Led Dağılımı
adet Sıcak beyaz
|
Eğer daha önce okumadıysanız, Kelvin, spektrum, CRI gibi değerlere hakim değilseniz, bu hesaplama aracını kullanmadan önce Işıklandırma Seçimi makalesini okuyunuz. Grafikte mavi çizgiyle gösterilen veri bitkili akvaryumda ulaşmayı hedeflediğimiz spektrumdur. McCree'nin seneler önce yaptığı ve hala kullanılan bir bilimsel çalışmanın ürünü olan bu veri 20 civarı bitkinin ortalama olarak fotosentez yaptığı dalga boylarını gösterir. Bu yüzden notlandırma yaparken Mccree'nin grafiğine en yakın grafiği çizdiren karışımı notlandırdım. Bu aynı zamanda yüksek CRI değeri de sağladığı için hem bitki gelişimi hem de akvaryumdaki canlıların ve dekorun gerçek renklerini göstermesi açısından faydalı. Notlandırırken soğuk beyaz ışığa 100 üzerinden 40, Mccree dağılımına ise 100 üzerinden 100 vererek bir skala hazırladım. Notu belirleyen ise karışımla hazırlayacağınız kırmızı grafik ve Mcree'nin mavi grafiği arasındaki alan. Bu alan , yani karışımınızın spektrumu Mccree spektrumuna yaklaştıkça not 100'e doğru, arttıkça 0'a doğru gidiyor. Çizilen grafik ışığın gücüne, watta bağlı değil, ışık karışım orana bağlıdır. Farklı wattlardaki aynı model ledler ve floresanları incelerseniz spektrumları aynıdır. Lamba sayısı girerek yaptığınız karışımın spektrumu, Kelvin değeri ve CRI değeri ışığın toplam watt'ından bağımsızdır. Toplam ışık miktarını bulmak için ledlerin kaç watt olduğunu seçmek, ardından da modül sayısını belirlemek lazım. Modül sayısı, hazırlanan led sayılarını 1 modül sayarak onlara çarpan terimi olarak gelir. Örneğin 1 sıcak beyaz, 1 de soğuk beyaz led seçip, modül sayısını 5 seçerseniz, 5 sıcak beyaz 5 de soğuk beyaz olmak üzere 10 lambanız olur. Ledlerin 1 tanesi 1 watt seçerseniz 20 watt aydınlatmanız, 3 wattlıktan kullanacağım derseniz 60 watt aydınlatmanız olur. Toplam watt ışık miktarını akvaryum hacmine bölünce litre başına düşen watt değeri bulunur. Bu değer sadece balık bakılan akvaryumlarda 0.25, düşük destekli CO2'siz bitkili akvaryumlarda 0.25-0.5, CO2 verilen akvaryumlarda litreye 0.5-1 watt olarak seçilmelidir. Işığın bitki gibi fotosentetik canlılara faydası olması için, hem nicelik (watt /litre) hem de nitelik (spektrum) olarak yeterli gelmesi gerekir. O yüzden ışığn watt'ı kadar puanının da yüksek olduğundan emin olun. İyi spektrumlu ışıklandırma ile örneğin 0.5-1 watt bölü litre high-tech bandında, 0.5 olan daha düşük tarafı seçip daha verimli bir ışıklandırma kurabilirsiniz. İki grafik arasındaki alanı sistemde tanımlı 14 çeşit ledi kullanarak minimize eden optimizasyon yaptığımda elde ettiğim dağılım, önerilen oran tuşuna basınca görülebiliyor. Mevcut ledlerle elde edebildiğim en yüksek puan 80.55 oldu. Bu dağılım toplam 32 adet led kullanıralarak yapıldı. Kelvin'de elde ettiğiniz sonucu değerlendirmek için aşağıdaki bu skala kullanılabilir. Daha sığ sularda 4000K gibi düşük kelvinler tercih edilirken, derin bölgelerin biyotoplarında
daha yüksek Kelvinli tasarımlar tercih edilebilir. Spektrum grafiğinde 400 nm öncesi ve 700 nm sonrasında arkaplan rengi olmamasının nedeni o dalgaboyundaki renkleri bizim görememiz ancak bitkiler görülemez sepektrumun az birkısmında da fotosentez yapıyorlar. Spektrumdan Kelvin ve CRI değerlerini bulmak için kullanılan kodlar: https://www.lrc.rpi.edu/programs/nlpip/lightinganswers/lightsources/appendixb1.asp
|
