Tropheuslarda Bloat ve iç parazit

         STRES YA DA KOTU AKVARYUM KOSULLARI ILE TETIKLENEN PROTOZOA KAYNAKLI BLOAT

Bloat`a aslinda neyin sebep oldugu ve nasil gelistigi cok aciktir. Cok kisa ve basit olarak izah edeyim. Balik herhangi bir sebepten strese girer, strese giren baligin bagisiklik sistemi zayiflar, bagisiklik sistemi zayiflayan baligin, bagirsaklarinda her zaman bulunan protozoalarin sayisinin, bagisiklik sistemi tarafindan hastalik yapacak seviyeye cikmalari engellenemez (balik saglikliyken surekli bir savas vardir). Baligin zayiflamasi sebebiyle protozoalar baligin bagirsaklarinda asiri cogalir ve bagirsak dokusunun bozulmasina tikanmasina sebep olur. Buna istinaden balik diskilayamaz cunku bagirsaklari tikanmistir. Bu donemde yemden kesilir ya da yemi agzina alip tukurur. Hastaligin bir sonraki evresi baligin anusunden ince ipliksi beyaz bir diskinin asili oldugunun gozlemlenmesi ve baligin yeme karsi artik tamamen ilgisi oldugu ve sismeye basladigi donemdir, pullari kabarir gozleri firtlar, bazi durumlarda balik sismeyip asiri kilo kaybedip zayiflayabiliyorda. Sonunda da kaybedilir.

Yani protozoalar her zaman baligin bagirsaklarinda vardir ve `bloat` adi verilen , bu hastalik protozoalardan kaynaklanmaktadir.

Insanlar uzerinde kullanilan bazi ilaclar baliklar uzerinde etkilidir, ancak metronidazole tablet form (flagyl, nidazole piayasadaki ilac formlari) disindaki antibiyotikler vs hayvanlarda kullanilmasi son derece yanlistir. Insanlarda kullanilmak uzere gelistirilen ilaclar once laboratuvarda molekuler boyutta daha sonra kobay farelerinde ve daha sonra primatlar(sempanze vs) uzerinde deneyler yapilarak gelistirilir. Hedeflenen deneyler agirlikli olarak memeliler yani sicak kanli hayvanlar uzerinde ve onlarin immun sistemlerinde denenir. Buna karsilik baliklar soguk kanlidir ve bagisiklik sistemleri vs cok farklidir.

Insanlarda kullanilan ilaclar `etkili` diye hayvanlar uzerinde kullanilmaz, etkisi olsa bile hayvanin baska bir organina buyuk zarari olabilir. Ilaclar canlilarda genelde karaciger ya da bobrekler tarafindan enzimlerle vs parcalanir ve vucuttan atilir, ancak insanlarda bile cogu ilac bu organlari asiri yorar, 5-10 cm `lik baliklarda bunu dusunmek cok sakincali ve yanlis olur.

Bloat ve bir cok hastaligin belirtileri ilk baslarda birbirine benzeyebilir, cunku baliklar hasta olduklarinde neredeyse hep ayni davranislari gosterir, zayiflama, sisme, saklanma, korkak olma, renklerinin kararmasi ya da acilmasi pek cok hastalikta gorulebilir, bu yuzden, bazen yanlis ilaclar ve tedaviler uygulanir ve baliklar kaybedilince insanlar umitsizlige kapilir. Her seyi yaptim kurtaramadim denir, ancak bu muhtemelen dogru degildir, eger herseyi yaparsaniz ve zamaninda yaparsaniz genelde baliklariniz olmez. Muhtemelen ya gec kalinmistir ya da yanlis seyler yapilmistir.

Bloat tedavisinde metronidazole erken donemde yeme karistirilarak verildiginde cok etkilidir. Bu madde hastaliga karsi, balik henuz yem yerken etkilidir cunku sistemine ancak bu sekilde girebilir. Ancak yemden kesildiyse hic bir yarari yoktur.
Metronidazole (flagyl/nidazole) adli ilacin bir tabletini ezerek bir fincan akvaryum suyu icerisinde yem ile karistirip 15dk bekletin ve bu ilacli yemi baliklariniza verin. Bu ilac agiz yolu ile alindiginda etkilidir, deri ile baliklara nufuz etmez, bu sebepten oturu metronidazole(flagyl/nidazole) adli maddeyi bir suru tableti ezerek akvaryum suyuna karistirmaniz suyunuzu kirletmekten baska bir ise yaramaz. Bunu yaptiginizda yine balik agzina ilactan alirsa sistemine gider %99`u da ziyan ve kirlilik yaratir. Yeme karistirmak akvaryum suyuna karistirmaktan daha etkilidir.