Merhabalar,
Bu yazımda, tropheus maceramı, bu çok sevdiğim türle ilgili yaşadıklarımı ve neden başarısız olduğumu paylaşacağım. Özellikle Tropheus türü yapmayı düşünen arkadaşlarımız için, hikayemde çok fazla ders olduğunu düşünüyorum.
Bundan bir kaç ay önce, daha önceleri 10 yıl kadar zevkle ilgilendiğim akvaryum hobisine geri döndüm. İlk işim ( burayı bulup okumak yerine ) akvaryumcuya gidip, 80x30x45 yüksekliğinde bir akvaryum ve malzemelerini almak oldu. Bir kaç gün akvaryumun oturmasını bekledikten sonra akvaryumcumun da tavsiyeleri ile içine malawi gölünde yaşayan ( demasoni, iceman ) balıklar koydum.
Bu arada bu forum ile tanıştım ve benim zamanımda haberimizin olmadığı, ph, göl değerleri vb... olaylarla tanıştım. Daha sonra chidlid türünü araştırmaya başladım. İşte tam o sırada, tropheusu keşfettim. Gecelerce türkçe ve ingilizce kaynaklardan bu balığı okudum. Balıklarımı hemen gidip geri verdim ve bir akvaryumcudan 1 erkek 5 dişi olduğunu düşündüğüm boyları ortalama 7-8 cm olan 6 adet tropheus sp black bemba aldım ve akvaryumuma yerleştirdim.
İkinci gün balıklarım beyaz benek oldular ve 4-5 günlük tedavi sürecinden sonra atlattılar. Hepsi çok sakin ve mutsuz duruyorlardı. Tropheuslar için akvaryumumun inanılmaz ufak olduğunu bildiğim için 1-2 hafta sonra dayanamayıp 120x45x65 ebatlarında yeni bir akvaryum aldım. Yakın dostlarımın yardımıyla bir gecede akvaryumu kurduk. Bir kaç gün sonra da, kayalıklar ile dizayn edip, akvaryuma balıklarımı koydum.
Lakin balıklarım hala aşırı mutsuz görünüyorlardı. İştahsız bir yem yeme tarzı, genelde sakin durmaları beni adeta çıldırtıyordu. Balık sayımın çok az olduğunu düşündüğüm için, yine bir akvaryumcudan 6 tane daha black bemba aldım. Balık sayım 12 ye yükseldi.
Bu süreçte balıklarımın hangisinin erkek, hangisinin dişi olduğu konusunda kafayı yemeye başladım. Çünkü dişi diye aldığım balıklar, en bariz erkek balığımla iktidar kavgaları yapmaya başladılar. Aldığım balıkların bazıları bariz ikola renklerine döndüler. Yeme karşı olan iştahsızlık ve laf olsun diye yem yeme aynen devam etti.
Daha sonra balıklarımdan bir tanesi, sağ yüzgecini kullanmamaya başladı. Durumu fark edip, hemen burada çare aradım ama bulamadım. Bir iki gün içerisinde balığım öldü. Bir hafta kadar sonra, aynı şekilde başka bir balığımı kaybettim. Bir hafta sonra bir başkasını... Sonunda 6 tane balığım kaldı. Onları da toparlayıp, akvaryumcuma götürüp verdim ve uğruna hem çaba hem para sarf ettiğim Tropheus Macerama son verdim.
Tüm bu süreçler içerisinde, buradan okuduğum her şeyi, maddi gücüm çerçevesinde yapmaya çalıştım. Örneğin Eiheim dış filtre kullandım. Isıtıcımı en kaliteli markasından aldım. 5-6 çeşit yem aldım. New Life Spectrum Thera +a, Chiclid Formula, Tetra Pro Vegetable, Sera FLora, Sera Spirilüna tabletler gibi yem çeşitlerine dünyanın parasını verdim.
Balıkların yüksek maliyetlerini de göz önüne kattığımızda, tropheus maceram bana 2 bin liradan fazla bir ücrete patladı.
Peki neden başarısız oldum ? Balıklarıma neden mutlu bir yaşam veremedim ya da öldürdüm ? Bunun birden fazla sebebi var, ama benim düştüğüm hatalara düşmemeleri için, Tropheus besleyecek arkadaşlara nacizane bir kaç önerim olacak. Bu önerilerden 1 tanesini bile dikkate almamayı düşünüyorsanız, tropheus türüne sadece uzaktan bakmakla yetinin.
1) ALTIN KURAL: Çok balık. Benim en büyük sorunum, balık nüfusumun az olmasıydı. Tropheuslar, sürü halinde gezen balıklardır ve sürünün içerisinde kendilerini çok daha güvende hissederler. En az 300 litrelik bir akvaryumda, 20 den aşağı balık asla düşünmeyin. Düşünürseniz, sonucu benim sonucuma yakın olur.
2) CİNSİYET SORUNU : Bu balıkların erkek ya da dişi olduklarını ayırmak gerçekten çok zor. Özellikle balıklar yavru ise ya da F0 sertifikaları yoksa tüpçük açmamışsa, hiç bir akvaryumcunun ya da arkadaşınızın, bu erkek bu dişi lafına inanmayın. Hele ki balıklar yavru ise, cinsiyet ayırımı yapmak neredeyse imkansız. Özel kuyumcu merceği ile bakıldığında bile hata yapma riski çok fazla. Hareketlerinden erkek/dişi ayırımı yapmak için, alacağınız balığı izleyin diyeceğim ama, bu balıklar o kadar değişkenler ki, bazen dişiler baskın çıkıp erkeksi tavırlar sergileyebiliyorlar. Ya da tam tersi erkekler, çok daha bir baskın erkek varken, çok uysal davranıp bir dişi gibi davranabiliyorlar. Bu nedenle bildiğiniz bir koloniyi almaya özen gösterin ya da yavru koloni alın.
3) KOLONİ SORUNU : Tropheus almayı, lepistes almak gibi düşünmeyin. Benim yaptığım hata olan, mevcut koloniye yeni balıklar ekleme hatasını yapmayın. Çünkü bu kavgalara ve yaralanmalara yol açabilir. Örneğin bende, yeni balıklarımdan biri, yem delisi çıkıp diğer yem yemeye çalışan balıklarımın ağzını burnunu kıra kıra döverek sindiriyordu. Bu da balıkların stres olmasını ve sonrasında saçma sapan hastalıklara kapılarak ölmelerine yol açıyor. Bu nedenle tropheusu bir seferde ve tek koloni olarak almayı deneyin.
4) YEM SORUNU : Az yem verin. Bu balıkların bir ayarı yok. Örneğin yere düşerse yem, fazla vermişinizdir ayarı, saçma bir ayar. Çünkü ben balıklarıma yem attığımda aşırı iştahlı gelip yemedikleri için çok az atsam da görmeyebiliyorlar ya da yavaş yediklerinden yere düşebiliyordu. Yemin ayarını, sağlam bir kolonisi olan bir dostunuza sorun ve izleyerek öğrenin. NLS yemler bloat yapıyor mu? Sera Flora, iyi mi, kötü mü? Tropheus protein ağırlıklı yem yer mi yemez mi tartışmalarından ben hala çıkamadım, bu konulardaki tartışmaları okumayıp bir bilene ( mümkünse uygulayan ve sağlıklı balıkları olan bir dostunuza ) sorun.
5) MADDİYAT SORUNU : Tropheus türüne, orta düzeyin üzerinde bir gelire sahip değilseniz girmeyin. Ben Konya' da yaşıyorum ve ortalama burada ki fiyatları yazıyorum.
Yavru sp. Bemba ya da ikola : 25 TL
Yavru ilangi, red rainbow ya da kasakawale : 50 TL
Yetişkin bemba ya da ikola : 40 TL
Yetişkin ilangi , redrainbow ya da kasakawale : 150-160 TL
Buradan yola çıkarak 30 yavru ile bir koloni yapmaya başlamak demek, 750 TL sadece balık parası ediyor. Yetişkin bir koloni alıyım derseniz, 3-4 milyarı ( balıklar F0 ise ) bulabilirsiniz. Kaliteli yemler, büyük akvaryum ve diğer masrafları da göz önüne alırsanız oldukça büyük maliyetli balıklar...
6) STABİLİTE SORUNU : Benim yaşadığım yine en büyük sorunlardan birisi, stabilite sorunu idi. Balıklarımı önce 80 cm lik ilk akvaryumuma koymam, hastalıkla mücadele etmem, sonra diğer akvaryuma almam, tam ortalık sakinleşirken yeni balık almam gibi problemler, balıkların stabilitesini bozdu. Tropheuslar düzenli ve sakin bir ortam, yaşam alanı istiyorlar. Değişikliklerden ( su değişimi hariç ) nefret ediyorlar. Tropheus besleyecekseniz, ışığınız tam saatinde kapanıp açılmalı, yem hep aynı saatlerde verilmeli, dip çekimi hep aynı günde ve düzende yapılmalı. Bunlar düzenli olmazsa, stres olur ve orta vadede problem yaşarsınız.
Sonuç olarak tropheus bakmak isteyen her kim olursa olsun, mutlaka koloni şeklinde, büyük akvaryumda bakmalıdır. Bu noktada benim önerim, yavru tropheuslar alarak akvaryum hacmine göre 30 , 40 hatta 50 adet bile olabilir büyütülmeli ve ilerleyen dönemde seçilmelidir. Bol kayalık, saklanma alanları ve stabil bir akvaryum düzeni oluşturulmalıdır. Bu şartlar yerine getirildiğinde, kişisel fikrim en keyifli ve mükemmel balık türüdür.
Dilerim, tropheus besleyen ya da beslemeye başlamayı düşünen arkadaşlar, benim yaşadıklarımdan ve hatalarımdan dersler çıkararak, fayda sağlayabilirler.
Bir kaç fotoğraf ;
80 cm lik akvaryumumda malavi balıkları
80 cm lik akvaryumumda tropheuslar
120 cm lik akvaryumumda tropheuslar