BİTKİLİ AKVARYUMUN EKOLOJİSİ

Akvaristler için Uygulama el Kitabı ve Bilimsel Dayanaklar

Diana L. Walstad

Echinodorus Publishing, Chapel Hill, North Carolina (USA)

İÇİNDEKİLER

I-GİRİŞ (8 sayfa)

A.     Kitabın Bölümleri

1.   Giriş

2.   Su Temizleyici Olarak Bitkiler.

3.   Allelopati

4.   Bakteriler

5.   Bitki Besinlerinin Kaynakları

6.   Karbon

7.   Bitki Beslenmesi ve Ekoloji

8.   Zemin

9.   Yüzey Bitkileri Yararları

10.  Alg Kontrolü

11.  Pratik Akvaryum Kurulumu ve Bakımı

B.     Dengeli Akvaryum Ölümüdür?

C.     Doğal Low Tech Akvaryumların Özellikleri

1.      Ph Sabit Kalır

2.      Düşük Bakım

3.      Balık Davranışları Normaldir.

D.     Bitkiler Akvaryuma Nasıl Fayda Sağlar?

E.      Akvaryumda Bitki Gelişimi Nasıl Desteklenir?

II. SU TEMİZLEYİCİ OLARAK BİTKİLER (24 Sayfa)

A.     Ağır Metaller

1. Su Kaynaklarımızdaki Ağır Metaller

2. Ağır Metal Zehirlenmesinin Mekanizması

3. Balıklarda Metal Zehirlenmesi

4. Bitkilerde Metal Zehirlenmesi

5. Metal Zehirlenmesini Hafifleten Etmenler

a.       Su Sertliği ve Ph

b.      Çözülmüş Organik Karbon

c.       Yapay Şelatlayıcılar

d.      Türler Arasındaki Değişkenlik

e.       Diğer Etmenler

6.Bitkiler Tarafından Metal Emilimi

B.     Amonia

1.      Balıklarda Amonia Zehirlenmesi

2.      Bitkilerde Amonia Zehirlenmesi

3.      Sucul Bitkiler Tarafından Amonia Emilimi

C.     Nitrit

1.      Nitrit Zehirlenmesi

2.      Bitkiler Tarafından Nitrit Emilimi

D.     Sucul Bitkilerinin Atık su Arıtımında Kullanımı

E.      Akvaryumda Bitkiler ve Zehirli Bileşenler

III. ALLELOPATİ (24 Sayfa)

A.     Sucul Bitkilerde Allelopati

1.      Sucul Bitkilerde Allelo Kimyasallar olarak Fenoller

2.      Bitkiler Tarafından Allelokimyasal Salınımı

3.      Sucul Bitkilerde Allelopatinin Hassas Doğası

4.      Alglere Karşı Sucul Bitkiler

5.      Omurgasızlara ve Bakterilere Karşı sucul Bitkiler

6.      Sucul Bitkiler Arasında Kimyasal Savaş

                                                               i.      Zeminde Allelopati

                                                             ii.      Suda Allelopati

7.      Enfeksiyonlar Tarafından Uyarılan Savunma Kimyasalları

8.      Oto-Ketlenme

B.     Alglerde Allelopati

C.     Akvaryumda Allelopati

IV. BAKTERİLER (20 Sayfa)

A.     Bakteri Süreçleri

1.      Heterotrophic Bakteriler ve Çürüme

                                                               i.      Co2 Kaynağı Olarak Tortularda Çürüme

                                                             ii.      Humik Maddelerin Çürümesi

2.      Nitrifikasyon

                                                               i.      Nitrat Solunumu

                                                             ii.      Tamamlanmamış Nitrifikasyon

                                                            iii.      Tamamlanmamış DAP ve Tamamlanmamış Denitrifikasyon

3.      Denitrifikasyon

4.      Nitrit Birikmesi

5.      Demir ve Manganın İndirgenmesi

6.      Hidrojen Sulfit Üretimi

7.      Hidrojen Sulfit yok edilmesi

8.      Fermantasyon ve Menthanogenisis

9.      Methane Oksidasyonu

B.     Biofilmler

C.     Akvaryumdaki Bakteri Süreçleri

V. BİTKİ BESİNLERİNİN KAYNAKLARI (14 Sayfa)

A.     Temsil Akvaryumları ve Metodoloji

B.     Balık Yemleri

1.      Canlı Orgnizmaların Kimyasal Tekdüzeliği

2.      Besin Kaynağı Olarak Balık Yemleri

3.      Balık Yemlerinden Akvaryuma Giren Besinler

C.     Bitki Besin Kaynağı Olarak Toprak

D.     Bitki Besin Kaynağı Olarak Su

1.      Suyun Sertliği ve “Sert Su Besinleri”

2.      Bitki Besin Kaynağı Olarak Su

E.      Akvaryumlarda Bitki Besinlerinin Ulaşılabilirliği

VI. KARBON (12  Sayfa)

A.     Suyun Alkalinitesi, Ph ve Co2

B.     Karbon Sualtı Bitkilerinin Büyümesini Sınırlar

C.     Doğal Tatlı Sularda Karbon Sıklığı

D.     Karbon Emilimini Arttırmak İçin Bitki Stratejileri

1.      Co2’nin Malate Olarak Depeolanması

2.      Solunmuş Co2’nin Fiksasyonu

3.      Bikarbonat Kullanımı

4.      Tortu Co2 Emilimi

5.      Aerial Yapraklar

6.      Çeşitli Stratejiler

E.      Bitkiler İçin Karbon Kaynakları

F.      Akvaryumda Co2

VII. BİTKİ BESLENMESİ VE EKOLOJİ (20 Sayfa)

A.     Gerekli Besinler

B.     Besinlerin Rekabetçi Emilimi

C.     Besin Birikmesi ve Kritik Yoğunluklar

D.     Orta Hızlı Su Akıntısı En İyisidir

E.      Tortuya Karşı Bitkilerin Besin Emilimi

1.      Besinlerin Yer Değiştirmesi

2.      Bitkiler Fosforun Kökten Alınmasını Tercih Eder

3.      Bitkiler Potasyumu Fondip yapmayı Tercih Eder

4.      Sucul Bitkiler Amonyağın Yapraktan Alınmasını Tercih Eder.

F.      Sucul Bitkilerde Nitrojen Beslenmesi

1.      Sucul Bitkiler Nitrat yerine Amonyağı Tercih Eder

2.      En İyi Büyüme İçin Nitrojen Kaynağı

3.      Ekoloji ve Nitrojen Kaynağı Tercihleri

4.      Bitkiler ve Nitrifikasyon Bakterileri Rakabet Eder.

G.     Suyun Sertliği ve Bitki Ekolojisi

1.      Sert Su Bitkilerinin Gereksinimleri

2.      Yumuşak Su Bitkilerinin Gereksinimleri

H.     Akvaryumlarda Beslenme

VIII. ZEMİN (20 sayfa)

A.     Toprağın ve Tortuların Bileşenleri

1.      Mineral Partikülleri (1,2)

2.      Organik Materyaller

3.      Çökelmiş Organik Materyaller

4.      Mikro Organizmalar

B.     Toprağın ve Tortuların Özellikleri

1.      Besinlerin Bağlanması

2.      Zeminin Aneorobik Doğası

3.      Oksidize olmuş Mikrozonlar Besinleri ve Toksinleri Tortuda Tutar.

4.      Toprağın ve Tortuların Stabilizasyonu

C.     Su Altına Yeni Girmiş Bahçe Toprağındaki Kaos

D.     Sucul Bitkileri Büyütmek İçin Bahçe Toprağı ve Tortu

E.      Su Altındaki Bahçe Toprağı ve Tortuların Problemleri

1.      Metal Zehirlenmesi

2.      Hidrojen Sülfit (H2S) Zehirlenmesi

3.      Organik Materyaller

4.      Düşük Redoks

5.      Asit Sülfat topraklar

6.      Bulanıklık

F.      Sucul Bitkilerin Zemin Üzerindeki Etkileri

G.     Akvaryumlarda Zemin

1.      Toprak Seçimi

2.      Tankın Toprakla Kurulumu

3.      Gübreleme

4.      Çakıl Katkıları

5.      Zemin Zamanla Bozulur mu?

IX. YÜZEY BİTKİLERİ YARARLARI (11 Sayfa)

A.     Yüzey Bitkileri Yararları

1.      Yüzeyin Üstünde Büyüme Co2’yi Daha Verimli Kullanır

2.      Yüzeyin Üstünde  Büyüme Işığı Daha Verimli Kullanır

3.      Emergent Plants Ferment Beter

4.      Su Yüzeyinde Büyüme Kök Bölgesini Daha İyi Havalandırır

                                                               i.      Sucul Bitkilerin Köklerinden oksijen salınımı

                                                             ii.      Emergent Bitkilerde Kökten Oksijen Salınımı Daha Etkilidir.

                                                            iii.      Emergent Bitkiler Kök Bölgesini Nasıl Havalandırır

                                                           iv.      Sucul Bitkilerin Köküne Oksijen Nasıl Fayda Sağlar

B.     Yüzen Bitkiler Biyolojik aktiviteyi Arttırır

C.     Havalandırma Büyümesi

X. ALG KONTROLÜ (18 SAYFA)

A.     Alg Kontrolü İçin sık Kullanılan Yöntemler

1.      Algisidler, Chlorox ve Antibiyotikler

2.      Işık Azaltma

3.      Su Değişimi

4.      Alg yiyiciler, Karidesler, Salyangozlar

5.      Fosfat düşürme

B.     Algler ve Bitkiler arasındaki Rekabet

1.      Alglerin Bitkilere Üstünlükleri

                                                               i.      Düşük Işığa Daha Kolay Adaptasyon

                                                             ii.      Işık Spectrumuna Alg Adaptasyonu

                                                            iii.      Yüksek Ph ve Alkaliniteye Daha Kolay Uyum

                                                           iv.      Sudaki Besinlerin Daha Etkili Emilimi

                                                             v.      Türlerde Büyük Farklılaşma

2.      Bitkilerin Alglere Üstünlükleri

C.     Algleri Kontrol Etmede Etmenler

1.      Emergent Bitkiler

2.      Demir

                                                               i.      Algler İçin Besin Kısıtlayıcı Olarak Demir

                                                             ii.      Algler Demiri Nasıl Alır

                                                            iii.      Demir ve alg Kontrolü

3.      Allelopati

D.     Alg İstilasında Yoğun Müdahale

XI. PRATİK AKVARYUM KURULUMU VE BAKIMI (14 Sayfa)

A.     Yeni Başlayan Hobiciler İçin Tipik Yol Haritaları

B.     Temel Low Tech Akvaryum Kurulumu

C.     Temel Etmenler

1.      Balıklar

2.      Işık

                                                               i.      Pencere Önü ve Güneş Işığı

                                                             ii.      Florosan Işığı

3.      Bitki Seçimi

D.     Akvaryum Bakımında Kılavuzlar

KISALTMA VE DÖNÜŞÜMLER

KONU İNDEKSİ

Bölüm 1

Giriş

“Bitkili Akvaryumun Ekolojisi” kitabı başarılı bir bitkili akvaryum kurmanın yanı sıra bitkili akvaryumların ekolojisini daha iyi anlamak isteyen akvaristlere hitap etmektedir.

Birçok akvaryum bitkisi kitabı, basitçe bitki türlerini listelemekte yada bitkili akvaryumun nasıl kurulacağını göstermektedir. Bu kitap bitkilerin ekosistemi nasıl etkilediğini ve bitkilerin ekosistemden nasıl etkilendiğini ele alması açısından tektir. Bu kitap bitkilerin sadece bir dekorasyon objesi olmadığını, balıkların nasıl sağlıklı kalmasını ve akvaryum bakımını azalttığını göstermektedir.

Bunun yanı sıra bu kitap hobicilerin daha önce görmediği kadar kapsamlı bilimsel veri sunmaktadır. Bu bilimsel veriler çoğu zaman akvaryum hobisindeki yaygın fikirlere tezat oluşturmaktadır. Akvaryum hobisindeki bu yaygın fikirler deneysel veriler yerine kişisel gözlemlere ve antika niteliğindeki kitaplara dayanmaktadır.

İncelenen sucul bitkiler, göllerden, okyanuslardan, havuzlardan, sulak alanlardan gelen bitkileri içermektedir. Vallisneria (saz), Hornwort (Tilki Kuyruğu ailesi), Cabomba  gibi bitkilerin bir çoğu akvaristlere yabancı değildir. Pondweed ve marine seagrasses akvaristlere yabancı olabilir. Sucul bitkiler ister okyanuslardan gelsin isterse tropical akarsulardan gelsin hepsi bir çok temel gereksinime ve ortak fizyolojiye sahiptir. Bu nedenle Sucul bitkilere ilişkin yapılan bilimsel çalışmalardan elde edilen kavramlar akvaryum bitkilerine de uyarlanabilir. Bana göre akvaryum bitkileri ve sucul bitkiler arasındaki bu farklılıklar hem akvaryum hobicileri hem de sucul botanikçiler tarafından kullanılan türlerin büyük çeşitliliği tarafından gizlenmektedir.

Ayrıca bu kitap akvaryum bakımına da yöneliktir. Kavramların bir çoğu aynı zamanda dekoratif havuz bakımı içinde eşit olarak geçerlidir ancak bazı durumlarda farklılıklara ilişkin notlar düşülmüştür.

Bilimsel çalışmaları hobiciye uygun hale getirmek için metin aralarında soru cevap kutucukları oluşturulmuştur. Bu soru cevap kutucuklarına ek olarak bölüm sonlarında hobicilere bilimsel verileri nasıl uygulayabileceklerini göstermeye yönelik  pratik tartışmalar sunulmuştur. Kitabın son bölümü basit ve ucuz bir şekilde akvaryum bakımının nasıl yapılacağını açıklamaktadır.

Bu kitabın bölümleri kitabın üç temel amacı etrafında düzenlenmiştir. Kitabın üç amacı şu şekilde sıralanabilir (1) Bitkiler akvaryum’un ekosistemini nasıl etkilemektedir. (2) Bitkileri etkileyen etmenler nelerdir (3) Akvaristler bu verileri başarılı bir ev akvaryumu kurmak için nasıl kullanabilir?

A. Kitabın Bölümleri

1. Giriş:

Giriş Bölümü kısaca bu kitabın amacını, nasıl düzenlendiğini ve sağlıklı bir akvaryumun tipik özelliklerini tanımlamaktadır.

2. Su Temizleyicisi Olarak Bitkiler

Bölüm II’de su kirleticilerin (amonyak,nitrit ve ağır metallerin) zehirliliği tartışılmıştır. Bitkilerin bu zehirleycileri suyu temizlemek ve balıkları korumak için nasıl etkisizleştirdiği gösterilmiştir.

3. Allelopati

Organizmalar arasındaki kimyasal etkileşim olarak tanımlanan allelopati ev akvaryumlarında çok sık görülmektedir. Sucul bitkiler, algler, bakteriler, omurgasızlar ve balıklar arasındaki allelopatik etkileşime ilişkin bilimsel kanıtlar sunulmuştur. Çeşitli sucul bitkilerden elde edilmiş allelopatik kimyasalların ve bu kimyasalların baskıladığı organizmaların listesi sunulmuştur. Son olarak allelopatinin akvaryum bakımını nasıl etkilediğine ilişkin düşüncelerim sunulmuştur.

4. Bakteriler

Akvaryum üzerindeki olumlu ve olumsuz etkileri açısından farklı bakteriyel süreçler sınıflanmıştır. Konular heterotrofik bakteriler tarafından, bitki besinlerinin, CO2’nin ve Humik maddelerin üretimini kapsamaktadır. Ayrıca Bakteriyel süreçlerin zehirleyicileri nasıl oluşturduğu ve yok ettiği açıklanmıştır.

5. Bitki Besinlerinin Kaynakları

Bölüm 5’te Balık yemleri, Musluk suyu ve toprak, bitkilerin üç temel besin kaynağı olarak karşılaştırılmıştır. Her kaynağa ilişkin teorik bilgileri sayısallaştırmak için model akvaryumlar kullanılmıştır. Balık besinlerinin bitkilerin ihtiyaç duyduğu her besini içerdiği ve toprağın bütün mikrobesinleri bol bol depoladığı gösterilmiştir. Besin kaynağı olarak sert su ve yumuşak su karşılaştırılmıştır. Son analizde her bir kaynağın hangi besini en iyi şekilde sağladığı tartışılmıştır.

6. Karbon

Karbon kısaca alkalinite, tamponlama kapasitesi çerçevesinde ve doğrudan bitki besini olarak tanımlanmıştır. Karbon elementinin hem doğada hemde akvaryumlarda su altı bitkilerinin büyümesini sınırladığı gösterilmiştir. Sucul bitkilerin karbon elde etmek için kullandığı yollar tanımlanmıştır. Son olarak hobicilere bitkilerinin daha fazla CO2 elde etmesi için nasıl yardımcı olacakları gösterilmiştir.

7. Bitki Beslenmesi ve Ekoloji

Bölüm 7 sucul bitkilerin beslenmesinin temellerini tanımlamaktadır.  Gerekli besinler ve bu besinlerin çeşitli kimyasal formları ve işlevleri listelenmiştir. Sudan besin alımına karşı zeminden besin alımı tartışılmıştır. Sucul bitkilerin nitrojen kaynağı olarak nitrat yerine amonyağı tercih ettiği ve bu nedenle biyolojik filtrasyonun bitkili tanklarda neden daha az kritik olduğu gösterilmiştir. Bitkinin doğal ortamındaki su kimyasının onun besin ihtiyacını nasıl etkilediği tartışılmıştır.

8. Zemin

Bir çok hobici zemin malzemesi olarak toprağı kullanmamaktadır. Bu belki de bitkileriyle sürekli problem yaşamasının temel nedeni olabilir. Bu önemli konunun daha iyi anlaşılabilmesi için su altı toprağının karmaşık yapısına girmeden önce toprağın genel yapısı tartışılmıştır. Son olarak da hobicilerin toprağı akvaryumlarında etkin olarak nasıl kullanabilecekleri tanımlanmıştır.

9. Yüzey Bitkilerinin Yararları (Aerial Advantage)

9. bölümde su altı sucul bitkilerinin karşılaştığı sorunlar ve emergent bitkilerin bunlarla neden daha kolay baş ettiği tartışılmıştır. Hobiciler için akvaryumdaki ekosistemi mükemmelleştirmek için su dışında büyümeyi nasıl destekleyebilecekleri tanımlanmıştır.

10. Alg Kontrolü

Bölüm 10 bir çok hobicinin yüz yüze kaldığı alg istilasına odaklanmaktadır. Hobicilerin alglerle baş etmek için en çok başvurdukları yöntemler değerlendirilmektedir. Daha sonra hobicilerin alglerle baş etmede kullanabileceği birkaç ek etmen (alg ve bitkiler arasındaki rekabet, ışık spektrumu, demir limitasyonu vb…)  tartışılmıştır. Bu bilgiler kullanılarak ekosistemi çökertmeden hobicilerin alglerden nasıl kurtulabileceği gösterilmiştir.

11. Pratik Akvaryum Kurulumu ve Bakımı

Yazara göre bitkili akvaryumların bakımı bitkisiz akvaryumlara göre çok daha kolaydır. Bitkiler Alg büyümesini kontrol eder ve sık su değişimi ve çakıl temizliği angaryaları olmadan akvaryumu balıklar için daha sağlıklı bir ortama çevirir. 11. bölümde yazar ucuza mal olan ve bakımı kolay tanklarını nasıl kurduğunu açıklamaktadır. Ayrıca hobicilere benzer tankları kurabilmeleri için, balıklar, ışık, zemin malzemesi ve filtrasyona ilişkin rehberler sunulmuştur.

B. Dengeli Akvaryum Ölü müdür?

Eski Akvaryum kitapları “Dengeli Akvaryum” kavramını bitkilerin ve balıkların birbirinin ihtiyaçlarını dengelediği akvaryum olarak tanımlamaktadır. Dengeli akvaryum kavramının özünde sağlıklı büyüyen bitkiler vardır ancak bir çok hobici bitkili akvaryum bakımını zor bulmaktadır.  Zayıf bitki gelişimi ve alg büyümesi kalıcı problemler olarak görülmektedir. Yıllar geçtikçe doğal bitkili akvaryum sahibi olma fikri çekiciliğini kaybetmiştir [1]. Birçok hobici hep beraber canlı bitkilerden vazgeçmiştir.

Birçok hobici ve petshop bitkilere çok az ilgi göstererek, öncelikle balıkların bakımına ve üretilmesine yönelmişlerdir. Kullandıkları ve önerdikleri yöntemler bitki büyümesine yardım eden yöntemler değildir. Örneğin bitkisiz balık bakımı, güçlü bir biyolojik filtrasyona, güçlü bir havalandırmaya, zemin altı (under gravel) filtrelere, sık tank temizliğine dayanmaktadır. Hobiciliğe yeni başlayanlar bu yöntemleri bitki büyütmeye adapte etmeye çalışarak başarısız olmaktadır.

Genelde Avrupalı diğer hobiciler  son 20 yılda akvaryumda bitki büyütmeye yönelik hayli başarılı teknikler geliştirdiler. Karmaşık teknolojiler kullanarak, oldukça güzel bitkili High Tech akvaryum olarak adlandırılan akvaryumlar geliştirdiler. Sonuçta gerçekten doğadan güzel bir kesit ortaya çıktı. Ne yazık ki böyle bir akvaryum elde etmek için geliştirilen yapay yöntemler bitkilerin ve bakterilerin bir çok doğal sürecini göz ardı etti. Sonuç doğal dengeli akvaryumlara benzeyen sağlıklı balık ve bitkiler olsa da bu yöntem, yapay, pahalı ve zahmetliydi.

Bu kitapla doğal bitkili akvaryumların eski versiyonunu yeniden canlandırmayı amaçladım. Ancak nasıl işlediğini çok daha iyi anlayarak.

C. Doğal Low Tech Akvaryumların Tipik Özellikleri

Benim tarafımdan oluşturulan Low tech akvaryumlar, düşük balık nüfusu, düşürülmüş filtrasyon ve temizlik, Çok sayıda sağlıklı büyüyen bitki ve bir çok mikroorganizma şeklinde karakterize edilebilir. Benim akvaryumlarımda orta şiddette ışık, sıradan toprakla zenginleştirilmiş zemin malzemesi ve iyi adapte olan bitkiler faydalıdır. Benim tanklarım bir çok Amerikalı hobicinin aşina olduğu kısık ışıklı (dim light) ve çakıl zeminden farklıdır.

Aynı zamanda high tech tanklardan doğal süreçlerin avantajlarından yararlanmasıyla farklılık göstermektedir. Low tech akvaryum kurulumu bakımı kolaydır (aynı zamanda ucuz). Çünkü doğal süreçlerin tüm avantajlarından tam olarak yararlanılır. Örneğin Balıklar ve bakteriler bitkilere CO2 sağlayan yapay mekanizmalar değil doğal kaynaklardır. Bitkiler Sudan amonyağı alıp balıkları korurken bunu damla damla yapan filtreler değillerdir. Balık yemleri ve toprak bitkilere iz elementleri sağlarlar. Low tech akvaryumların belirgin özellikleri nelerdir?

1. Ph  Sabit kalır

Akvaryumun başarısını ölçmede kullanılan bir ölçüt sabit Ph’dır. Sabit Ph asit oluşturan reaksiyonların baz oluşturan reaksiyonlarla karşılanmasıdır. Filtredeki yoğun nitrifikasyon sürecine bağlı olarak zaman içerisinde asidik hale gelen akvaryumlar dengeli değildir. Tablo 1-1’de akvaryumda ki Ph’ı etkileyen biyolojik ve fiziksel süreçler listelenmiştir.

2. Düşük Bakım

Low tech bir akvaryum’un kalite göstergesi kolayca bakımının sağlanabilmesidir. Akvaryumlar bunu, hobicinin müdahaleleri olmadan çok daha iyi yapabilmektedir. Örneğin benim akvaryumlarım 6 ay kadar su değişimine ihtiyaç duymamaktadır. Balıklar iyi beslenmekte bu nedenle bitkiler yapay olarak gübrelenmeye ihtiyaç duymamaktadır. Tek rotin bakım işi buharlaşan suyun eklenmesi ve aşırı büyüyen bitkilerin budanmasıdır. Dengesi oturmamış tanklar sürekli bakıma ve ayarlamalara ihtiyaç duymaktadır.

3. Balık Davranışları Normaldir.

Normal balık davranışları, sağlıklı ve dengeli bir akvaryum’un tipik göstergesidir. Akvaryumlarda bu sağlıklı gökkuşağı balıklarının, cichlidlerin yeme saldırması, Erkek lepistesin dişi lepistese aktif olarak eşlik etmesi demektir.

Yem yememek, ürememek gibi normal dışı balık davranışları, kirli suyun göstergesidir. Örneğin sağlıklı balıklar sudaki nitrit seviyesi yükseldiğinde yem yemeyi kesecektir.

D. Bitkiler Akvaryuma Nasıl Fayda Sağlar?

Aşağıda şans verildiğinde bitkilerin akvaryuma sağladığı yararlar listelenmiştir:

1.      Amonyağı temizleyerek balıkları korur: Bitkiler suda bulunan amonyağı alır hatta suda yeteri kadar nitrat zeminde bol miktarda nitrojen bulunsa bile bunu yapar çünkü bitkiler amonyağı diğer nitrojen bileşiklerine tercih eder (Syf.107-108)

2.      Sudaki metalleri temizleyerek balıkları korur: Ağır metaller balıkları doğrudan öldürebilir yada öldürmeyebilir ancak balıkların üremesini doğrudan baskı altına alarak engeller. Bitkiler hızlı bir şekilde sudan büyük miktarlarda kurşun, kadmiyum, bakır ve çinko gibi metalleri alabilirler. Ayrıca bitkilerin çürümesi humic maddeler oluşturarak metallerin bağlanmasını ve etkisiz hale gelmesini sağlar. (Syf. 14-16)

3.      Algleri kontrol eder: Bitkilerin sağlıklı büyümesi algleri baskılar, doğada ve akvaryumlarda bunun nasıl olduğu kesin değildir. Bitkiler algler için toksik olan çeşitli kimyasallar(Syf. 41-43) salgılasa da aynı zamanda sudaki demiri de alarak algleri kontrol ederler (Syf .167-170).

4.      Ph’ı sabitler: Fotosentez temel asit azaltan süreçtir. Sağlıklı bitki gelişimi gün geçtikçe suyu asidik olmaktan korur.

5.      Tanktaki biyolojik etkinliği arttırır: Birçok mikroorganizma (bakteri, protozoa, mantar ve algler) suda serbest olarak yüzmez yüzeylere tutunurlar. Bir çok bitkinin özellikle yüzen bitkilerin kökleri besinleri geri dönüştürerek akvaryumun ekosistemini stabilize eden sayısız mikroorganizma için ev sahipliği yapar (syf. !53).

6.      Suya oksijen verir: Gerçekte su yüzeyinden alınan oksijen bitkilerin fotosentez yolu ile sağladığı oksijenden çok daha tutarlıdır. Bitkiler ayrıca suda ki oksijeni de tüketirler. Ancak sağlıklı bitkiler fotosentez yoluyla sağladığı oksijenden çok daha azını tüketirler. Bitkilerin fotosentez yapmadığı gece bile beklenenden çok daha az oksijen tüketimi söz konusudur. Çünkü bitkiler sudaki oksijen almak yerine dokularında depoladıkları oksijen kullanmayı tercih ederler.[1]

7.      Sudan CO2’yi alır: CO2 fazlalılığı, oksijen eksikliği gibi solunum sorunlarına (balıkların yüzeyde toplanması gibi) neden olur. Bitkilerin gündüz saatlerinde sudaki karbondioksiti almaları beklenir.

8.      Zeminin toksik olmasını önler: Deneyimlerime  göre bitki büyümesini iyi destekleyen bir taban, toksik olmaz ve seyrek olarak vakumlanması gerekir. Bitki kökleri zemini temiz tutar.

E. Akvaryumlarda Bitki Gelişimini Desteklemek

Bir çok hobici akvaryumunda bitki bulundurmak istemektedir ancak arka arkaya gelen başarısızlıklar ve high tech sistemlerin fiyatları onların cesaretini kırmaktadır. Bu nedenle bu kitabın geri kalan kısmı akvaryumda bitki gelişimini etkileyen etmenlere yönelmiştir.  Bu etmeler şu şekilde sıralanabilir:

1.      Besinler: Musluk suyu, yoprak zemin ve balık yemleri çok uzun süre akvaryum bitkileri tarafından ihtiyaç duyulan besinleri sağlayabilir (Bkz. Bölüm 5 Bitki Besinlerinin Kaynakları). CO2 büyük bir ihtimalle bir çok akvaryumda bitki gelişimini sınırlayacaktır.

2.      Alg kontrolü: Eğer algler çok fazla yayılırsa bitkiler büyüyemeyecektir.  Bölüm 9’da alg kontrolü için hem kısa süreli hem de uzun süreli yöntemler tartışılmıştır.

3.      Gübreli taban: Teorik olarak bütün sucul bitkiler besinlerini sudan alabilirler o halde çakıl tabanla ilgili sorun nedir? Uygulamada çakıl tabanlar yeterli iş görmemektedir. Bitkiler büyümek ve alglerle baş edebilmek için gübreli bir tabana ihtiyaç duymaktadır. (Bkz. Bölüm 8)

4.      Bakteriler: Organik maddeleri parçalayarak CO2 ve Bitkilerin kullanabileceği besinleri oluştururlar. Bakteriler ayrıca taban toksinlerini düzenlerler. Kitapta 4. bölüm bakterilere ayrılsa da tüm kitap boyunca bakterilerin eko sistemdeki karmaşık ve önemli rolü ele alınmıştır.

5.      Su Üstü Büyüme (aerial-emergent growth): Hava ile teması olan sucul bitkiler tamamen su altında olan bitkilerden çok daha iyi büyürler. Hobiciler su yüzeyinde büyüyen bitkiler ile su altında büyüyen bitkileri bir araya getirerek başarı şansını arttırabilirler (Bkz Bölüm 9)

6.      Işık: Akvaryumda bitki büyütmek için yeterli ve uygun ışık oldukça faydalıdır. Bölüm 11’de pencere ışığı ve florosan ışığı tartışılmıştır.

7.      Bitki türleri: Farklı bitkileri, öznel akvaryum koşullarına (ışıklandırma, zemin, su kimyası, CO2 ve diğer bitkiler)  farklı tepkiler verirler. Bitkiler uyum sağlayamazsa bitki büyümesi zayıf buna bağlı olarak da tank başarısız olacaktır. Farklı türlerden bitkilerle bir arada başlanması başarı şansını arttıracaktır.

Kaynakça