Yosunlar hakkında herşey
YOSUNLAR
Bitkiler yaşadığımız dünyanın anahtarıdır.Dünya üzerindeki canlıların hayatları bitkilere bağlıdır.Ancak bitkilerin çoğugüneş ışınları sayesinde besinlerini kendileri yaparlar.
Bitkiler iki grupta toplanırlar.Gruplardan birincisi çiçekli bitkiler yani kapalı tohumlulardır.bu bitkiler çiçekler üretirler.Gruplardan ikincisi ise çiçeksiz açık tohumlu bitkilerdir.Karayosunları,çiçksiz bitkileryani açık tohumlar grubunda yer alırlar.Çiçeksiz bitkiler grubunda karayosunları dışındaki bazı bitkiler şunlardır:eğreltiotları,atkuyrukları,ciğeryosunlar.Suda ve akarada yaşayan basit yapılı ilkel canlıların genel adına yosun denir.Suda yaşayan yosunlara alg,karada yaşayanlara yosunlara karayosunu denir.suyusunları ve karayosunları akraba değildir. Çünkü,karayosunları bitki olarak kabul edilirken,suyosunları yani algler,bitkiler aleminin dışında tutulurlar.
ALGLER:
Bütün bitkiler gibi fotosentez yapabilirler.fakat diyer bitkler gibi yaprak,damar,kök,gövde sistemine sahip değillerdir.Algler bitkiler gibi ürerler.
Algler tropik ormanlardan ,kuzey kutbuna çok yakın bölgelere kadar yeryüzünün bütün bölgelerinde yaşarlar.Bazı algler toprakta yaşayabilir ve susuzluğa uzun süre dayanabilirler.Bazıları karaltında,çok az olmakla birlikte bazıları da sıcak su kaynaklarında yaşar.
Yeryüzündeki fotosentezin yüzde 90’ı alglertarafından yapılır.Bu nedenle atmosferin oluşmasında alglerin önemli bir rolü olduğuna inanılır.
Algler okyonuslardaki bsin zincirinin önemli bir halkasıdır.Su içinde balina gibi yüksek yapılı canlıların varlığı bunlara bağlıdır.Algler tarih öncesi zamanlardan beri çiflik hayvanları için yem,insanlar için de besin maddesi olarak kullanılmıştır.besin değerinin sıfır olmasına karşın,rotein,guatr oranının düşük olması ,bu bölegelerdealglerin besin olarak kullanılmasına bağlanmaktadır.Algler ticari amaçla da fazla kullanılmaktadır.Örneğin 70’den fazla kırmızı alg türünden elde edilen maddeler balık konserveciliği,pişmiş balıkların taşınmasında ,sinama ve fotoğraf filmlerinin,güçlü tutkal ve yapışganların,çorba,sos,jöle,dondurma ve kremaların yapımında kullanılır.Esmer alglerden çıkarılan aljinil asitlerden ise alkali tuzları elde edilir.
Şimdi de bazı suyosunu türlerini tanıyalım:
CİĞERYOSUNLARI:
Ciğer yosunları nemli yerlerde yaşayan,sporlarla üreyen çiçeksiz bitkilerdir.
YEŞİLBATTANİYELER:
Suyosunu türlerinden olan yeşil battaniyeler, yapışgan ve battaniye görünümde olan yosun türleridir.Bunlar uzun hücre zincirleri oluşturlar.
LİKENLER:
KARAYOSUNLARI:
Alglerin ekonomik değeri vardır.Ancak karayosunlarının ekonomik deyri yokturçkarayosunları çeşitli ağaçların tohum yatağı gibidir.Ağaçların olgunlaşan tohumları,gövdeye yapışmış olan yosunların üzerine düşer veya daha uzaktaki yosunların üzerine savrulurlar.daha sonra ise orada çimlenerek kök salarlar.Bazı yosun türlerinden süs bitsikisi olarak yararlanılır.kara yosunları doğada kayaları,ağaç kütüklerini ve ormak tabanındaki artıkları örterek su tutucu ve toprak aşınmasını önleyici rol oynarlar.çiçeksiz bitkiler grubuna giren eğreltiotları ve atkuyrukları da ilkel bitkilerdir.Çiçekleri yoktur ve spor ürerler. Her iki türde 300 milyon yıl önce ortaya çıkmıştır.Günümüzde pek çok eğrelti otu bulunmakta,ancak yalnızca 30 kadar at kuyruğu türü bulunmaktadır.
YAPRAKYOSUNLARI:
Karayosunları grubuna ait denizler ve tuzlu sular dışında dünyanın hemen heryerinde yaşayan 15.000 kadar ilkel bitkinin oluşturduğu sınıfa yaprak yosunları denilir.Yaprak yosunlarının boyları mikroskobit olanlardan tutunda boyları 1 metre olanlara kadar değişmektedir.yaprakyosunları parçalanıp toprağa karıştığında çiçekli bitkilere besin sağlar.Bunun dışında üstünü örttüğü toprağı koruyarak ve fazla miktarda su emerek erezyonun önlenmesine de yardımcı olur.
Kaynak : 2000 yılı Öncü Çocuk Dergisi.
Fotoğraflar Google den alıntıdır.
Üye imzalarını sadece giriş yapan üyelerimiz görebilir