanki alin. Birseylerle oynayin, bunu yapmak en iyi kontrolu saglar ama kesinlikler birseyler olabilecegini soylemez. (Yani kendinizde deneyerek gorun.)

// Yanlislik oldugunu dusundugunuz yer yada anlam bozuklugu oldugunu dusundugunuz yer varsa iletin yada `burasi olmamis yeaaa` demek yerine katki saglayip dogrusunu belirtin lutfen.

Elinize sağlık Emrah bey. Metni orijinalinden okduğumda da anlamadığım bir nokta vardı, hazır yeri gelmişken sorayım istiyorum.

[QUOTE=mrah]

11. EI besin eksikligi durumunu ortadan kaldirir (Yani bu konuyu kafamizdan atmamizi saglar). Tanklarina sinirsiz besin ekleselerde bazi insanlar sorun yasarlar. EI sadece besin maddeleriyle ilgili degildir. Eger yetersiz fosfat (PO4) sebebi ile CO2 alimi kisitlanmisa, CO2 talebi buyuk oranda artar (bitkinin). Burum dusunulerek CO2 seviyesi arttirilmazsa akvarist yanlis bir sekilde alglerin sebebinin fosfat (PO4) oldugunu dusunur. Eger CO2 testlerle dogru sekilde kontrol edilir alg/bitki problemleri meydana gelmez. Bu tarz mantiksal hatalar yanlis varsayimlara yada sonuclara yol acar.

20. CO2 duzgun sekilde saglanmadigi surece ne EI nede diger yontemler size yardimci olamaz. PO4`u (fosfat) ciddi bicimde sinirlanmak CO2 talebini azaltabilir ancak bunu yapmak/yapmaya devam etmek zor olabilir. Tum buyumenin basladigi yerden baslayin (sinirlandirmaya) yani isiktan... (CO2 alimini PO4 ile sinirlandiracaginiza isik ile yani herseyin basladigi noktayla bunu yapin diyor.)
[/QUOTE]

Yukarıdaki maddeler birbiri ile çelişmiyor mu? Yani PO4 limitlenmişse bitkinin CO2 talebi artıyor mu azalıyor mu?
Aklıma takılan bir diğer konu da ihtiyaç sıralaması konusu. Sizin de burda ya da başka konularda da belirttiğiniz gibi Tom Barr, ışığı yükselttikçe CO2 ihtiyacının artacağını, CO2 yükselmesinin de gübre ihtiyaçını arttıracağını belirtiyor. Ama gel gelelim yukarıdaki maddelerde ilişkiyi tersten kurup gübre limitasyonunun CO2 ihtiyacına etkisinden bahsediyor ve tam bu noktada benim kafam yanıyor [:)] Siz bu iki maddeyi nasıl anlıyorsunuz?
[EDIT]leonisleo,2016-12-16 10:10:48[/EDIT]

[QUOTE=leonisleo]Elinize sağlık Emrah bey. Metni orijinalinden okduğumda da anlamadığım bir nokta vardı, hazır yeri gelmişken sorayım istiyorum.



Yukarıdaki maddeler birbiri ile çelişmiyor mu? Yani PO4 limitlenmişse bitkinin CO2 talebi artıyor mu azalıyor mu?
Aklıma takılan bir diğer konu da ihtiyaç sıralaması konusu. Sizin de burda ya da başka konularda da belirttiğiniz gibi Tom Barr, ışığı yükselttikçe CO2 ihtiyacının artacağını, CO2 yükselmesinin de gübre ihtiyaçını arttıracağını belirtiyor. Ama gel gelelim yukarıdaki maddelerde ilişkiyi tersten kurup gübre limitasyonunun CO2 ihtiyacına etkisinden bahsediyor ve tam bu noktada benim kafam yanıyor [:)] Siz bu iki maddeyi nasıl anlıyorsunuz?
[/QUOTE]

Yoo yanmasi gayet normal. Degindiginiz nokta cokta guzel. Bu noktalar yuzunden zaten daha oncede belirttigim gibi ceviri yapmaya karsiyim. Birincisi hayatimda ilk defa ceviri yapiyorum ve gercekten okuyup anladiginiz birseyi kalkip birde ayni sekilde anlatmak cok farkli birseymis. Ikincisi yapilacak en ufak bir kelime hatasi cok farkli sonuclar dogurabiliyor ki bu hic istedigim birsey degil. Herseyden daha onemlisi bu makaleler cok eski ve ben bu adamlarin profillerinden surekli forumlardaki yazilarini okuyorum. Bilimde surekli gelisiyor. Nasilki Tom Barr PMDD methodunda fosfat alg patlamasina sebep gosterildigi icin kullanilmiyorsa ve bunun olmadigi ispatlanmissa bu gibi diger etkenlerde var. Bunlari goz onunde bulundurup bu tarz seyleri ceviri yapmak yerine `hazir yeri gelmisken` seklinde konularda yazip aktarmak bence daha dogru.

Bu arada sizle ayni seyi anliyorum ama burda ince bi nokta var benim sanirim farkli anladigim kisim orasi.

Bahsedilmek istenen yetersiz PO4`un bitki icin gereken seviyede CO2 alimina engel oldugu, PO4`un cok yuksek oldugu taktirde bitkinin fazladan CO2 ihtiyaci dogurdugu yonunde. Ben bu sekilde anladim... Yalniz bu faktorun eski oldugunu unutmamak ve gecerliliginin ne derece dogru oldugunu arastirmakta lazim. Bu noktada zaten basta degindigim ceviri kisminin aslinda cok mantikli olmadigi.

Ben bu tarz sebeplerden oturu derinlere inen konularda konusmak yerine aslinda dogru bilinen yanlislara yonelmeyi tercih ediyorum. NO3 un yada herhangi bir gubrenin alg yapmadigi gibi, herhangi bir isik kaynagi ile tum bitkileri yetistirebilceginiz gibi.. Ben size kalkip kardesim fazla nitrat verme o zaman X besin alimini engellersin gibi bir bilgiyi aktarirsam burda cok buyuk bir sikinti cikar. Bu konuda ne soru sordugunuzda ben detaya inip daha derin bilgi verebilirim, ne de kaynaktan gelen bilgiye dogru/yanlis diyebilirim.

Bunun yaninda konunun devaminda ilginc tartismalar var mesela bir musterisinin tankinda 45ppm co2 verdigi gibi.. Yani durumlar, sistemler cok farkli. Ben de bazi seyleri derinlemesine ogrenmek icin surekli arastirip sorguluyorum ama bitmiyor malesef, hersey farkli birseye bagli ve ucu bucagi yok. Sonu hic gelmeyecek ucsuz bir dunya, belki universitenin ilgili dalini okumus olsaydim hayatim daha kolay olurdu ama icinde biyolojisi kimyasi fizigi bir ton seyi olan bu dunyada her konu hakkinda derin bilgiye sahip olmak bir hobici olarak malesef cok zor. [:((]

Kafa karisikliginizi cok cok iyi anlayabiliyorum.

[QUOTE=leonisleo]Elinize sağlık Emrah bey. Metni orijinalinden okduğumda da anlamadığım bir nokta vardı, hazır yeri gelmişken sorayım istiyorum.



Yukarıdaki maddeler birbiri ile çelişmiyor mu? Yani PO4 limitlenmişse bitkinin CO2 talebi artıyor mu azalıyor mu?
Aklıma takılan bir diğer konu da ihtiyaç sıralaması konusu. Sizin de burda ya da başka konularda da belirttiğiniz gibi Tom Barr, ışığı yükselttikçe CO2 ihtiyacının artacağını, CO2 yükselmesinin de gübre ihtiyaçını arttıracağını belirtiyor. Ama gel gelelim yukarıdaki maddelerde ilişkiyi tersten kurup gübre limitasyonunun CO2 ihtiyacına etkisinden bahsediyor ve tam bu noktada benim kafam yanıyor [:)] Siz bu iki maddeyi nasıl anlıyorsunuz?
[/QUOTE]

Hocam o kadar ince ayrıntıya takılmaya gerek yok bence.
Tom Barr ın bir çok yorumunda belirttiği gibi önem sıralamasında ışık ve co2 bu ikisini bağlı olarak da besin.Buradan besin önemli değil gibi algılanmasın sadece ışık ve co2 ye göre ihtiyaç duyduğu miktar değişiyor.Bitkilerin gelişimini besinle değil ışık miktarıyla kontrol altında tutmanın ve ya sınırlamanın bitki ve alg sorunu konusunda daha sağlıklı bir yöntem olduğundan bahsediyor.Işığı ayrı tutuyorum co2 ve besinleri fazla vererek bir tanesinin eksikliğinde diğerlerinin kullanımını sınırlama gibi durumları ortadan kaldırıyor.




Yaptığımız en büyük hatalardan biri de sistemde yeterli CO2 i yok diyerek gübrelerin miktarını azaltmayı seçiyoruz.Madem yeterli co2 yi sağlayamıyoruz ozaman gübreyi değil ışığı azaltmalıyız.Buna ek olarak CO2 i istenilen seviyeye ulaşmadan ışıkları açıyoruz sonra gübre suçlu duruma düşüyor.Nasıl oluyor bitki co2 yetersizliğinden dolayı tanktaki co2 miktarı ve ya bu miktarın el verdiği kadar besin ve ışığı kullanıyor.Buna ek olarak ışığın tamamı bitkiler tarafından emilemediği (soğrulamadığı) için organik atığı bulan [K]alg sporları[/K] patlama yapıyor.Gerisi (fazla ışık ve besin) [K]OLUŞMUŞ ALGLERin bir kısmı [/K] tarafından kullanılıyor...Bu durumda gübre yosun yapıyor demek yerine co2 yeterli seviyelere çıkartılıp bitkilerin besin kullanımı sağlanmalı veya ışık azaltılarak ışık-co2 dengesi kurulmalı .İşte alg sebebinin %90-95 oranında CO2 yetersizliğinden kaynaklanmasının sebeplerinden biri budur.Alglerin de bitkiler gibi beslendiğini unutmamak lazım.
EI metodunu kullanırken suyun kalitesi ve sirkülasyonu yüksek-uygun olmalıdır.

Eğer vaktiniz bol ve okumaktan sıkılmazsanız aşağıdaki linkson derece faydalı olacaktır.
[URL]http://www.barrreport.com/forum/barr-report/estimative-index/6362-methods-algae-control-or-growing-plants[/URL][EDIT]Thsnmutlu,2016-12-17 11:02:29[/EDIT]