Yeni Başlayanlara öneriler

   Akvaryum almaya karar verdiniz...bu müthiş hobi bir yerden sonra hayatınızın vazgeçilmezi olacak ,yinede tecrübesizlik sonucunda akvaryumunuzla ilgili bir takım sorunla karşılaşabilirsiniz .Bunları halletmenin en kolay yolu başlangıçta yapacağınız seçimler ve koruma önlemleridir.Bu bölümde özellikle yeni başlayan akvaryum severler için bilgiler verdik o yüzden teknik ve detaylı bilgi ve terimlerden uzak durmaya çalıştık.

              AKVARYUM SEÇİMİ:Alacağınız akvaryumun büyüklüğü ,akvaryumunuzun doğal dengesini oluşturmada çok önemlidir.
Küçük akvaryumlar büyüklerine göre daha hızlı kirlenir.Balık dışkıları, yemleme sonrası artıklar ,çürümüş
bitkiler  su dengelerini  hızla bozar .Akvaryumun boyutlarından dolayı içine koyağınız filtre,ısıtıcı ve dekor malzemeleri yeri iyice daraltır.Balıkların gelişimi yavaşlar ,bölge koruyan türler için stres artar....
        Alacağınız akvaryum 80-100 litre den daha az olmamalıdır.     

                AKVARYUMU KOYACAĞINIZ YER:Sağlam ve düzgün bir zemin bu boyutta bir akvaryum için çok önemlidir ,ayrıca akvaryumun altına strafor koymak zorunludur.Akvaryumu direk güneş ışığından uzak tutmak yosun oluşumunun engellemesini sağlar.

                AKVARYUMUN AYDINLATILMASI:Işıklandırma bitki yaşamı için vazgeçilmezdir ...yeterli ve kaliteli aydınlatma olmassa bitkiler gelişmez,yosun oluşumu hızlanır,balıkların ve diğer su canlılarının gerçek renkleri görülmez...bu yüzden akvaryumlar için üretilen kaliteli akvaryum florasanlarından almanız gerekmektedir.
                 

                AKVARYUM İÇ MALZEMESİ:Filtre,ısıtıcı,hava motoru,hava taşı,vantuzlar,hortumlar,derece,taban kumu ilk akla gelen malzemelerdir.Malzeme alırken asıl dikkat etmeniz gereken şey kaliteli ve kullanışlı malzeme almanız,malzemenin gücünün akvaryumdaki su kapasitesiyle orantılı olmasıdır.Bir kez alıp uzun yıllar kullanacağınız bu malzemelerin kalitesi hayatidir bozulan filtre yada kışın çalışmayan bir ısıtıcı büyük problemdir.Hem uygun fiyatlı hemde kaliteli malzeme bulma şansınız vardır .
                 
                DEKOR MALZEMELERİ:Akvaryumun içine koyacağınız her malzemenin zaman içinde suya bir miktar salınım yaratacağını unutmamak gerekir bu yüzden suya dahil edeceğiniz malzemenin doğal olması gerekmektedir.Akvaryumcularda satılan doğal kayalar,midye kabukları ,çeşitli taşlar ve kökler akla ilk gelen malzemelerdir.Plastik süs malzemeleri,fosforla boyanmış taşlar satılan diğer malzemelerdir, bunlarında kaliteli boyayla boyanmış olanlarını ,iyice duruladıktan sonra akvaryumunuza koymanızda sakınca yoktur.

                  TEMİZLİK:Akvaryumu kurarken tüm iç malzemeyi çeşme suyuyla yıkamanız yeterlidir dikkat edeceğiniz en önemli konu sabun ,detarjan gibi kimyasalları akvaryumdan uzak tutmanızdır.Akvaryumunuzun zaman içinde kirlenen ve yosunlanan iç camını akvaryum mıknatıslarıyla yada kullanılmamış bir cam beziyle silebilirsiniz.   
               
                       SU KALİTESİ:Akvaryumunuza suyu doldurduktan 24 saat saat sonra balık ve bitkileri koyabilirsiniz tabiki akvaryum suyu ideal ısıya ulaşmış  olmalıdır .Çeşmeden dolduracağınız su çoğumuz için tek alternatiftir .Bu su zamanla kalitesini yitir düzenli filtre temizliği gerekir ve en önemlisi akvaryum suyunda  kısmi su değişiklikleri yapmaktır .Haftada bir suyun 5 te 1 gibi bir kısmı aynı ısıda suyla değiştirilmelidir. Böylece suda biriken zararlı kimyasallar sudan atılmış olacaktır.


                        SAĞLIKLI BALIK SEÇİMİ:Her şeyden önce alacağınız balık sağlıklı olmalıdır .Sağlıklı balığın renkleri canlı olur,hareketleri seridir,yeme karşı isteklidir,kuyruk ve sırt yüzgeçleri gergin ve açıktır.

                        TÜR SEÇİMİ:Akvaryumunuza koyacağınız balıkları temelde sert ve yumuşak türler diye 2 ye ayırmamız mümkündür.____Sert türler____ genelde etçil türlerdir,dişleri keskindir ve diğer balıklara karşı saldırgan bir tutum sergiler.Astronot,piranha,bir çok ciklit türü,tetrazon,kedi balıkları türleri akla ilk gelenlerdir.Sert balıkların bir çok türü beraber yaşayabilir balık alırken akvaryumcunuza danışmanızda yarar vardır.
                               ____Yumuşak türler___ lepistes,plati,black moli,neon,çöpçü,vatoz gibi bir çok tür beraberce uyum içinde yaşayabilirlerler. Canlı renkleri,kolay bakımları,hızlı üremeleri yüzünden yeni başlayan akvaryum severlerin gözdesi olmuş türlerdir.
                       TÜR SAYISI:Bazı tür balıklar içgüdüsel olarak sürüler halinde gezme eğilimindedirler neon,barbus,çöpçü gibi balıklar kalabalık sürülerde daha rahat haraket ederler doğal ortamlarında 1000 lercesi bir araya gelerek büyük sürüler oluştururlar akvaryumunuzda en azından10 ar tane olmaları balıklar için gereklidir.Bazı türlerse yanlız yaşamayı tercih ederler örneğin betalar ,bazı gromi  türleri,kılıçlar 2. bir erkeği görmeye dayuanamazlar.Ciklit türlerinin çoğu bölge sahiplenerek o bölgeye diğerlerini yaklaştırmamak için sürekli bir mücadele içine gireler.Büyük akvaryum,yoğun bitki,kayalıklı ve korunaklı saklanma yerleri balıklar için lüks değil gerekliliktir.     
                           AKVARYUMUN BİTKİLENDİRİLMESİ:Akvaryum suyunda biriken bir çok zehirli  madde bitkiler tarafından emilir ,bitki yosun oluşumunu yavaşlatır,sudaki karbondioksiti kullanıp oksijen verir,bünyesinde oluşturduğu yararlı yosunlar balıklar tarafından yenilir,yavrular ,doğum yapacak balıklar için saklanma yeridir,her  tür için vazgeçilmezdir.Bu kadar yararına rağmen hala bir çok akvaryumda bitki dekor malzemesi olarak görülmektedir ve zorunluluğu farkedilmemiştir .Temelde japonların ,yada ciklit türlerinin bitki yediği söylenir sert yapraklı(Hançer,amazon kılıcı,anabias  vs.) türlerle bunun önüne geçilebilir.Yada bitkilerin çürüdüğü söylenir ;doğru ışıklandırma ,kaliteli taban kumu ve birazda sabırla akvaryumunuz tropik bir cennet olabilir.Unutmayın bitkisiz akvaryum ağaçsız bir dünyaya benzer.
                         YEMLEME:Balıklar doğal ortamlarında sivrisinek larvaları,su pireleri,su kurtları,küçük balıklar,çeşitli böcekler,bitki tohumları,meyvalar,yosunlar gibi çok geniş bir yem çeşitliliğiyle doğar ve gelişirler.Bizim akvaryum koşullarında bu çeşitliliği sağlamamız mümkün değildir fakat bir çok firma geniş bir yem yelpazesini bizlere sunmuştur bu hazır yemlerin bir çok  avantajı vardır; su kalitesini bozmaması,doğru oranlarda protein,vitamin,karbonhidrat içermesi,yağ oranının düşük olması,vitamin takviyeli olması,hastalık yapacak şatları minumuma indirmesi  akla ilk gelenlerdir.Evde tavuk eti,ciğer,yürek,karides,yumurta sarısı gibi bir çok besini balıklara vermek mümkündür fakat bunlar balıkların vücutları tarafından tam olarak kullanılmamaktır tamamı hazmedilmeyen bu besinler vücutta yağlanma,bağırsaklarda ve solungaçlarda parazit ve suda bulanma olarak karşımıza çıkacaktır.Lütfen yem işini profesyonellere bırakın.Evde vermeniz en uygun yem haşlanmış ıspanaktır haftada 1 vereceğiniz ıspanak balıkların bitkisel ihtiyaçlarını karşılayıp sindirim sistemlerinin çalışmasına yardımcı olacak en önemli besindir.             
                     Balıklarınıza vereceğiniz kuru yemlerin kalitesinden emin olunuz,kapalı kutudakiler daha uzun süre kulanımlara uygundur.Ayrıca dipte yaşayan türler içinde yem almanız gerekmektedir.Elinizde balığınızın cinsine göre kaliteli pul yemler,dip yemleri,kurutulmuş canlı yemler,bitkisel ağırlıklı yemler,tablet yemler,konserve yemler bulunmalıdır.
                       Yemleme günlük yapılmalıdır yinede haftada 1 gün yem vermeyerek balıkları iyete sokmanızda yarar vardır.Yemleme sık sık az az yapılmalıdır gün içinde 1 kezde vereceğiniz miktarı 5e 10 a bölerek vermeniz çok daha yararlı olacaktır.

                        YAVRU BAKIMI:Canlı doğuran türler ergen boya geldikten sonra ayda 1 kez doğum yaparlar.Diğer türlerin üremeleri özel koşullara bağlıdır.Yavru büyütmek oldukça uğraş ve dikkat gereken bir durumdur.Yavru büyük balıkların olduğu bir akvaryumda dünyaya gelir doğduğu gibi diğer balıklardan kaçmak zorundadır yoğun bitki ve kaya oluşumu yoksa bu kaçış başarısız olacaktır .Diğer büyük balıkların  yanında yem kapma şanslarıda çok azdır yetersiz yemlenme sonucu balığın büyümesi çok yavaş olacaktır.Yapılacak en iyi şey 2. bir akvaryum almak ve yavrular büyüdükçe diğer akvaryuma aktarmak gerekmektedir.Akvaryum içine koyacağınız yavruluk diğer bir seçenek olsada çok sayıda yavruyu burada büyütmenin imkanı olmayacaktır.Akvaryumun bir kısmını camla bölmek diğer bir yoldur.Ne olursa olsun yavruları büyüklerden korumanız ve iyi beslendiğine emin olmanız gerekir.Yavrulara vereceğiniz en iyi yem artemia dır ,bu yemle ilgili bilgiler site içinde vardır.Ayrıca yavrular için vitamin takviyeli özel yemler satılmaktadır.Yumurta sarısı yüksek besin değeri ve kolay kullanımı yüzünden tercih edilsede suyu bulandırması ve yanlış yada fazla kullanım sonrası bir çok bakteriyel enfeksiyona sebep olması yüzünden tercih etmediğim bir yem türüdür.
                         
                                HASTALIKLAR:Bu bölüm yeni başlayanlar için olduğu için burada 100 lerce hastalığı anlatmakla uğraşmayacağım, sağlıklı balık seçimini anlatmıştık hasta balık bunun tam tersidir yeme karşı isteksiz olur,renkleri soluklaşır,balık ya yüzeyde yada tabanda yalpalayarak düzgün durmak için çabalar.Toplu ölümlerle sonuçlanan en önemli hastalıklar deride ve solungaçlarda oluşan mantar ve parazit enfeksiyonlarıdır .İlerlemiş aşamalarda derice,kuyrukta ve ağızda beyaz pamukçuklar oluşur deriden ,ete etten iskelet sistemine kadar ulaşan bu bakteriler balığın sonunu hazırlar.Hasta balığı ilaçla iyileştirme şansı vardır fakat yüzgeçleri ve kuyrukları uzun ve narin melek ,lepistes .... boyutları küçük ve nazlı olan neon,kardinal gibi türler bu ilaçlara tepki göstermekte diğer iri türlere göre daha duyarsızdır.Balık bakımında ve hastalıklarından korumada en önemli konu balık hasta olmadan müdahale etmek olmalıdır.Bu müdahale kısmi su değişiklikleri,kaliteli yemle beslenme,vitamin takviyeleri,yoğun bitki ve kaya oluşumu,kaliteli filtre ve iç malzemesi,günlük kontroller ve temizliklerle çokta kolay sağlanabilmektedir.Bazen yanlızca 1 kaç balık hasta olabilir tüm akvaryumu yoğun bir ilaç bombardımanına tutmak bitki ,salyangoz ve balıklar için tehlikelidir ,hasta balıklar mümkünse başka bir yerde özel olarak bakılmalıdır.Akvaryumun birazının suyu çekilerek dezenfekte ilacı atılması,1 kaşık kadar kaya tuzu takviyesi ,daha az yem vererek balıkların sağlık durumu takip edilmesi yeterli olacaktır.

                     YOSUN OLUŞUMU:Akvaryumunuzda zaman içerisinde yosun oluşumu başlar.Camlar,kayalar,taban kumları,bitkiler çeşitli türlerde yosunlarla sarılır.Kontrolden çıkan yosun oluşumu akvaryumun güzelliğini ve detaylarını yok eder.Piyasada bir çok yosun ilacı satılmaktadır fakat bu ilaçlar yararlı yosun türlerini de öldürür ayrıca bitkilere ,balıklarada zarar verebilir.Direk gün ışığından akvaryumu uzaktutmak,bolca bitki ekmek,doğru ışıklandırma yapmak ilk önlemlerdir.Ayrıca vatoz,moli,ot çöpçüsü,vantuzlu çöpçü gibi balıklardan akvaryumunuza koymanız en doğal yosun kontrolü olacaktır,ve tabiki dekoratif renkleriyle elma salyangozları akvaryum camları gibi düzgün yüzeyleri temizlerken ulaşılması en zor kaya içlerinede girerek yosun problemini çözebilirsiniz.

                        SALYANGOZ OLUŞUMU:Yukarıda yazdığımız sarı ve beyaz elma salyangozu türlerinin yanında akvaryuma çoğunlukla bitkilerle gelen küçük salyangoz türleride  vardır,bir yerden sonra aşırı üreyip her yeri kaplayabilirler.Bu türleri ilaçlarla yok etmek mümkünsede bu ilaçlar balık ve bitkiler için  tehlikeli olabilir.Doğal olarak salyangoz avcısı olan makrekanta,botya gibi balıkları koymanız bu işe köklü çözüm olacaktır.Ayrıca balıkların protein ihtiyacını karşılayacağını düşünerek bir miktarını ezerek balıklarınıza vermeniz yararlı olacaktır. Bursa_zıpkıncı2007-07-27 15:58:36

Elinize emeğinize sağlık güzel bir yazı olmuş.