Yoksa Siz Halâ Dip Mi Çekiyorsunuz?

İlyas Bey'in yazısını lütfen dikkatli okuyun, dip çekiminin zararlarını çok net ve açık bir şekilde anlatmış.

Bir çok arkadaşımız kendi doğru ve yanlışlarını yazmış, lakin bilim kavramları nettir, İlyas Bey bir akvaryum içindeki dünyayı çok güzel bir şekilde anlatmış, bazı kati kavramların '' Bence'' si olmaz.

Lise zamanlarında başladığım hobiciliği üniversite dönemimde öğrenci evinde bile devam ettirdim. O zamanlar bu kadar nitrat falan konuşulmazdı cama cam akvaryum kavramı da yoktu, Discus yayılmaya başladı cama cam da yayılmaya başladı nitrat da yayılmaya başladı, 

Bende size başımdan geçen mini bir deneyden bahsedeyim :)

Bir arkadaşım evime geldiğimde akvaryumu çok beğendi ve evine böyle bir şey yaptırmak istediğini ama cüret edemediğini söyledi yardımcı olurum dedim, net üzerinden de kaynakları okuyabilirsin dedim (demesem daha iyiymiş) 1 hafta sonra arkadaşım beni aradı (Ben discus beslediğim için oda discus ile ilgili bilgileri okumuş) abi bu ne dedi akvaryum mu kuracağız kimyager mi olacağız. Neden diye sordum şaka gibi ama bana discus cama cam akvaryumda beslenirmiş, sürekli dip çekimi yapılmalıymış yoksa nitrat patlaması olur balıklar ölürmüş ben her gün bunlarla uğraşamam dedi.

Gördüğünüz gibi bilgi kirliliği ve ezber mantığı ile yazılan yazılar yada yanlış yönlendirmeler yüzünden, hobiye yeni başlamak isteyen birisini kaybettik.

İlyas Bey'in yazılarını okudum. Her cümlesine katılıyorum. Fakat buna katılıyor olmam, bildiğim bir gerçeği bilime dayandırarak inkar etmem anlamına gelir mi?

Normal şartlarda dediğiniz gibi, denildiği gibi.. kurulu bir düzeni bozmamak için dip çekimi yapmaya gerek olmadığı gibi, aksine zararı olduğu bir gerçektir. Bu durum tam olarak ya biyotop ya da bildiğimiz kumlu akvaryumlarda geçerli değil mi.. Cama cam akvaryumda bu gibi bir durum söz konusu değil.

Şimdi Discus besleyen herkes cama cam akvaryumda mı balık besliyor? Hayır.. Tam tersi olarak da Discus besleyen herkes kulmu, bitkilide de beslemiyor. Bunlar tercih meselesi.. 

Discus örneğini vermekteki amaç da ülkemizde discus maalesef pahalı bir balık ve genelde yavru alıp büyütmek tercih ediliyor.

İdeal bir Discus yavru döneminde sık sık, azar azar ve yüksek proteinle beslenilmelidir ki formu güzel olsun... Bu gibi durumda siz diyebilirmisiniz ki dip çekimi gereksizdir...

Ya balığı az besleyeceksiniz ve formundan feragat edeceksiniz, ya da bol bol besleyip dip çekimi yapmadan sağlığını riske atacaksınız. 

Diğer başlıkta Ervin beyin örneklemesi gibi,

"Ne kadar ekmek, o kadar köfte" ye çıkıyor mevzu. Bence bu başlık ve anlatılmak istenen konu, şu an tartıştığımız konudan çok uzak.

[VID]http://www.youtube.com/watch?v=lhXeifQatew[/VID]
 

Bir türlü video kutucuğu olarak ekleyemedim yönetici arkadaşlar yardımcı olursa sevinirim.

Kendi akvaryumumun görüntüleridir.

3 aydır askerde olduğumdan dolayı sadece buharlaşan su eklemesi yapılarak idare ediyor.

Burakcım hayırlı teskereler, yan camlar yosun mu tutmuş öyle?

Evet onlar yosun doğal bir görüntüsü olduğu için hoşuma gidiyor bende ellemiyorum :)

Dengeden dolayı değilde yanlış floresan seçiminden oluştu bunlar aslında ışığı dengeleyince azalmaya başladılar.

Benim için Dip çekimi ve su değişimi Mecburi bir ihtiyaçtır....

Örnek olarak açıklama getireyim;

430 Litre 33 yavru balık günde 8-10 öğün yemleme ile dip çekimi de mecburi, su değişimi de mecburi.. Aksi taktirde 1 hafta geçmeden balıkların çoğunu kaybederim. Bu konuda farklı düşünen varsa buyursun tartışalım.

Birde aşağıdaki durum var ki ;

Bu arada ofisimizde 320x40x50 cm lik akvaryumum var. Bu akvaryumda 1 yıldan fazladır dip çekimi yapmadım, yapmayı da düşünmüyorum. 

Sebebi ise bu ölçüde 40 civarı malawi cichlidi besliyor olmam. 

Günde bir defa yemleniyorlar ve dişkılamadan tutun suyun kalitesine kadar bir problem gözlemlenmiyor...

Demem o ki özetle :

Günlük beslenme oranı yüksek olan bütün akvaryumlarda (bitkili, bitkisiz, kumlu, cama cam fark etmez) DİP ÇEKMEK şarttır.

Tank hacimine uygun olup, aşırı olmayan beslenme diyetinde ise DİP ÇEKİMİ YPILMAMALIDIR. Periyodik su değişimi veya azalan suyun eklenmesi aksatılmadıkça ne sağlıktan ne de görsellikten ödün verilmemektedir.

Tamamı şahsi tecrübelerime dayanmakta olup, kendi fikrimdir. 

Katılan +1 der katılmayan da sebebini açıklar :)

Celal bey, 

Her canlının hassasiyet gösterdiği bir değer oluyor, bazı canlılar tuzluluğa bazısı sertliğe yani kalsiyuma veya mağnezyuma bazısı ise bir diğerine göre nitrat ve fosfata karşı daha fazla hassasiyet gösterebiliyor. 

Discusun nitrat ve fosfata hassasiyeti dışında diğer balıklardan bir farkı yok. (Suyun diğer kimyasını es geçiyorum) Biz akvaryumlarımızda diğer balık türlerinden gelen alışkanlıklarımız sebebiyle, balık akvaryumlarında genelde yüksek nitrat fosfat oranları ile canlılarımızı yaşatmaya ilkin alıştığımız için sonra aman discus zor balık diyebiliyoruz.  Çünkü bu balığın makul su değişimi ile sağlıkla tolere edebileceği  nitrat ve fosfat oranlarını yakalayabilmek için büyük akvaryumlarda çok daha az sayıda balık beslemek gerekmektedir. Ya da daha sık su değişeceksiniz. Bir malawi 200mg/l de yavruluyabiliyorken, bir discusu rakam yazmadan önce bir bölmek gerekiyor. Çünkü bildiğiniz gibi bu balık doğal ortamında yağmur mevsimi vesair olduğundan fark gösteriyor. Okuduğum ve gözlemlediğim kadarıyla 20mg/l nitratı geçmeye başladığınızda balık yeme ilgisini vesair azaltmaya başlıyor yani mutsuzum diyor, özellikle ben fosfatta deneme yaptım, 1-2 ay 3mg/l fosfata balığı maruz bıraktığınızda yem yemeye keserek balık erimeye başladı. Benim anladığım kadarıyla biraz sağlıklı yetişkin bir discus besliyorum diyen biri nitratının 10mg/l yi fosfatının 1mg/l yi geçmemesi gerekir. Tabii yavru alacam derseniz nitratı sıfıra doğru yanaştırmak suyu daha da yumuşatmak vesair gerektiği gibi (çünkü yağmur mevsimini taklit etmek gerekiyor) nitratı sıfıra doğru yanaştırmak gerekiyor çünkü balık yavrulayacağı zaman daha da temiz su istiyor, yavruları hızla büyütmek bakımından ise nitrat ne kadar az ise o kadar iyi tabii diğer türlerde de nitratın sınırlayıcılığı bilinen birşey. Bu arada fosfat da aynı ölçüde hatta daha önemli ölçüde ehemmiyet taşıyor aslında. (not: discusçular ekledikleri suda aktif karbon vesair kullanıyorlar bu klor kloramini tutarken biraz fosfat da tutar iyi bir iş yani. Mümkünse harici fosfat tutucu kullanırlarsa daha iyi olur tabii musluk suyu kullanıyorlarsa.)

Bütün discus makalelerinde şöyle yazar, efendim discus temiz su ister, suda klor kloramin olmasın, amonyak nitrit olmasın, nitrat fosfat olmasın, discus yumuşak asidik suda yaşar, ağırmetal olmasın, bunun için ve ph için peat/turba kullanmak gerek vesair. 

Temiz suyu ben size bırakıyorum ve soruyorum ne oluyor bu temiz su o kısmını siz açıklarsınız, bir de bazı kimseler taze su diyor nedir bu, mesela diyelim ki başlangıçta bir temiz su kullandınız sonra bu suyu test ettiniz ve nitrat ve fosfat yok diyelim, o su bayat olur mu?

Discusçuların genelde kullandığı yöntemlerle bu konuda değinilen yöntemleri yukarıdaki parametreler açısından uzatmadan kıyaslayayım.

klor kloramin; hadi aktif karbon kullandık suyu dinlendirdik  ve iki tür yani discusçu ve burada tartışılan akvaryum açılarından fark yok diyelim. Tabii çok su değişimi çok hata demektir orasında değinmiyorum. (sıcaklık, su kimyası değişimi, bazen bişey olmaz yaklaşımı gibi)

amonyak nitrit açısından; buradaki tartışılan akvaryumla bir discusçunun yönettiği standart akvaryum veya uygulama diyelim, karşılaştırılamaz bile, standart uygulamalı discusçuların akvaryumlarında ve filtrelerinde nitrifikasyon doğru düzgün işlemez bile, zaten akvaryumda da nitrifikasyon yok çünkü taban çekilmiş karıştırılmış veya cama cam akvaryum olduğunu farzedelim, kısacası bu akvaryumlarda nitrifikasyon tam işlemez ve hafif amonyum birikimi olur onun için zaten discusçular çok iyi filtre kullanın vesair diyorlar da bunu pek anlayan da olmaz. Yani birkaç filtre belki biraz daha iş görür. Amonyum biriktiğini nasıl anlıyorum discusçuların akvaryumlarında yosun olur da ondan. Doğanın ilk tepkisi zehirli amonyağı yukarıda oranları vermiştim daha az zehirli amonyuma çevirmek, amonyumu da nitrifikasyon ve denitrifikasyon hızla çalışmıyorsa yosuna çevirmek oluyor. Çünkü kendini hemen temizlemeye çalışıyor doğa. Böylelikle canlılar ve diğer canlılık korunmuş oluyor yani. Yani Allahtan yosun oluyor yoksa o discusların hiçbiri yaşamaz aslında. Bu yosun olayı dikkat edin bir yeni kurulan bitkili akvaryumlarda bir de discusçuların akvaryumlarında oluyor ne tesadüf dimi.

Nitrat fosfat açısından; nitratı ele alalım mesela, seranın ve jbl in filtre ürünleri var ve diyorlarki biz denitrifikasyon yaptırırız. Yani denitrifikasyon oluyorsa nitrat hangi akvaryumda daha az olur hangisi daha az su değişimine ihtiyaç duyar karşılaştırabilirsiniz. Fosfat hangi tür akvaryumda kalsiyumla demirle alüminyumla çöker hangi akvaryumda fosfatı tutan bakteriler oluşur, hangi akvaryum ortamında sizin yeminizden kattığınız azot fosfor oranı otomatik düzeltilir.(yukarıdaki çökmeler onu düzeltiyor)  Doğada bütün sular 10/1 oranına yakındır daha doğrusu oraya doğru yaklaşmaya zorlanır. Amazonda böyle hatta hatırladığım kadarıyla amazondaki bu n/p oranı biraz küçüktür.(yanlış hatırlamıyorsam fosfor biraz fazla, oransal olarak) Yeminizdeki fosfor oranı ise çok daha yüksek oluyor. Yani sularımızı fosfor açısından daha çok kirletiyoruz aslında.

Ağır metal olmasın, peat turba kullanılsın, Tabii turba/peat/torf kullanılsın çünkü bunlar birtakım asitler salgılarlar ağır metalleride tutarlar zaten, ph ı da tamponlarlar. Biri biz tavsiye etmiyoruz der şimdi de ona cevap vereyim. Discus su kimyasında şöyle der: discus yumuşak asidik su sever. Şimdi bunu da yeni nesil değiştirmeye başladı gerçi. Yumuşak su 4dh a kadar olan sulara denir buradaki yumuşaklık hem kh ı hem gh ı kapsar. Zaten öyle olmasa iletkenlik 400ms nin altına düşmez de zaten. Kh düşük olursa ne olur, suyunuz ph açısından kararsız hale gelir, tabii başkaca ph tamponu yoksa. Turbadan salgılanan hümik vesair aşitler ph ı tamponlarlar çünkü. Çok uzatmamak için kısaca yazıyorum, bu asitlerden amazonda bulunuyor mu, bulunuyor, peki bu asitler nasıl oluşuyor. Google a humus hümik asit vesair yazınca nasıl oluştuğunu bulmak mümkün. 

Şöyle özetleyeyim, ben amazon nehrinin tabanındaki sedimenti de araştırdım, nehirdeki co2 oranından azot fosfor oranına, tabanaki en bolca bulunan alüminyum demir silisyum kalsiyumuna kadar bilgi edinmişliğim var. Zamanında kh ı düşük olan bir suyun phı nasıl sabit kalabilir diye düşünürdüm. Cevabı burada var.

Bu nehir bildiğimiz bizim bu konuda tartıştığımız akvaryumlar gibi temizleniyor. Düşünün bir kıtayı baştan sona geçen bir nehir ve su temiz nasıl oluyor bu . Bütün parametreler durumu ortaya koyuyor. 

Suda co2 normale göre fazla, hümik asit vesair organik asitler var, çok yağmur yağıyor tuzluluk ve kh az, halbuki etrafta ağaçlar çürüyor, yapraklar suda çürüyor belki insanlar da kirletiyor.

Karbondioksit var çünkü, organik atıklar gideriliyor, o asitler var çünkü organik atık gideriliyor bunların oldukça çok olması oldukça çok giderim yapıldığını gösteriyor. Yani bir malawi gölünde böyle birşey yok orada da organik atık mutlaka gideriliyor ancak çok daha az miktarda çünkü çok giderim olsa zaten kh o seviyede yüksek kalamaz çünkü asitler kh ı yer çünkü onun için kh a asit tamponu deniyor, yani aslında malawi gölünün suyunu birebir akvaryumda taklit etmek (işletim bakımından) discus suyunu taklit etmekten zordur. Ancak malawinin çoğu türü nitrat fosfatı discusa göre fazla tolere ediyor hepsi bu. Bir de bir suda azot fosfor oranı bozuksa anlayın ki orada organik bir kirlenme vardır. Amazonun n/p si fosfor lehine biraz bozuktur, bu da organik atık temizlendiğinin göstergesi aslında. Üstelik tabanda alüminyum ve demir ve biraz kalsiyum bulunmasına rağmen bu bile çok anlam ifade ediyor. Mesela alabalık yeminde 2/1 oranında n/p olduğunu biryerde okumuştum. Bunu suya attığınızda bu suyunuzun n/p sini fosfat lehine bozar gibi. Bizim yemler n/p sini bir türlü bulamadım. 5/1 civarında oluyor herhalde neyse.

Şimdi bu nehirde bu kadar organik yük var ve gideriliyor, oradada tabiki her türlü bakteri microorganizma elbet yaşıyor. Bir bakıyoruz discusçulara yok bakteri çakıştı, yok şöyle dezenfekte et vesaire. Sanki balık ayda yaşıyor da biz de ona göre steril bir ortam hazırlayacağız. Forumlara bakıyorum su değiştirme yarışı yapılıyor sanki, biri diyor günlük %90 değiştiriyorum; bravo vesair giden bir durum var. Öyle yapacağına balığı 20lt suya koy bağla musluğu su bir yerden girsin diğerinden çıksın. Yıllardır üreticiler ve hobiciler doğal olmayan ve doğal işlemeyen ortamlarda balıkları üretip baktıkları için, balık zaten mutasyona uğramış durumda, bu balıklara discus denir mi bilmiyorum. Yani elinizdeki balıkları amazon nehrine koysanız balık orada yaşayamayacak durumda veya bakteri çakışmasından gidecek. Efendim uzakdoğudaki üretici böyle yapıyor. Adam nehir kıyısına tesisini kurar sıcaklık vesair uygundur, belki su kimyası da uygundur, işine öyle gelir öyle üretir, akvaryumcuda bir akvaryumda 100 balık bulunduruyor. Biz olaya hobici gibi bakmalıyız demek istiyorum. Uygun nitrat fosfatı 500 lt de 4 balıkla makul su değişimi ile su kimyasında ciddi değişiklikler yapmamak adına en fazla %30 değişim ile ancak sağlayabiliyorsanız ya bu balığa böyle bakmak gerekir ya da bakmamak gerekir. Yani aslında şunu söylemek istiyorum, üretici iseniz herşeyin üretimi heryerde yapılmaz aslında. Hobi bazında hataen üretiyorsanız, doğal işleyiş süreçlerinin işletilerek balıkların üretilmesi gerekir ki balık doğasındaki bağışıklığa ve güçlülüğe sahip olsun. Şimdi bakıyorum diyorlar ki balık musluk suyuna alışıktır, genel sertliği kaldırır vesaire, balığı bu şekilde evrimleştireceklerine daha doğal ortamlarda üretilip yetiştirilmiş olsalar belki nitrat ve fosfata karşı da tolere yetenekleri şimdiye kadar bir nebze de olsa artmış bile olabilirdi. Yani bana göre discus olayı yanlış bir yerden ilerliyor. 

Celal bey, konulara doğru düzgün girmeden bile bu kadar uzun yazmak gerekiyor, dolayısıyla birçok şeyi tek cümle veya anlatım bozuklukları ile geçtim, arada ifade bozuklukları da olabilir vardır, sürçü lisan affola diyorum. 

Saygılar.

 

Amazon ile ilgili bir örnek verdiniz, bende örnek vermek isterim..

Amazon nehrinde, biyolojik dengenin bozulmasına sebep olacak bir etken meydana gelse (bir anda yüzlerce hayvan ölüsü, insani kirlikilker, organik atıklar vs.) veya piranha populasyonu bir andan yüz katına çıksa, sudaki değerler alt üst olsa.. Bu nasıl düzelebilir? Mantık ile yaklaşırsak komle temizlik yapılması gerekir değil mi.. Mümkün olur, olmaz.. o ayrı.

Birçok akvaryumda da durum buna benziyor. 

Ben şahsen damızlık malawiler ile dolu 320 cm lik akvaryumumda dip çekimi çok uzun zamandır yapmıyorum. Günde bir defa yemleme ve uygun popülasyon ile bu gayet mümkün. Bu konuda bir sorunum da yok.

Gelelim Discus ve tropheus yavrularımın olduğu akvaryumlara..

Günde minimum 5 öğün ve etçil protein ağırlıklı bir diyet uyguluyorum. Bu durumda dip çekmememi önerebilir misiniz?

Benim savuntuğum ve ısrarla arkasında durduğum nokta bu..

Dip çekimi yapmak istemiyorsanız, biyilojik dengesi oturmuş, hacime göre uygun popülasyon ile  minimum yemlemeyi hedef edinmelisiniz. Bu da damızlık balıklarla olacağını düşünüyorum. 

Eğer yavru balıklarda bunu uygulamayı düşünürsek yavruların gelişimi iyi olmaz, olamaz.. Buna kimse de itiraz edemez. 

Tropheuslarımı da günde 4-5 defa beslerdim. Bitkisel spirulina ağırlıklı beslerdim.. 1 hafta-10 günde dip çekimi yapılmadğı taktirde bariz şekilde problemler gözlenebiliyor (sürtünme, iştahsızlık, hızlı nefes alıp verme gibi)

Dip çekimi ve su değişiminin akabinde de bariz şekilde iştah, renk, hareketlerdeki olumlu faydayı gözlemleyebiliyoruz.

Bazı arkadaşlarımız bunu kabul etmiyor, kabullenmek istemiyor..

Yavru besliyor ve en güzel formu alsın diyorsak;

Temiz su (kirli su olarak ; dışkılama, zayıf filtrasyon vb. sebeplerden dolayı suyun kirlenmesini kastediyorum)

Sık sık ve azar azar besleme,

Düzenli dip çekimi ve su değişmi (sudaki dışkı vs. gibi negatif etkenleri uzaklaştırmak için)

Bu yazdıklarım bütün yavrular için geçerli olup, türden türe değişmektedir. Tropheus, malawi gibi türlerde 7-10 gün olabilirken discusda ideal olanı günlük olanıdır.

Bu kabul edilmesi gereken bir gerçek. Buna itiraz edebilir misiniz siz ?

Eğer mantığa ve bilimsel bir veriye dayalı bir açıklama varsa bizde öğrenelim. Yavrularımızın boylanıp gelişiminde çektiğimiz maddi manevi eziyeti çekmeyelim.

Herşey için tekrar teşekkür ederim. 

7-10 günde bir dip çekmezsem malawi ve tropheus türlerim sürtünüyorlar diyorsunuz çünkü sudaki amonyak miktarı artıyor. Bunun nedeni de doğru bir biyolojik filtrasyona sahip değilsiniz ya da su hacmine göre balık sayınız çok fazla. Aslında dip çektiğiniz için değil su değiştirdiğiniz için sudaki amonyum/amonyak seyreliyor ve bir süre daha balıklarınız rahat ediyor.

Burada sürekli olarak anlatılmaya çalışılan şey de bırakın dip çekmeyin suyu üstten çekin ki dipteki dışkıların üzerinde bakteriler çoğalsın ve o balık popülasyonunda 7-10 günde bir amonyak miktarı artacağına 15-20 günde bir amonyak artışı olsun. Tabi bu hafta dip çekmeyince hemen dengenin oturmasını da beklememek lazım. Bakteri sayısı zaman içinde ve gün geçtikçe artacaktır. Yine de düşük hacim, bol balık ve bol yemleme ile kusursuz bir sisteme sahip olmanız mümkün değil. Tahminim sizin şartlarınızda sadece su değişim aralıklarınızın uzamasına ya da su değişim miktarınızın azalmasına yardımcı olacaktır.

7-10 günde bir dip çekmezsem malawi ve tropheus türlerim sürtünüyorlar diyorsunuz çünkü sudaki amonyak miktarı artıyor. Bunun nedeni de doğru bir biyolojik filtrasyona sahip değilsiniz ya da su hacmine göre balık sayınız çok fazla. Aslında dip çektiğiniz için değil su değiştirdiğiniz için sudaki amonyum/amonyak seyreliyor ve bir süre daha balıklarınız rahat ediyor.

Burada sürekli olarak anlatılmaya çalışılan şey de bırakın dip çekmeyin suyu üstten çekin ki dipteki dışkıların üzerinde bakteriler çoğalsın ve o balık popülasyonunda 7-10 günde bir amonyak miktarı artacağına 15-20 günde bir amonyak artışı olsun. Tabi bu hafta dip çekmeyince hemen dengenin oturmasını da beklememek lazım. Bakteri sayısı zaman içinde ve gün geçtikçe artacaktır. Yine de düşük hacim, bol balık ve bol yemleme ile kusursuz bir sisteme sahip olmanız mümkün değil. Tahminim sizin şartlarınızda sadece su değişim aralıklarınızın uzamasına ya da su değişim miktarınızın azalmasına yardımcı olacaktır.

Peki dipte biriken 1mm den 10 mm ye kadar onlarca dışkıyı ve yem kalıntısını (birde etçil olduğunu düşünün ki bir süre sonra planarya ya dönme ihtimali de var) ne yapacağız ? Bu discus veya başka bir tür ile alakalı değil. çok beslenen bütün balıklar çok pisliyor. Üsten su alıp ilave etmemiz, eğer biyolojik döngü akvaryumdaki yükü kaldıramıyor ise değiştiğimiz su sadece anı kurtarmaz mı? 

Tabi tercih sizin ama ben tanklarımda dip çekmiyorum ve çekmeyi de düşünmüyorum.