Mavi Gözleri Keşfetmek

[B]Amazonas Dergisi 2017 Kasım Aralık sayısında yayınlanan makaleden çeviridir. [/B]
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/78942/150320201346121.jpg[/IMG]

Mavi gözlerin bakımı hiç de zor değildir. En basit araçlara ve biraz uzmanlığa sahip olan herkes, bu görkemli, sevimli küçük balıkları yetiştirebilir.
50 yılı aşkın süredir balık bakıyorum, 35 yıldır da gök kuşağı ve mavi göz üretiyorum. Çok sayıda akvaryumum oldu ve hepsinin bakımıyla tek başıma uğraştığım için bu durum çevremdeki insanların dikkatini çekiyor ve bu hobiden gerçekten keyif alıp almadığımı soruyorlar. Durum şu; ailemin geçimini balık bakarak sağlamıyorum. Balıklarımla ilgileniyorum çünkü bu hobiyi çok seviyorum, durum hep böyleydi.
[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/78942/150320201350011.jpg[/IMG]

Çok sayıda seyahat ve uzun çalışma saatleri gerektiren profesyonel kariyerime rağmen, 25 yıl içinde 60 akvaryumdan oluşan bir üretim düzeneğim de oldu. Evimi satıp Almanya Flensburg’da bir apartmana taşındıktan sonra 10 akvaryumdan oluşan bir akvaryum odası kurdum. 5 yılın sonunda akvaryum sayısını bire indirmeye karar verdim. Ancak bu düşünce uzun sürmedi ve akvaryum sayısı artmaya devam etti. Bugünlerde apartman dairemde 6 akvaryumum var ve aklıma estikçe bazı mavi göz türlerini üretmeye devam ediyorum. Yazımda bu balıkların bazılarıyla olan tecrübelerimi aktaracağım. Bazı üretim yöntemlerim diğer balık türlerinde de kullanılabilir.

[B]GİRİŞ[/B]
Mavi göz üretmek zor değil ve büyük akvaryumlar gerektirmez. 60 x 30 x 30 cm boyutlarında 54 litre hacminde bir akvaryum yeterli olacaktır, bunun dışında özel gereksinimleri de yoktur. Bir ısıtıcı, hacme uygun bir filtre(ben pipo filtre öneririm) ve yukarıdan gelen biraz ışık yeterli olacaktır. Akvaryum bitkili olmalı çünkü çıplak bir akvaryum mavi-gözler için uygun değildir. Bitki ihtiyaçlarını karşılayacak bir akvaryumda gerekecektir, ben şimdilerde led kullanıyorum ama floresan da kullanılabilir. Balıkların akvaryumdan atlamalarını önleyecek bir kapak da kritik öneme sahip.
Akvaryumu kurup, kumu yıkayıp, ekleyip, bitkileri diktikten sonra dinlenmiş musluk suyu kullanabilirsiniz. Evimdeki sistemde bahçedeki varillere dolan yağmur suyunu su değişimlerinde kullanmıştım.

[B]KÜÇÜK YİYECEKLER[/B]
Mavi-gözler için uygun besin seçmeniz önemli. Bu balıklar omnivordur(hem etçil hem otçul), ancak yiyecekleri doğru boyutta olmalıdır. Bu pul ve granül yem seçimi için de geçerlidir, çoğu zaman yemi parçalayarak vermeniz gerekir. Mavi-gözlerin güzel renklerinin ortaya çıkması için zengin bir diyet uygulamanız gerek. Canlı yem kullanmak idealdir. Haftada bir arabamı kovalar ve ağlarla doldurup yakınımızdaki gölete gider ve balıklarım için canlı yem toplarım. Mevsimine göre su piresi, cyclops, küçük siyah beyaz sivrisinek larvaları toplayabiliyorum. Bir kısmını hemen balıklarıma veriyorum, kalanları ise donduruyorum. Canlı yem toplayacak bir yerde yaşamıyorsanız canlı halde veya dondurulmuş halde akvaryumculardan satın alabilirsiniz. Canlılar mavi gözlerin yutabileceği büyüklükteyse tüm verilebileceği gibi fazla büyüklerse parçala ayrılabilirler. Bunun yanında elinize kültür geçerse kendi canlı yeminizi kendiniz de üretebilirsiniz. Moina ve grindal solucan yetiştirebilirsiniz ama bazı insanlar için canlı yem üretmek balık beslemekten daha zor. Bunların yanında artemia da çok ucuz olmamasına rağmen her zaman ulaşılabilen bir canlı yem.
Üretim tankında değil de karma bitkili akvaryumda olan mavi gözlerin her gün beslenmesine gerek yoktur. Ben haftada beş defa yemlenmelerini ve birkaç dakikada tüketebilecekleri miktarda yem atılmasını öneririm.

[B]KENDİ MAVİ GÖZLERİNİZİ ÜRETMEK[/B]
Birçoğumuz eninde sonunda kendi balıklarımızı üretip sayılarını korumak veya artırmak istiyoruz. Onların büyüleyici üreme davranışlarını gözlemlemekten zevk alıyoruz. Bazı türler şov akvaryumlarınızda kendiliğinden üreyebilir ve bir grup yavrunun büyümesine müsaade edebilirsiniz. Yavru sayısını ve yavru aldığınız türü artırmak istiyorsanız ikinci bir akvaryum veya küçük bir üreme kurulumuna ihtiyacınız olacak. Bir akvaryumunuz varsa bile üreme konusunda daha verimli olması için modifiye edebilirsiniz. Akvaryumunuz, taşırma sistemi kullanılan üç odalı bir hale getirilebilir. Birkaç hafta sonra büyük ihtimalle ilk filtre odasında yavru balıklar bulursunuz. Daha fazlası için ikinci bir akvaryuma ihtiyacınız olacak.

İki akvaryumunuz varsa taşıma yöntemi ile mavi-göz üretebilirsiniz. Üreteceğiniz yetişkinleri tam ekipmanlı bir akvaryumda iki üç hafta bırakın, kaliteli yemlerle bolca besleyin. Damızlıkları bu akvaryumdan alıp daha önce kurmuş olduğunuz ikinci akvaryuma alın. Ertesi gün ilk akvaryumun yüzeyinde yavru mavi gözler görebilirsiniz. Genç yavru acilen uygun ve kaliteli yemlerle beslenmelidir. Bu yöntem kullanılarak çok sayıda yavru elde edilebilir.

Daha uygun olan yöntem ise üzerine yumurtlanan şeyi akvaryumdan almaktır. Böylece damızlıkları taşımaktan kurtulmuş oluruz. Oduna veya taşa tutturulan bitkiler de üzerine yumurtlanabilecek malzemelerdir. Üzerine yumurtlanan bitki ya da mop iki üç hafta damızlıkların akvaryumunda kaldıktan sonra akvaryumdan alınır ve başka bir akvaryuma konulur. Sentetik yünden yapılan moplar balık yumurtlatmak için oldukça kullanışlı bir malzemedir.
Yumurta toplama yöntemi de oldukça etkilidir. Bitki veya mop her gün kontrol edilir ve toplanan yumurtalar içi su dolu bir kaba alınır. Bu yöntemde yumurtaların günlük gelişimini izlemek keyiflidir ama toplama kabının cam veya plastik olmasına dikkat edin. Ben 250 gram ağırlığındaki kare mutfak kaplarından kullanıyorum. Eski kaplardan uzak durun, hassas bir işlem olan üretim için yeni kaplar satın alın.

İkinci önemli nokta ise su. Bir kere yağmur suyu kullandım ama şimdi reverse ozmos suyu kullanıyorum. Yumurtaların bozulacağından endişe duyuyorsanız mantar öldürücü ilaçlardan kullanabilirsiniz, ben Sera Mycopur kullanıyorum. Yavru yumurtadan çıkana kadar yumurtanın gelişimini izleyebilirsiniz. Yavru yumurtadan çıkınca küçük bir akvaryuma alınıp acilen beslenmelidir.

Yumurtaların çatlama zamanı sıcaklık ve yumurtanın ne zaman dizildiğine göre değişir. Birkaç gün boyunca farklı zamanlarda çatlayan yumurtalardan çıkan yeni yavruları küçük akvaryuma taşıyabilirsiniz. Bazen yavru yumurtadan çıkamaz çünkü yumurta zarı çok serttir. Yavruya yardım edebileceğiniz birkaç yöntem var. Ben öncelikle kaptaki suyu değiştiririm. Bir kısmını boşaltıp yerine yavru akvaryumundan su eklerim. Yumurta hala çatlamadıysa yumurtalara hava üfleyerek veya suyu bir cisimle karıştırarak yumurtaları hareket ettiririm. Yumurta hala çatlamadıysa ve tüylenmeye başladıysa yüzeye ince, kuru yem serpiştiririm. Kısa süre sonra çoğu yumurta oksijen tüketimi sebebiyle çatlayacaktır.

[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/78942/150320201349111.jpg[/IMG]
Tembel hobiciler için de bir üretim yöntemi var. Bunun için taşırmalı bir tank kullanacağız. Ben (80 x 40 x 40 cm) ölçülerinde ortadan dikey bir cam bölme ile bölünmüş bir akvaryum kullanıyorum. Cam bölmenin üst kısmı akvaryum yüzeyinin 5 cm altında bitiyor. Sağdaki B odasında ise 3-5 cm’lik kalın bir sünger(3) kullanıyorum. Onun arkasında ise küçük bir hava filtresi takılı (4). Çıkış borusu(5) A odasına ulaşacak kadar uzatılır. Diğer filtreler de kullanılabilir ama bu yöntemle ısıtıcı da kalın süngerin arkasına gizlenebilir. En soldaki A odasına balıkların üzerine yumurtlayacağı bir cisim koymak gerekiyor, mop(6) veya Sera Biofibres. Su değerleri oturduktan sonra damızlıklar soldaki odaya yerleştirilir. Ben genelde 3 erkek, 7 dişiden oluşan küçük bir grup tercih ediyorum. Şimdi damızlıkları besleyebiliriz ama ileride yavrular için tehlike oluşturacak Cyclops kullanmayın.
Balığın türüne göre 10 – 15 gün sonra sağ odada yavruları görebilirsiniz. Damızlıklar yumurtalarını mopa yaparlar, zamanı gelip yumurtadan çıkan yavrular hemen yüzeye çıkıp akıntı sayesinde taşan su ile sağ odaya geçerler. Burada büyük balıklara yem olmaktan kurtulurlar. Yavrular sağdaki odada 2 cm boya ulaşabilir. Bu noktada yavruları damızlıkların yanına alabilir veya elden çıkarabiliriz. Böylece damızlık grubumuz korunmuş veya büyümüş olur.

[B]GIDALARIN YETİŞTİRİLMESİ[/B]
Yavru yetiştirmede en iyi yöntem doğadaki canlı yemleri yavruya verebilmektir. Özellikle ilk günlerde bu en iyi seçenektir. Ben elektronik kahve öğütücüsü kullanarak güzel yemler hazırlarım. Kuru yemleri yeni doğan yavruların yutabileceği şekilde toz haline getiririm. Bununla uğraşmak istemiyorsanız 0.05–0.1 mm’lik yeni doğan yemlerinden alabilirsiniz. Infusoria, rotifer, terliksi hayvan gibi küçük canlı yemler de üretebilirsiniz. Bu canlı yemleri evde yetiştirmek istiyorsanız durumu ev halkıyla konuşmanızı öneririm çünkü kokularına herkes dayanamayabilir.
Yavru 1,5 cm boya ulaştığında artemia vermeye başlarım ki bence bu bir gereklilik. %95 ve üzeri çatlama oranına sahip kaliteli artemia yumurtaları bulmanızı öneririm. Ben Sander marka kullanıyorum ve memnunum. Balık sayınız azsa yumurtadan çıkan artemialar fazla geliyorsa porsiyonlar halinde dondurup daha sonra ihtiyaca göre kullanabilirsiniz. Onları dondurucudan çıkardıktan sonra torbayı hemen açmayın, önce 24 saat bekleyin.
Bir artemia çatlatma düzeneği en az 1 litre olmalıdır, ihtiyaca göre daha fazla da olabilir. Ben, kabın yüzeyine 3 cm mesafeye gelene kadar musluk suyu dolduruyorum. Tuz olarak sadece deniz tuzu kullanıyorum. 1 litre suya çay kaşığına hafifçe tepeleme olacak şekilde tuz ekliyorum. Bir kaşık dolusu artemia yumurtası koyuyorum. Birçok yetiştirici, kuluçka başladıktan yaklaşık 22 saat sonra artemiaları katkı maddeleri ile zenginleştirir. Bazı türlerde obezlik gözlendiğinden yavru mavi-gözleri sürekli artemia ile beslemenizi önermem.

[B]NOT[/B]
Melezleşme ihtimali olduğundan aynı akvaryumda birden çok mavi göz türünü birlikte bakmanızı önermem. Bu nedenle, lütfen bu tür akvaryumlardan elde edilen hibrit canlıları diğer akvaryumculara veya hobicilere dağıtmayın. Bir türün bölgesel varyeteleri bile karıştırılmamalıdır. Bu tip canlılar doğada hayatta kalmakta zorlanıyorlar ve hobicilerin görevlerinden biri de gerçek türlerin korunmasına yardımcı olmaktır.

[VID]https://www.youtube.com/watch?v=UwUc133rjxg[/VID][EDIT]muratdeg,2020-03-15 13:52:40[/EDIT]

Maalesef ülkemizde pek talep görmeyen türler mavi gözler. Avrupada adına kulüp kurulan IRG (International Rainbowfish Association) bir tür. Hem barışçıl hem renkli hem büyük akvaryumlar istemiyor ve aşırı hassas bir türler de değiller. Her eve her akvaryuma tavsiye edeerim[:3]

Makale çok güzel olmuş eline sağlık. Umarım bu güzel türlerin tanınmasına az da olsa katkısı olur.

Bu arada bu türlerle ilgili paylaşımların yapıldığı keyifli bir başlığımız var. İlgi duyanları bekleriz.

[URL]https://www.akvaryum.com/Forum/akvaryumun_incileri_gokkusagi_turleri_k741225.asp[/URL]

Ellerinize, emeğinize sağlık. Bu cins her zaman ilgimi çekiyor...
Acaba bir gün benim de olur mu?
Tahsin Bey (YouTube da Rainbow Fish Türkiye) bu balıklar konusunda uzman diyebileceğimiz kişilerden. Ben de yazın nasip olursa kendisinden edinmek istiyorum.

Elinize sağlık, çok faydalı bir çalışma olmuş. Mavi göz varyeteleri gerçekten çok güzel ve gösterişli, hobinin en azından bir döneminde deneyim edilmesi gereken canlılar olduğuna inanıyorum. [:iyi:]

Teşekkürler elinize sağlık . [:)]

[QUOTE=Street Parrot]Maalesef ülkemizde pek talep görmeyen türler mavi gözler. Avrupada adına kulüp kurulan IRG (International Rainbowfish Association) bir tür. Hem barışçıl hem renkli hem büyük akvaryumlar istemiyor ve aşırı hassas bir türler de değiller. Her eve her akvaryuma tavsiye edeerim[:3]
Makale çok güzel olmuş eline sağlık. Umarım bu güzel türlerin tanınmasına az da olsa katkısı olur.
Bu arada bu türlerle ilgili paylaşımların yapıldığı keyifli bir başlığımız var. İlgi duyanları bekleriz.
[URL]https://www.akvaryum.com/Forum/akvaryumun_incileri_gokkusagi_turleri_k741225.asp[/URL][/QUOTE]
Çok teşekkürler Ömer abi, sizin başlık harika.

[QUOTE=İnsica01]Ellerinize, emeğinize sağlık. Bu cins her zaman ilgimi çekiyor...
Acaba bir gün benim de olur mu?
Tahsin Bey (YouTube da Rainbow Fish Türkiye) bu balıklar konusunda uzman diyebileceğimiz kişilerden. Ben de yazın nasip olursa kendisinden edinmek istiyorum. [/QUOTE]
Fahri bey, Tahsin abi bu konuda öncülerden. Ben kendisinden 4 adet luminatus aldım. Yakın zamanda bir üretim denemem olacak. Başarabilirsem videolaştırıp detaylı anlatma hatta diğer pseudomugil türlerini deneme düşüncem de var.

[QUOTE=muratdeg]
Çok teşekkürler Ömer abi, sizin başlık harika.


Fahri bey, Tahsin abi bu konuda öncülerden. Ben kendisinden 4 adet luminatus aldım. Yakın zamanda bir üretim denemem olacak. Başarabilirsem videolaştırıp detaylı anlatma hatta diğer pseudomugil türlerini deneme düşüncem de var.[/QUOTE]

Gelsem sizin yanınızda otursam öyle baksam olmaz mı :) sizlerden öğrensem :)
İnşallah muvaffak olursunuz. Böyle özel canlılar beni mest ediyor... [:geek:]

Merhaba murat bey videoyu izledim çok faydalı olmuş beslemek isteyenler için,şuan benim de tankımda 6 adet gertrudae mevcut gerçekten çok güzel bir o kadar da dayanıklı canlılar çok barışcıl kendi hallerinde karma tankta takılıyolar.erkeklerin dişilere yaptığı kurlar muhteşem [:3]akvaryuma moss çeşitleri koydum bakalım belki bana sürpriz yaparlar bir gün[:)]

[QUOTE=İnsica01]
Gelsem sizin yanınızda otursam öyle baksam olmaz mı :) sizlerden öğrensem :)
İnşallah muvaffak olursunuz. Böyle özel canlılar beni mest ediyor... [:geek:][/QUOTE]
Teşekkür ederim, açıkçası henüz üretmedim. Böyle dergilerden, sitelerden, videolardan gördüğüm kadarıyla deneyeceğim. Hobinin en keyifli taraflarından biri bu galiba. İçimizdeki çocuk bu sayede hayatta kalabiliyor.

[QUOTE=Sheyda27]Merhaba murat bey videoyu izledim çok faydalı olmuş beslemek isteyenler için,şuan benim de tankımda 6 adet gertrudae mevcut gerçekten çok güzel bir o kadar da dayanıklı canlılar çok barışcıl kendi hallerinde karma tankta takılıyolar.erkeklerin dişilere yaptığı kurlar muhteşem [:3]akvaryuma moss çeşitleri koydum bakalım belki bana sürpriz yaparlar bir gün[:)]
[/QUOTE]
Teşekkürler Şeyda hanım, gertrudaeler çok güzel canlılar, benim de alınacaklar listemde. Tilki kuyruğu, guppy grass (najas guadelupensis) gibi uzun bitkiler de eklenebilir. Daha uzun ve geniş alan kaplayıp yumurta ve yavruları koruyabilir.